-
ദൂസരാ അധികാര ][ ൪൧
ഇന്ഹേം ഈഷത് കഷായ കഹതേ ഹൈം. യഹാ
നോ ശബ്ദ ഈഷത്വാചക ജാനനാ. ഇനകാ ഉദയ ഉന ക്രോധാദികോംകേ
സാഥ യഥാസമ്ഭവ ഹോതാ ഹൈ.
ഇസ പ്രകാര മോഹകേ ഉദയസേ മിഥ്യാത്വ ഔര കഷായഭാവ ഹോതേ ഹൈം, സോ യേ ഹീ സംസാരകേ മൂല
കാരണ ഹൈം. ഇന്ഹീംസേ വര്തമാന കാലമേം ജീവ ദുഃഖീ ഹൈം, ഔര ആഗാമീ കര്മബന്ധകേ ഭീ കാരണ യേ
ഹീ ഹൈം. തഥാ ഇന്ഹീംകാ നാമ രാഗ-ദ്വേഷ-മോഹ ഹൈ. വഹാ
മിഥ്യാത്വകാ നാമ മോഹ ഹൈ; ക്യോംകി വഹാ
സാവധാനീകാ അഭാവ ഹൈ. തഥാ മായാ, ലോഭ കഷായ ഏവം ഹാസ്യ, രതി ഔര തീന വേദോംകാ നാമ
രാഗ ഹൈ; ക്യോംകി വഹാ
ഇഷ്ടബുദ്ധിസേ അനുരാഗ പായാ ജാതാ ഹൈ. തഥാ ക്രോധ, മാന, കഷായ ഔര
അരതി, ശോക, ഭയ ജുഗുപ്സാഓംകാ നാമ ദ്വേഷ ഹൈ; ക്യോംകി വഹാ
അനിഷ്ടബുദ്ധിസേ ദ്വേഷ പായാ ജാതാ
ഹൈ. തഥാ സാമാന്യതഃ സഭീകാ നാമ മോഹ ഹൈ; ക്യോംകി ഇനമേം സര്വത്ര അസാവധാനീ പാഈ ജാതീ ഹൈ.
അംതരായകര്മോദയജന്യ അവസ്ഥാ
തഥാ അന്തരായകേ ഉദയസേ ജീവ ചാഹേ സോ നഹീം ഹോതാ. ദാന ദേനാ ചാഹേ സോ നഹീം ദേ സകതാ,
വസ്തുകീ പ്രാപ്തി ചാഹേ സോ നഹീം ഹോതീ, ഭോഗ കരനാ ചാഹേ സോ നഹീം ഹോതാ, ഉപഭോഗ കരനാ ചാഹേ
സോ നഹീം ഹോതാ, അപനീ ജ്ഞാനാദി ശക്തികോ പ്രഗട കരനാ ചാഹേ സോ പ്രഗട നഹീം ഹോ സകതീ. ഇസ
പ്രകാര അന്തരായകേ ഉദയസേ ജോ ചാഹതാ ഹൈ സോ നഹീം ഹോതാ, തഥാ ഉസീകേ ക്ഷയോപശമസേ കിംചിത്മാത്ര
ചാഹാ ഹുആ ഭീ ഹോതാ ഹൈ. ചാഹ തോ ബഹുത ഹൈ, പരന്തു കിംചിത്മാത്ര ദാന ദേ സകതാ ഹൈ, ലാഭ
ഹോതാ ഹൈ, ജ്ഞാനാദിക ശക്തി പ്രഗട ഹോതീ ഹൈ; വഹാ
ഭീ അനേക ബാഹ്യ കാരണ ചാഹിയേ.
ഇസ പ്രകാര ഘാതികര്മോംകേ ഉദയസേ ജീവകീ അവസ്ഥാ ഹോതീ ഹൈ.
വേദനീയകര്മോദയജന്യ അവസ്ഥാ
തഥാ അഘാതികര്മോംമേം വേദനീയകേ ഉദയസേ ശരീരമേം ബാഹ്യ സുഖ-ദുഃഖകേ കാരണ ഉത്പന്ന ഹോതേ ഹൈം.
ശരീരമേം ആരോഗ്യപനാ, ശക്തിവാനപനാ ഇത്യാദി തഥാ ക്ഷുധാ, തൃഷാ, രോഗ, ഖേദ, പീഡാ ഇത്യാദി സുഖ-
ദുഃഖകേ കാരണ ഹോതേ ഹൈം. ബാഹ്യമേം സുഹാവനേ ഋതു – പവനാദിക, ഇഷ്ട സ്ത്രീ – പുത്രാദിക തഥാ മിത്ര –
ധനാദിക; അസുഹാവനേ ഋതു – പവനാദിക, അനിഷ്ട സ്ത്രീ – പുത്രാദിക തഥാ ശത്രു, ദാരിദ്രയ, വധ-ബന്ധനാദിക
സുഖ-ദുഃഖകോ കാരണ ഹോതേ ഹൈം.
യഹ ജോ ബാഹ്യ കാരണ കഹേ ഹൈം ഉനമേം കിതനേ കാരണ തോ ഐസേ ഹൈം ജിനകേ നിമിത്തസേ ശരീരകീ
അവസ്ഥാ സുഖ-ദുഃഖകോ കാരണ ഹോതീ ഹൈ, ഔര വേ ഹീ സുഖ-ദുഃഖകോ കാരണ ഹോതേ ഹൈം തഥാ കിതനേ
കാരണ ഐസേ ഹൈം തോ സ്വയം ഹീ സുഖ-ദുഃഖകോ കാരണ ഹോതേ ഹൈം. ഐസേ കാരണോംകാ മിലനാ വേദനീയകേ
ഉദയസേ ഹോതാ ഹൈ. വഹാ
സാതാവേദനീയസേ സുഖകേ കാരണ മിലതേ ഹൈം ഔര അസാതാവേദനീയസേ ദുഃഖകേ
കാരണ മിലതേ ഹൈം.