-
୯୬ ] [ ମୋକ୍ଷମାର୍ଗପ୍ରକାଶକ
କୁଦେଵ-କୁଗୁରୁ-କୁଧର୍ମ ଔର କଲ୍ପିତ ତତ୍ତ୍ଵୋଂକା ଶ୍ରଦ୍ଧାନ ତୋ ମିଥ୍ଯାଦର୍ଶନ ହୈ. ତଥା ଜିନମେଂ
ଵିପରୀତ ନିରୂପଣ ଦ୍ଵାରା ରାଗାଦିକା ପୋଷଣ କିଯା ହୋ ଐସେ କୁଶାସ୍ତ୍ରୋଂମେଂ ଶ୍ରଦ୍ଧାନପୂର୍ଵକ ଅଭ୍ଯାସ ସୋ
ମିଥ୍ଯାଜ୍ଞାନ ହୈ. ତଥା ଜିସ ଆଚରଣମେଂ କଷାଯୋଂକା ସେଵନ ହୋ ଔର ଉସେ ଧର୍ମରୂପ ଅଂଗୀକାର କରେଂ
ସୋ ମିଥ୍ଯାଚାରିତ୍ର ହୈ.
ଅବ, ଇନ୍ହୀଂକୋ ଵିଶେଷ ବତଲାତେ ହୈଂଃ —
ଇନ୍ଦ୍ର, ଲୋକପାଲ ଇତ୍ଯାଦି; ତଥା ଅଦ୍ଵୈତ ବ୍ରହ୍ମ, ରାମ, କୃଷ୍ଣ, ମହାଦେଵ, ବୁଦ୍ଧ, ଖୁଦା, ପୀର, ପୈଗମ୍ବର
ଇତ୍ଯାଦି; ତଥା ହନୁମାନ, ଭୈରୋଂ, କ୍ଷେତ୍ରପାଲ, ଦେଵୀ, ଦହାଡ଼ୀ, ସତୀ ଇତ୍ଯାଦି; ତଥା ଶୀତଲା, ଚୌଥ, ସାଂଝୀ,
ଗନଗୌର, ହୋଲୀ ଇତ୍ଯାଦି; ତଥା ସୂର୍ଯ, ଚନ୍ଦ୍ରମା, ଗ୍ରହ, ଔତ, ପିତୃ, ଵ୍ଯନ୍ତର ଇତ୍ଯାଦି; ତଥା ଗାଯ, ସର୍ପ
ଇତ୍ଯାଦି; ତଥା ଅଗ୍ନି, ଜଲ, ଵୃକ୍ଷ ଇତ୍ଯାଦି; ତଥା ଶସ୍ତ୍ର, ଦଵାତ, ବର୍ତନ ଇତ୍ଯାଦି ଅନେକ ହୈଂ; ଉନକା
ଅନ୍ଯଥା ଶ୍ରଦ୍ଧାନ କରକେ ଉନକୋ ପୂଜତେ ହୈଂ ଔର ଉନସେ ଅପନା କାର୍ଯ ସିଦ୍ଧ କରନା ଚାହତେ ହୈଂ, ପରନ୍ତୁ
ଵେ କାର୍ଯସିଦ୍ଧିକେ କାରଣ ନହୀଂ ହୈଂ. ଇସଲିଯେ ଐସେ ଶ୍ରଦ୍ଧାନକୋ ଗୃହିତମିଥ୍ଯାତ୍ଵ କହତେ ହୈଂ.
ଵହାଁ ଉନକା ଅନ୍ଯଥା ଶ୍ରଦ୍ଧାନ କୈସେ ହୋତା ହୈ ସୋ କହତେ ହୈଂଃ —
ସର୍ଵଵ୍ଯାପୀ ଅଦ୍ଵୈତ ବ୍ରହ୍ମ
ଅଦ୍ଵୈତ ବ୍ରହ୍ମ✽କୋ ସର୍ଵଵ୍ଯାପୀ ସର୍ଵକା କର୍ତ୍ତା ମାନତେ ହୈଂ, ସୋ କୋଈ ହୈ ନହୀଂ. ପ୍ରଥମ ଉସେ
ସର୍ଵଵ୍ଯାପୀ ମାନତେ ହୈଂ ସୋ ସର୍ଵ ପଦାର୍ଥ ତୋ ନ୍ଯାରେ-ନ୍ଯାରେ ପ୍ରତ୍ଯକ୍ଷ ହୈଂ ତଥା ଉନକେ ସ୍ଵଭାଵ ନ୍ଯାରେ-ନ୍ଯାରେ
ଦେଖେ ଜାତେ ହୈଂ, ଉନ୍ହେଂ ଏକ କୈସେ ମାନା ଜାଯେ? ଇନକା ମାନନା ତୋ ଇନ ପ୍ରକାରୋଂସେ ହୈଃ —
ଏକ ପ୍ରକାର ତୋ ଯହ ହୈ କି — ସର୍ଵ ନ୍ଯାରେ-ନ୍ଯାରେ ହୈଂ, ଉନକେ ସମୁଦାଯକୀ କଲ୍ପନା କରକେ ଉସକା
କୁଛ ନାମ ରଖ ଲେଂ. ଜୈସେ ଘୋଡ଼ା, ହାଥୀ ଆଦି ଭିନ୍ନ-ଭିନ୍ନ ହୈଂ; ଉନକେ ସମୁଦାଯକା ନାମ ସେନା ହୈ,
ଉନସେ ଭିନ୍ନ କୋଈ ସେନା ଵସ୍ତୁ ନହୀଂ ହୈ. ସୋ ଇସ ପ୍ରକାରସେ ସର୍ଵ ପଦାର୍ଥ ଜିନକା ନାମ ବ୍ରହ୍ମ ହୈ ଵହ
ବ୍ରହ୍ମ କୋଈ ଭିନ୍ନ ଵସ୍ତୁ ତୋ ସିଦ୍ଧ ନହୀଂ ହୁଈ, କଲ୍ପନା ମାତ୍ର ହୀ ଠହରୀ.
ତଥା ଏକ ପ୍ରକାର ଯହ ହୈ କି — ଵ୍ଯକ୍ତି ଅପେକ୍ଷା ତୋ ନ୍ଯାରେ-ନ୍ଯାରେ ହୈଂ, ଉନ୍ହେଂ ଜାତି ଅପେକ୍ଷା —
କଲ୍ପନାସେ ଏକ କହା ଜାତା ହୈ. ଜୈସେ — ସୌ ଘୋଡ଼େ ହୈଂ ସୋ ଵ୍ଯକ୍ତି ଅପେକ୍ଷା ତୋ ଭିନ୍ନ-ଭିନ୍ନ ସୌ ହୀ
ହୈଂ, ଉନକେ ଆକାରାଦିକୀ ସମାନତା ଦେଖକର ଏକ ଜାତି କହତେ ହୈଂ, ପରନ୍ତୁ ଵହ ଜାତି ଉନସେ କୋଈ
✽
‘ସର୍ଵ ଵୈଖଲ୍ଵିଦଂ ବ୍ରହ୍ମ’ ଛାନ୍ଦୋଗ୍ଯୋପନିଷଦ୍ ପ୍ର୦ ଖଂ୦ ୧୪ ମଂ୦ ୧
‘ନେହ ନାନାସ୍ତିର୍କିଚନ’ କଠୋପନିଷଦ୍ ଅ୦ ୨ ଵ୦ ୪୧ ମଂ୦ ୧୧
ବ୍ରହ୍ମୈଵେଦମମୃତଂ ପୁରସ୍ତାଦ ବ୍ରହ୍ମଦକ୍ଷିଣତପଶ୍ଚୋତ୍ତରେଣ.
ଅଘଶ୍ଚୋର୍ଧ୍ଵଂ ଚ ପ୍ରସୃତଂ ବ୍ରହ୍ମୈଵେଦଂ ଵିଶ୍ଵମିଦଂ ଵରିଷ୍ଠମ୍ .. ମୁଣ୍ଡକୋ୦ ଖଂ୦ ୩ ମଂ୦ ୧୧