-
୧୮ ] [ ମୋକ୍ଷମାର୍ଗପ୍ରକାଶକ
ଶ୍ରୋତାଓଂକେ ଵିଶେଷ ଲକ୍ଷଣ ଐସେ ହୈଂ — ଯଦି ଉସେ କୁଛ ଵ୍ଯାକରଣ-ନ୍ଯାଯାଦିକକା ତଥା ବଡ଼େ
ଜୈନଶାସ୍ତ୍ରୋଂକା ଜ୍ଞାନ ହୋ ତୋ ଶ୍ରୋତାପନା ଵିଶେଷ ଶୋଭା ଦେତା ହୈ. ତଥା ଐସା ଭୀ ଶ୍ରୋତା ହୋ, କିନ୍ତୁ
ଉସେ ଆତ୍ମଜ୍ଞାନ ନ ହୁଆ ହୋ ତୋ ଉପଦେଶକା ମର୍ମ ନହୀଂ ସମଝ ସକେ; ଇସଲିଯେ ଜୋ ଆତ୍ମଜ୍ଞାନ ଦ୍ଵାରା
ସ୍ଵରୂପକା ଆସ୍ଵାଦୀ ହୁଆ ହୈ, ଵହ ଜିନଧର୍ମକେ ରହସ୍ଯକା ଶ୍ରୋତା ହୈ. ତଥା ଜୋ ଅତିଶଯଵନ୍ତ ବୁଦ୍ଧିସେ
ଅଥଵା ଅଵଧି – ମନଃପର୍ଯଯସେ ସଂଯୁକ୍ତ ହୋ ତୋ ଉସେ ମହାନ ଶ୍ରୋତା ଜାନନା. ଐସେ ଶ୍ରୋତାଓଂକେ ଵିଶେଷ
ଗୁଣ ହୈଂ. ଐସେ ଜିନଶାସ୍ତ୍ରୋଂକେ ଶ୍ରୋତା ହୋନା ଚାହିଯେ.
ପୁନଶ୍ଚ, ଶାସ୍ତ୍ର ସୁନନେସେ ହମାରା ଭଲା ହୋଗା — ଐସୀ ବୁଦ୍ଧିସେ ଜୋ ଶାସ୍ତ୍ର ସୁନତେ ହୈଂ, ପରନ୍ତୁ
ଜ୍ଞାନକୀ ମଂଦତାସେ ଵିଶେଷ ସମଝ ନହୀଂ ପାତେ ଉନକୋ ପୁଣ୍ଯବନ୍ଧ ହୋତା ହୈ; ଵିଶେଷ କାର୍ଯ ସିଦ୍ଧ ନହୀଂ
ହୋତା. ତଥା ଜୋ କୁଲ ପ୍ରଵୃତ୍ତିସେ ଅଥଵା ପଦ୍ଧତିବୁଦ୍ଧିସେ ଅଥଵା ସହଜ ଯୋଗ ବନନେସେ ଶାସ୍ତ୍ର ସୁନତେ
ହୈଂ, ଅଥଵା ସୁନତେ ତୋ ହୈଂ ପରନ୍ତୁ କୁଛ ଅଵଧାରଣ ନହୀଂ କରତେ; ଉନକେ ପରିଣାମ ଅନୁସାର କଦାଚିତ୍
ପୁଣ୍ଯବନ୍ଧ ହୋତା ହୈ, କଦାଚିତ୍ ପାପବନ୍ଧ ହୋତା ହୈ. ତଥା ଜୋ ମଦ-ମତ୍ସର- ଭାଵସେ ଶାସ୍ତ୍ର ସୁନତେ
ହୈଂ ଅଥଵା ତର୍କ କରନେକା ହୀ ଜିନକା ଅଭିପ୍ରାଯ ହୈ, ତଥା ଜୋ ମହଂତତାକେ ହେତୁ ଅଥଵା କିସୀ
ଲୋଭାଦିକ ପ୍ରଯୋଜନକେ ହେତୁସେ ଶାସ୍ତ୍ର ସୁନତେ ହୈଂ, ତଥା ଜୋ ଶାସ୍ତ୍ର ତୋ ସୁନତେ ହୈଂ, ପରନ୍ତୁ ସୁହାତା ନହୀଂ
ହୈ — ଐସେ ଶ୍ରୋତାଓଂକୋ କେଵଲ ପାପବନ୍ଧ ହୀ ହୋତା ହୈ.
ଐସା ଶ୍ରୋତାଓଂକା ସ୍ଵରୂପ ଜାନନା. ଇସୀ ପ୍ରକାର ଯଥାସମ୍ଭଵ ସୀଖନା, ସିଖାନା ଆଦି
ଜିନକେ ପାଯା ଜାଯେ ଉନକା ଭୀ ସ୍ଵରୂପ ଜାନନା.
ଇସ ପ୍ରକାର ଶାସ୍ତ୍ରକା ତଥା ଵକ୍ତା-ଶ୍ରୋତାକା ସ୍ଵରୂପ କହା. ସୋ ଉଚିତ ଶାସ୍ତ୍ରକୋ ଉଚିତ
ଵକ୍ତା ହୋକର ପଢ଼ନା, ଉଚିତ ଶ୍ରୋତା ହୋକର ସୁନନା ଯୋଗ୍ଯ ହୈ.
ମୋକ୍ଷମାର୍ଗପ୍ରକାଶକ ଗ୍ରନ୍ଥକୀ ସାର୍ଥକତା
ଅବ, ଯହ ମୋକ୍ଷମାର୍ଗପ୍ରକାଶକ ନାମକ ଶାସ୍ତ୍ର ରଚତେ ହୈଂ, ଉସକୀ ସାର୍ଥକତା ଦିଖାତେ ହୈଂଃ —
ଇସ ସଂସାର-ଅଟଵୀମେଂ ସମସ୍ତ ଜୀଵ ହୈଂ ଵେ କର୍ମନିମିତ୍ତସେ ଉତ୍ପନ୍ନ ଜୋ ନାନା ପ୍ରକାରକେ ଦୁଃଖ
ଉନସେ ପୀଡ଼ିତ ହୋ ରହେ ହୈଂ; ତଥା ଵହାଁ ମିଥ୍ଯା-ଅଂଧକାର ଵ୍ଯାପ୍ତ ହୋ ରହା ହୈ, ଉସ କାରଣ ଵହାଁସେ ମୁକ୍ତ
ହୋନେକା ମାର୍ଗ ନହୀଂ ପାତେ, ତଡ଼ପ-ତଡ଼ପକର ଵହାଁ ହୀ ଦୁଃଖ କୋ ସହତେ ହୈଂ.
ଐସେ ଜୀଵୋଂକା ଭଲା ହୋନେକେ କାରଣଭୂତ ତୀର୍ଥଂକର କେଵଲୀ ଭଗଵାନରୂପୀ ସୂର୍ଯକା ଉଦଯ ହୁଆ;
ଉନକୀ ଦିଵ୍ଯଧ୍ଵନିରୂପୀ କିରଣୋଂ ଦ୍ଵାରା ଵହାଁସେ ମୁକ୍ତ ହୋନେକା ମାର୍ଗ ପ୍ରକାଶିତ କିଯା. ଜିସ ପ୍ରକାର ସୂର୍ଯକୋ
ଐସୀ ଇଚ୍ଛା ନହୀଂ ହୈ କି ମୈଂ ମାର୍ଗ ପ୍ରକାଶିତ କରୂଁ, ପରନ୍ତୁ ସହଜ ହୀ ଉସକୀ କିରଣେଂ ଫୈ ଲତୀ ହୈଂ, ଉନକେ
ଦ୍ଵାରା ମାର୍ଗକା ପ୍ରକାଶନ ହୋତା ହୈ; ଉସୀ ପ୍ରକାର କେଵଲୀ ଵୀତରାଗ ହୈଂ, ଇସଲିଯେ ଉନକୋ ଐସୀ ଇଚ୍ଛା ନହୀଂ