-
௭௦ ] [ மோக்ஷமார்கப்ரகாஶக
(க) துஃககா ஸாமாந்ய ஸ்வரூப
அப இஸ ஸர்வ துஃககா ஸாமாந்யஸ்வரூப கஹதே ஹைஂ. துஃககா லக்ஷண ஆகுலதா ஹை ஔர
ஆகுலதா இச்சா ஹோநே பர ஹோதீ ஹை.
சார ப்ரகாரகீ இச்சாஏ
இஸ ஸஂஸாரீ ஜீவகே இச்சா அநேக ப்ரகார பாயீ ஜாதீ ஹைஂஃ —
(௧) ஏக இச்சா தோ விஷய-க்ரஹணகீ ஹை, உஸஸே யஹ தேகநா-ஜாநநா சாஹதா ஹை. ஜைஸே —
வர்ண தேகநேகீ, ராக ஸுநநேகீ, அவ்யக்தகோ ஜாநநேகீ, இத்யாதி இச்சா ஹோதீ ஹை. வஹா அந்ய கோஈ
பீா நஹீஂ ஹை, பரந்து ஜப தக தேகதா-ஜாநதா நஹீஂ ஹை தப தக மஹா வ்யாகுல ஹோதா ஹை. இஸ
இச்சா கா நாம விஷய ஹை.
ததா (௨) ஏக இச்சா கஷாயபாவோஂகே அநுஸார கார்ய கரநேகீ ஹை, ஜிஸஸே வஹ கார்ய கரநா
சாஹதா ஹை. ஜைஸே — புரா கரநேகீ, ஹீந கரநேகீ இத்யாதி இச்சா ஹோதீ ஹை. யஹா பீ அந்ய கோஈ
பீா நஹீஂ ஹை, பரந்து ஜப தக கார்ய ந ஹோ தப தக மஹா வ்யாகுல ஹோதா ஹை. இஸ இச்சாகா
நாம கஷாய ஹை.
ததா (௩) ஏக இச்சா பாபகே உதயஸே ஜோ ஶரீரமேஂ யா பாஹ்ய அநிஷ்ட காரண மிலதே ஹைஂ
உநகோ தூர கரநேகீ ஹோதீ ஹை. ஜைஸே — ரோக, பீா, க்ஷுதா ஆதிகா ஸஂயோக ஹோநே பர உந்ஹேஂ தூர
கரநேகீ இச்சா ஹோதீ ஹை ஸோ யஹா யஹீ பீா மாநதா ஹை, ஜப தக வஹ தூர ந ஹோ தப தக
மஹா வ்யாகுல ரஹதா ஹை. இஸ இச்சாகா நாம பாபகா உதய ஹை.
இஸ ப்ரகார இந தீந ப்ரகாரகீ இச்சா ஹோநே பர ஸபீ துஃக மாநதே ஹைஂ ஸோ துஃக ஹீ ஹை.
ததா (௪) ஏக இச்சா பாஹ்ய நிமித்தஸே பநதீ ஹை; ஸோ இந தீந ப்ரகாரகீ இச்சாஓஂகே
அநுஸார ப்ரவர்தநேகீ இச்சா ஹோதீ ஹை. இந தீந ப்ரகாரகீ இச்சாஓஂமேஂ ஏக-ஏக ப்ரகாரகீ இச்சாகே
அநேக ப்ரகார ஹைஂ. வஹா கிதநே ஹீ ப்ரகாரகீ இச்சா பூர்ண ஹோநேகே காரண புண்யோதயஸே மிலதே ஹைஂ,
பரந்து உநகா ஸாதந ஏகஸாத நஹீஂ ஹோ ஸகதா; இஸலியே ஏககோ சோகர அந்யமேஂ லகதா ஹை,
பி ர பீ உஸே சோகர அந்யமேஂ லகதா ஹை. ஜைஸே — கிஸீகோ அநேக ப்ரகாரகீ ஸாமக்ரீ மிலீ ஹை.
வஹா வஹ கிஸீகோ தேகதா ஹை, உஸே சோகர ராக ஸுநதா ஹை, பி ர உஸே சோகர கிஸீகா புரா
கரநே லக ஜாதா ஹை, உஸே சோகர போஜந கரதா ஹை; அதவா தேகநேமேஂ ஹீ ஏககோ தேககர அந்யகோ
தேகதா ஹை. — இஸீ ப்ரகார அநேக கார்யோஂகீ ப்ரவ்ருத்திமேஂ இச்சா ஹோதீ ஹை. ஸோ இஸ இச்சாகா நாம
புண்யகா உதய ஹை.