varaNA.ntarAyamohanIyavedanIyAyurnAmagotrAbhidhAnAni hi dravyakarmANi . karmopAdhinirapekShasattA- grAhakashuddhanishchayadravyArthikanayApekShayA hi ebhirnokarmabhirdravyakarmabhishcha nirmukta m . matij~nAnAdayo vibhAvaguNA naranArakAdivya.njanaparyAyAshchaiv vibhAvaparyAyAH . sahabhuvo guNAH kramabhAvinaH paryAyAshcha . ebhiH samastaiH vyatirikta.n , svabhAvaguNaparyAyaiH sa.nyukta.n, trikAlanirAvaraNanira.njan- paramAtmAna.n triguptiguptaparamasamAdhinA yaH paramashramaNo nityamanuShThAnasamaye vachanarachanAprapa.nch- parA~N.hmukhaH san dhyAyati, tasya bhAvashramaNasya satata.n nishchayAlochanA bhavatIti .
darshanAvaraN, a.ntarAy, mohanIy, vedanIy, Ayu, nAm aur gotra nAmake dravyakarma hai.n . ❃
aur dravyakarmo.nse rahit hai . matij~nAnAdik ve vibhAvaguN hai.n aur nar - nArakAdi vya.njanaparyAye.n hI vibhAvaparyAye.n hai.n; guN sahabhAvI hote hai.n aur paryAye.n kramabhAvI hotI hai.n . paramAtmA in sabase ( – vibhAvaguNo.n tathA vibhAvaparyAyo.nse) vyatirikta hai . uparokta nokarmo.n aur dravyakarmo.nse rahit tathA uparokta samasta vibhAvaguNaparyAyo.nse vyatirikta tathA svabhAvaguNaparyAyo.nse sa.nyukta, trikAl - nirAvaraN nira.njan paramAtmAko triguptigupta ( – tIn gupti dvArA gupta aisI) paramasamAdhi dvArA jo param shramaN sadA anuShThAnasamayame.n vachanarachanAke prapa.nchase ( – vistArase) parA~N.hmukh vartatA huA dhyAtA hai, us bhAvashramaNako satat nishchayaAlochanA hai .
isIprakAr (AchAryadev) shrImad amR^itachandrasUrine (shrI samayasArakI AtmakhyAti nAmak TIkAme.n 227ve.n shlok dvArA) kahA hai ki : —
‘‘[shlokArtha : — ] mohake vilAsase phai lA huA jo yah udayamAn ( – udayame.n AnevAlA) karma us samastako Alochakar ( – un sarva karmo.nkI AlochanA karake), mai.n niShkarma (arthAt sarva karmo.nse rahit) chaitanyasvarUp AtmAme.n AtmAse hI ( – svaya.nse hI) nira.ntar vartatA hU.N .’’ ❃ shuddhanishchayadravyArthikanay karmopAdhikI apekShA rahit sattAko hI grahaN karatA hai .
210 ]