chaturgatisvarUpanirUpaNAkhyAnametat.h .
manorapatyAni manuShyAH . te dvividhAH, karmabhUmijA bhogabhUmijAshcheti . tatra karmabhUmijAshcha dvividhAH, AryA mlechChAshcheti . AryAH puNyakShetravartinaH . mlechChAH pApakShetravartinaH . bhogabhUmijAshchAryanAmadheyadharA jaghanyamadhyamottamakShetravartinaH ekadvitri-
gAthA : 16-17 anvayArtha : — [mAnuShAH dvivikalpAH] manuShyo.nke do bhed hai.n : [karmamahIbhogabhUmisa.njAtAH ] karmabhUmime.n janme hue aur bhogabhUmime.n janme hue; [pR^ithvIbheden ] pR^ithvIke bhedase [nArakAH ] nArak [saptavidhAH j~nAtavyAH ] sAt prakArake jAnanA; [tirya.n~nchaH ] tirya.ncho.nke [chaturdashabhedAH ] chaudahabhed [bhaNitAH ] kahe hai.n; [suragaNAH ] devasamUho.nke [chaturbhedAH ] chAr bhed hai.n . [eteShA.n vistAraH ] inakA vistAr [lokavibhAgeShu j~nAtavyaH ] lokavibhAgame.nse jAn lenA .
TIkA* : — yah, chAr gatike svarUpanirUpaNarUp kathan hai .
❃
manukI santAn vah manuShya hai.n . ve do prakArake hai.n : karmabhUmij aur bhogabhUmij . uname.n karmabhUmij manuShya bhI do prakArake hai.n : Arya aur mlechCha . puNyakShetrame.n rahanevAle ve Arya hai.n aur pApakShetrame.n rahanevAle ve mlechCha hai.n . bhogabhUmij ❃
lAlit – pAlit karate hai.n isaliye ve manuShyo.nke pitA samAn hai.n . kulakarako manu kahA jAtA hai .
40 ]