Padmanandi Panchvinshati-Gujarati (English transliteration). Shlok: 55-60 (13. Rhushabha Stoatra),1 (14. Jinavar Stavan),2 (14. Jinavar Stavan),3 (14. Jinavar Stavan),4 (14. Jinavar Stavan),5 (14. Jinavar Stavan),6 (14. Jinavar Stavan),7 (14. Jinavar Stavan),8 (14. Jinavar Stavan),9 (14. Jinavar Stavan),10 (14. Jinavar Stavan),11 (14. Jinavar Stavan),12 (14. Jinavar Stavan),13 (14. Jinavar Stavan),14 (14. Jinavar Stavan),15 (14. Jinavar Stavan),16 (14. Jinavar Stavan),17 (14. Jinavar Stavan),18 (14. Jinavar Stavan),19 (14. Jinavar Stavan),20 (14. Jinavar Stavan),21 (14. Jinavar Stavan),22 (14. Jinavar Stavan),23 (14. Jinavar Stavan),24 (14. Jinavar Stavan),25 (14. Jinavar Stavan),26 (14. Jinavar Stavan),27 (14. Jinavar Stavan),28 (14. Jinavar Stavan),29 (14. Jinavar Stavan),30 (14. Jinavar Stavan),31 (14. Jinavar Stavan),32 (14. Jinavar Stavan),33 (14. Jinavar Stavan),34 (14. Jinavar Stavan),1 (15. Shrutdevata Stuti),2 (15. Shrutdevata Stuti),3 (15. Shrutdevata Stuti),4 (15. Shrutdevata Stuti),5 (15. Shrutdevata Stuti),6 (15. Shrutdevata Stuti),7 (15. Shrutdevata Stuti),8 (15. Shrutdevata Stuti),9 (15. Shrutdevata Stuti),10 (15. Shrutdevata Stuti),11 (15. Shrutdevata Stuti),12 (15. Shrutdevata Stuti),13 (15. Shrutdevata Stuti),14 (15. Shrutdevata Stuti),15 (15. Shrutdevata Stuti),16 (15. Shrutdevata Stuti),17 (15. Shrutdevata Stuti),18 (15. Shrutdevata Stuti),19 (15. Shrutdevata Stuti),20 (15. Shrutdevata Stuti),21 (15. Shrutdevata Stuti),22 (15. Shrutdevata Stuti),23 (15. Shrutdevata Stuti),24 (15. Shrutdevata Stuti),25 (15. Shrutdevata Stuti),26 (15. Shrutdevata Stuti); 14. Jinavar Stavan; 15. Shrutdevata Stuti.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 17 of 21

 

Page 295 of 378
PDF/HTML Page 321 of 404
single page version

background image
(आर्या )
णीसेसवत्थुसत्थे हेयमहेयं णिरूवमाणस्स ।
तं परमप्पा सारो सेसमसारं पलालं वा ।।५५।।
anuvAda — he bhagavan! samasta vastuonA samUhamAn A hey chhe ane A
upAdey chhe, evun nirUpaN karanAr shAstrano sAr tame paramAtmA ja chho, bAkI badhu
parAL (pULA) samAn nisAr chhe. 55.
(आर्या )
धरइ परमाणुलीलं जग्गब्भे तिहुयणं पि तं पि णहं ।
अंतो णाणस्स तुह इयरस्स ण एरिसी महिमा ।।५६।।
anuvAda — he sarvagna! je AkAshanA garbhamAn traNe ya lok paramANunI lIlA
dhAraN kare chhe arthAt paramANu samAn jaNAy chhe, te AkAsh paN ApanA gnAnamAn
paramANu jevun lAge chhe. Avo mahimA brahmA-viShNu vagere koI bIjAno nathI. 56.
(आर्या )
भुवणत्थुय थुणइ जइ जए सरस्सई संतयं तुहं तह वि ।
ण गुणंतं लहइ तहिं को तरइ जडो जणो अण्णो ।।५७।।
anuvAda — he bhuvanastut! jo sansAramAn tamArI stuti sarasvatI paN nirantar
kare to paN te jo tamArA guNono ant pAmatI nathI to pachhI bIjo kyo mUrkha
manuShya te guNasamudramAn tarI shake? arthAt ApanA sarva guNonI stuti koI paN karI
shakatun nathI. 57.
(आर्या )
खयरि व्व संचरंती तिहुयणगुरु तुह गुणोहगयणम्मि ।
दूरं पि गया सुइरं कस्स गिरा पत्तपेरंता ।।५८।।
anuvAda — he tribhuvanapate! ApanA guNasamUharUp AkAshamAn pakShiNI
(athavA vidyAdharI) samAn chirakALathI sanchAr karanArI koInI vANIe dUr jaIne
paN shun teno (AkAshano, guNasamUhano) ant meLavyo chhe? abhiprAy e chhe ke jem

Page 296 of 378
PDF/HTML Page 322 of 404
single page version

background image
pakShI chirakAL sudhI gaman karIne paN AkAshano ant pAmatun nathI tevI ja rIte
chirakAL sudhI stuti karIne paN koInI vANI ApanA guNono ant pAmI shakatI
nathI. 58.
(आर्या )
जत्थ असक्को सक्को अणीसरो ईसरो फणीसो वि ।
तुह थोत्ते तत्थ कई अहममई तं खमिज्जासु ।।५९।।
anuvAda — he bhagavan! tamArA je stotranA viShayamAn indra ashakta chhe,
ishvar (mahAdev) anIshvar (asamartha) chhe tathA dharaNendra paN asamartha chhe; te tArA
stotranA viShayamAn hun nirbuddhi kavi (kevI rIte) samartha thaI shakun? arthAt thaI shakun
nahi. tethI kShamA karo. 59.
(आर्या )
तं भव्वपोमणंदी तेयणिही णेसरु व्व णिद्दोसो ।
मोहंधयारहरणे तुह पाया मम पसीयंतु ।।६०।।
anuvAda — he jin! tame sUrya samAn padmanandI arthAt bhavyajIvorUp
kamaLone Anandit karanAr, tejanA bhanDAr ane nirdoSh arthAt agnAnAdi doSharahit
(sUryanA pakShe – doSho rahit) chho. tamArA pAd (charaN) sUryanA pAd (kiraNo) samAn
mArA moharUp andhakArano nAsh karavAmAn prasanna thAv. 60.
A rIte RUShabhastotra samApta thayun. 13.

Page 297 of 378
PDF/HTML Page 323 of 404
single page version

background image
14. jinavar stavan
[१४. जिनवरस्तवनम् ]
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर सहलीहूआइं मज्झ णयणाइं ।
चित्तं गत्त च लहुं अमिएण व सिंचियं जायं ।।१।।
anuvAd : he jinendra! ApanA darshan thatAn mArA netra saphaL thaI gayA tathA
man ane sharIr tarat ja amRut sinchAI gayA hoy tem shAnta thaI gayA chhe. 1.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर दिट्ठिहरासेसमोहतिमिरेण ।
तह णट्ठं जइ दिट्ठं जहट्ठियं तं मए तच्चं ।।२।।
anuvAd : he jinendra! ApanA darshan thatAn darshanamAn bAdhA pahonchADanAr
samasta moh (darshanamoh) rUp andhakAr evI rIte naShTa thaI gayo chhe ke jethI men
jevun chhe tevun tattva joI lIdhun chhe – samyagdarshan prApta karI lIdhun chhe. 2.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर परमाणंदेण पूरियं हिययं ।
मज्झ तहा जह मण्णे मोक्खं पिव पत्तमप्पाणं ।।३।।
anuvAd : he jinendra! Apanun darshan thatAn mArUn antakaraN evA utkRuShTa
AnandathI paripUrNa thaI gayun chhe ke jethI hun mane mukti prApta thayel ja samajun
chhun. 3.

Page 298 of 378
PDF/HTML Page 324 of 404
single page version

background image
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर णट्ठं चिय मण्णियं महापावं ।
रविउग्ग्मे णिसाए ठाइ तमो कित्तियं कालं ।।४।।
anuvAd : he jinendra! Apanun darshan thatAn hun mahApApane naShTa thayelun ja
mAnun chhun. barAbar chhe — sUryano uday thatAn rAtrino andhakAr bhalA keTalo vakhat TakI
shake chhe? arthAt Takato nathI, te sUryano uday thatAn ja naShTa thaI jAy chhe. 4.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर सिज्झइ सो को वि पुण्णपब्भारो ।
होइ जणो जेण पहु इहपरलोयत्थसिद्धीणं ।।५।।
anuvAd : he jinendra! Apanun darshan thatAn evo koI apUrva puNyano samUh
siddha thAy chhe ke jethI prANI A lok ane paralok sambandhI iShTa siddhiono svAmI
banI jAy chhe. 5.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर मण्णे तं अप्पणो सुकयलाहं ।
होही सो जेणासरिससुहणिही अक्खओ मोक्खो ।।६।।
anuvAd : he jinendra! ApanA darshan thatAn hun mane evA puNyalAbhavALo mAnun
chhun ke jethI mane anupam sukhanA bhanDArasvarUp te avinashvar mokSha prApta thashe. 6.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर संतोसो मज्झ तह परो जाओ ।
इंदविहवो वि जणइ ण तण्हालेसं पि जह हियए ।।७।।
anuvAd : he jinendra! Apanun darshan thatAn mane evo utkRuShTa santoSh utpanna
thayo chhe ke jethI mArA hRudayamAn indrano vaibhav paN leshamAtra tRuShNA utpanna karato
nathI. 7.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर वियारपडिवज्जिए परमसंते ।
जस्स ण हिट्ठी दिट्ठी तस्स ण णवजम्मविच्छेओ ।।८।।

Page 299 of 378
PDF/HTML Page 325 of 404
single page version

background image
anuvAd : he jinendra! rAgAdi vikAr rahit ane atishay shAnt evA
ApanA darshan thatAn jenI draShTi harSha pAmatI nathI tene navIn janmano nAsh thaI shakato
nathI arthAt tenI sansAr paramparA chAlatI ja raheshe. 8.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर जं मह कज्जंतराउलं हिययं ।
कइया वि हवइ पुव्वज्जियस्य कम्मस्स सो दोसो ।।९।।
anuvAd : he jinendra! Apanun darshan thayA pachhI ya jo mArun hRuday koIvAr
bIjA koI mahAn kAryathI vyAkuL thAy chhe to te pUrvopArjit karmanA doShathI thAy
chhe. 9.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर अच्छउ जम्मंतरं ममेहावि ।
सहसा सुहेहिं घडियं दुक्खेहिं पलाइयं दूरं ।।१०।।
anuvAd : he jinendra! ApanA darshan thatAn anya janmanA sukhanI ichchhA
to dUr raho, parantu tenAthI A lokamAn paN mane akasmAt sukh prApta thayun chhe ane
sarva dukho dUr bhAgI gayA chhe. 10.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर बज्झइ पट्टो दिणम्मि अज्जयणे ।
सहलत्तणेण मज्झे सव्वदिणाणं पि सेसाणं ।।११।।
anuvAd : he jinendra! ApanA darshan thatAn bAkInA badhA ja divasomAn
AjanA divase saphaLatAno paTTa bAndhavAmAn Avyo chhe. abhiprAy em chhe ke ATalA
divasomAn Ajano A mAro divas saphaL thayo chhe kAraN ke Aj mane chirasanchit
pApano nAsh karanArUn Apanun darshan prApta thayun chhe. 11.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर भवणमिणं तुज्झ मह महग्धतरं ।
सव्वाणं पि सिरीणं संकेयघरं व पडिहाइ ।।१२।।

Page 300 of 378
PDF/HTML Page 326 of 404
single page version

background image
anuvAd : he jinendra! Apanun darshan thatAn A tamArUn mahA-mUlyavAn ghar
(jinamandir) mane badhI lakShmIonA sanketagRuh samAn pratibhAse chhe. abhiprAy e
ke ahIn darshan karatAn mane sarva prakAranI lakShmI prApta thashe. 12.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर भत्तिजलोल्लं समासियं छेत्तं ।
जं तं पुलयमिसा पुण्यबीयमंकुरियमिव सहइ ।।१३।।
anuvAd : he jinendra! Apanun darshan thatAn bhaktirUp jaLathI bhInjAyelA
khetar (sharIr) ne je puNyarUp bIj prApta thayun hatun te jANe romAnchanA bhAne ankurit
thaIne ja shobhI rahyun chhe. 13.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर समयामयसायरे गहीरम्मि ।
रायाइदोसकलुसे देवे को मण्णए सयाणो ।।१४।।
anuvAd : he jinendra! siddhAntarUp amRutanA samudra ane gambhIr evA
ApanA darshan thatAn kyo buddhimAn manuShya rAgAdi-doShothI malinatAne prApta thayel
devone mAne? arthAt koI paN buddhimAn manuShya temane dev mAnato nathI. 14.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर मोक्खो अइदुल्लहो वि संपडइ ।
मिच्छत्तमलकलंकी मणो ण जइ होइ पुरिसस्स ।।१५।।
anuvAd : he jinendra! jo puruShanun man mithyAtvarUp maLathI malin na hoy
to Apanun darshan thatAn atyant durlabh mokSha paN prApta thaI shake chhe. 15.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर चम्ममएणच्छिणा वि तं पुण्णं ।
जं जणइ पुरो केवलदंसणणाणाइं णयणाइं ।।१६।।
anuvAd : he jinendra! charmamay netrathI paN Apanun darshan thatAn te puNya prApta
thAy chhe ke je bhaviShyamAn kevaLadarshan ane kevaLagnAnarUp netrone utpanna kare chhe. 16.

Page 301 of 378
PDF/HTML Page 327 of 404
single page version

background image
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर सुकयत्थो मण्णिओ ण जेणप्पा ।
सो बहुयबुणुब्बुणाइं भवसायरे काही ।।१७।।
anuvAd : he jinendra! Apanun darshan thatAn je jIv potAne atishay kRutArtha
(kRutakRutya) mAnato nathI te sansArarUp samudramAn anekavAr gothA khAshe. 17.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर णिच्छयदिट्ठीए होइ जं किं पि ।
ण गिराए गोचरं तं साणुभवत्थं पि किं भणिमो ।।१८।।
anuvAd : he jinendra! Apanun darshan thatAn je kAI paN thAy chhe te
nishchayadraShTie vachanano viShay nathI, te to kevaL svAnubhavano ja viShay chhe. tethI
te viShayamAn bhalA ame shun kahI shakIe? arthAt kAI kahI shakatA nathI – te
anirvachanIy chhe. 18.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर दट्ठव्वावहिविसेसरूवम्मि ।
दंसणसुद्धीए गयं दाणिं मह णत्थि सव्वत्था ।।१९।।
anuvAd : he jinendra! dekhavA yogya padArthonA sImAvisheSh svarUp (sarvathI
adhik darshanIy) Apanun darshan thatAn je darshanavishuddhi thaI chhe tenAthI A vakhate e
nishchay thayo chhe ke sarva bAhya padArtha mArA nathI. 19.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर अहियं सुहिया समुज्जलो होइ ।
जणदिट्ठी को पेच्छइ तद्दंसणसुहयरं सूरं ।।२०।।
anuvAd : he jinendra! Apanun darshan thatAn lokonI draShTi atishay sukhayukta
ane ujjvaL thaI jAy chhe. pachhI bhalA kyo buddhimAn manuShya te draShTine sukhakArak
evA sUryanun darshan kare? arthAt koI kare nahi. 20.

Page 302 of 378
PDF/HTML Page 328 of 404
single page version

background image
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर बुहम्मि दोसोज्झियम्मि वीरम्मि ।
कस्स किर रमइ दिट्ठी जडम्मि दोसायरे खत्थे ।।२१।।
anuvAd : he jinendra! gnAnI, doSharahit ane vIr evA Apane joI lIdhA
pachhI konI draShTi chandramA taraph rame? arthAt Apanun darshan karIne pachhI koIne ya
chandramAnA darshananI ichchhA rahetI nathI. kAraN ke tenun svarUp ApanAthI viparIt chhe –
Ap gnAnI chho, parantu te jaD (mUrkha, shItaL) chhe. Ap doShojjhit arthAt, agnAnAdi
doShothI rahit chho. parantu te doShAkar (doShonI khAN, rAtri karanAr) chhe tathA Ap
vIr arthAt karmashatruone jItanAr subhaT chho parantu te khastha (AkAshamAn sthit)
arthAt bhayabhIt thaIne AkAshamAn chhupAIne rahenAr chhe. 21.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर चिंतामणिकामधेणुकप्पतरु ।
खज्जोय व्व पहाए मज्झ मणे णिप्पहा जाया ।।२२।।
anuvAd : he jinendra! Apanun darshan thatAn mArA manamAn chintAmaNI, kAmadhenu
ane kalpavRukSha paN evI rIte kAntihIn (phIkkA) thaI gayA chhe jem prabhAt thaI
jatAn AgiyA kAntihIn thaI jAy chhe. 22.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर रहसरसो मह मणम्मि जो जाओ ।
आणंदंसुमिसा सो तत्तो णीहरइ बहिरंतो ।।२३।।
anuvAd : he jinendra! Apanun darshan thatAn mArA manamAn je harSharUp jaL
utpanna thayun chhe te jANe harShanA kAraNe utpanna thayel AnsuonA bahAne andaranI
bahAr ja nIkaLI rahyun chhe. 23.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर कल्लाणपरंपरा पुरो पुरिसे ।
संचरइ अणाहूया वि ससहरे किरणमाल व्व ।।२४।।

Page 303 of 378
PDF/HTML Page 329 of 404
single page version

background image
anuvAd : he jinendra! Apanun darshan thatAn kalyANanI paramparA (samUh)
bolAvyA vinA ja puruShanI AgaL evI rIte chAle chhe jem chandramAnI AgaL tenA
kiraNono samUh chAle chhe. 24.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर दिसवल्लीओ फलंति सव्वाओ ।
इट्ठं अहुल्लिया वि हु वरिसइ सुण्णं पि रयणेहिं ।।२५।।
anuvAd : he jinendra! Apanun darshan thatAn sarva dishAorUp vel phUlo vinA
paN iShTa phaL Ape chhe tathA khAlI AkAsh paN ratnonI varShA kare chhe. 25.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर भव्वो भयवज्जिओ हवे णवरं ।
गयणिद्दं चिय जायइ जोण्हापसरे सरे कुमुयं ।।२६।।
anuvAd : he jinendra! Apanun darshan thatAn bhavya jIv sahasA bhay ane
nidrAthI e rIte rahit (prabuddha) thaI jAy chhe, jem chAndanIno vistAr thatAn sarovaramAn
kumud (saphedakamaL) nidrArahit (praphullit) thaI jAy chhe. 26.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर हियएणं मह सुहं समुल्लसियं ।
सरिणाहेणिव सहसा उग्गमिए पुण्णिमाइंदे ।।२७।।
anuvAd : he jinendra! Apanun darshan thatAn mArUn hRuday sahasA evI rIte
sukhapUrvak harSha pAmyun chhe jem pUrNimAnA chandrano uday thatAn samudra Anand (vRuddhi) pAme
chhe. 27.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर दोहिमि चक्खूहिं तह सुही अहिय ।
हियए जह सहसच्छोहोमि त्ति मणोरहो जाओ ।।२८।।
anuvAd : he jinendra! be ja Ankho vaDe ApanA darshan thatAn hun eTalo
badho sukhI thayo chhun ke jethI mArA hRudayamAn evo manorath utpanna thayo chhe ke hun
sahasrAkSha (hajAr netrovALo) arthAt indra banIsh. 28.

Page 304 of 378
PDF/HTML Page 330 of 404
single page version

background image
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर भवो वि मित्तत्तणं गओ एसो ।
एयम्मि ठियस्स जओ जायं तुह दंसणं मज्झ ।।२९।।
anuvAd : he jinendra! Apanun darshan thatAn A sansAr paN mitratAne prApta
thayo chhe. enun kAraN e chhe ke temAn sthit rahevA chhatAn paN mane Apanun darshan prApta
thayun chhe. 29.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर भव्वाणं भूरिभत्तिजुत्ताणं ।
सव्वाओ सिद्धिओ होंति पुरो एक्कलीलाए ।।३०।।
anuvAd : he jinendra! Apanun darshan thatAn atishay bhaktiyukta bhavya jIvo
pAse badhI siddhio ek ramat mAtramAn ja (anAyAse ja) AvIne prApta thAy chhe. 30.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर सुहगइसंसाहणेक्कबीयम्मि ।
कंठगयजीवियस्स वि धीरं संपज्जए परमं ।।३१।।
anuvAd : he jinendra! shubh gati sAdhavAmAn anupam bIjabhUt evA Apanun
darshan thatAn maraNonmukh prANIne paN utkRuShTa dhairya prApta thAy chhe. 31.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर कमम्मि सिद्धे ण किं पुणो सिद्धं ।
सिद्धियरं को णाणी महइ ण तुह दंसणं तम्हा ।।३२।।
anuvAd : he jinendra! ApanA darshanathI ApanA charaN siddha thatAn shun na
siddha thayun? arthAt ApanA charaNonA prasAdathI badhun ja siddha thaI jAy chhe tethI kyo
gnAnI puruSh siddhi ApanAr ApanA darshanane chAhato nathI? arthAt badhA ja
vivekIjano ApanA darshananI abhilAShA kare chhe. 32.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर पोम्मकयं दंसणत्थुइं तुज्झ ।
जो पहु पढइ तियालं भवजालं सो समोसरइ ।।३३।।

Page 305 of 378
PDF/HTML Page 331 of 404
single page version

background image
anuvAd : he jinendra! Apanun darshan thatAn je bhavya jIv padmanandI munidvArA
rachavAmAn AvelI ApanI A darshan stuti traNe sandhyAkALe vAnche chhe, te he prabho!
potAnA sansAr samUhano nAsh kare chhe. 33.
(आर्या )
दिट्ठे तुमम्मि जिणवर भणियमिणं जणियजणमणाणंदं ।
सव्वेहिं पढिज्जंतं णंदउ सुइरं धरावीढे ।।३४।।
anuvAd : he jinendra ! ApanA darshan karIne men bhavyajanonA manane Anandit
karanAr je darshan stotra kahyun chhe te sarvane vAnchavAno viShay banIne pRithvItaL upar
chirakAL sudhI samRuddhi pAmo. 34.
A rIte jinadarshanastuti samApta thaI. 14.

Page 306 of 378
PDF/HTML Page 332 of 404
single page version

background image
15. shrutadevatA stuti
[१५. श्रुतदेवतास्तुति ]
(वंशस्थ)
जयत्यशेषामरमौलिलालितं सरस्वति त्वत्पदपङ्कजद्वयम् ।
हृदि स्थितं यज्जनजाडयनाशनं रजोविमुक्तं श्रयतीत्यपूर्वताम् ।।१।।
anuvAd : he sarasvatI! je tArAn banne charaN-kamaL hRudayamAn sthit thaIne
lokonI jaDatA (agnAn) naShTa karanAr tathA raj (pAparUp dhUL) rahit thatAn thakAn
te jaD ane dhULavALA kamaLanI apekShAe apUrvatA (visheShatA) pAme chhe te tArAn banne
charaNakamaL sarva devonA mukuTothI sparshit thayA thakA jayavant ho. 1.
(वंशस्थ)
अपेक्षते यन्न दिनं न यामिनीं न चान्तरं नैव बहिश्च भारति ।
न तापकृज्जाडयकरं न तन्महः स्तुवे भवत्याः सकलप्रकाशकम् ।।२।।
anuvAd : he sarasvatI! je tArUn tej na divasanI apekShA rAkhe chhe ke na
rAtrinI ya apekShA rAkhe chhe, na abhyantaranI apekShA rAkhe chhe ane na bAhyanI paN
apekShA rAkhe chhe, tathA na santAp kare chhe na jaDatA paN kare chhe; te samasta padArthone
prakAshit karanAr tArA tejanI hun stuti karUn chhun.
visheShArtha :ó abhiprAy e chhe ke sarasvatInun tej sUrya ane chandranA tejanI apekShAe
adhik shreShTha chhe. enun kAraN e chhe ke sUryanun tej jyAn divasanI apekShA rAkhe chhe tyAn chandramAnun
tej rAtrinI apekShA rAkhe chhe, evI ja rIte sUryanun tej jo santAp kare chhe to chandranun tej jaDatA
(shItaLatA) kare chhe. e sivAy A banney tej kevaL bAhya arthane ane tene paN alpa mAtrAmAn
ja prakAshit kare chhe, nahi ke anta tattvane. parantu sarasvatInun tej divas ane rAtrinI apekShA na
karatAn sarvadA vastuone prakAshit kare chhe. te na to sUryaprakAsh samAn manuShyane santapta kare chhe ane


Page 307 of 378
PDF/HTML Page 333 of 404
single page version

background image
na chandraprakAsh samAn jaDatA ya kare chhe, parantu te lokono santAp naShTa karIne temanI jaDatA (agnAn)
paN dUr kare chhe. e sivAy te jevI rIte bAhya padArthone prakAshit kare chhe tevI ja rIte antatattvane
paN pragaT kare chhe. tethI te sarasvatInun tej sUrya ane chandranA tejanI apekShAe adhik shreShTha hovAnA
kAraNe stuti karavA yogya chhe. 2.
(वंशस्थ)
तव स्तवे यत्कविरस्मि सांप्रतं भवत्प्रसादादपि लब्धपाटवः ।
सवित्रि गङ्गासरिते ऽर्घदायको भवामि तत्तज्जलपूरिताञ्जलिः ।।३।।
anuvAd : he sarasvatI mAtA! tArA ja prasAdathI nipuNatA prApta karIne je
hun A vakhate tArI stutinA viShayamAn kavi thayo chhun arthAt kavitA karavAne udyat
thayo chhun te A pramANe chhe ke jem jANe hun gangA nadInun pANI khobAmAn bharIne
tenAthI te ja gangA nadIne arghya ApavA mATe ja udyat thayo houn. 3.
(वंशस्थ)
श्रुतादिकेवल्यपि तावकीं श्रियं स्तुवन्नशक्तो ऽहमिति प्रपद्यते ।
जयेति वर्णद्वयमेव मादृशा वदन्ति यद्देवि तदेव साहसम् ।।४।।
anuvAd : he devI! jyAre tArI lakShmInI stuti karatAn shrutakevaLIo paN
e svIkAr kare chhe ke ‘ame stuti karavAmAn asamartha chhIe’ to pachhI mArA jevo
alpagna manuShya je tArA viShayamAn ‘jay’ arthAt ‘tun jayavant ho’ evA be ja akShar
kahe chhe tene paN sAhas ja samajavun joIe. 4.
(वंशस्थ)
त्वमत्र लोकत्रयसद्मनि स्थिता प्रदीपिका बोधमयी सरस्वती ।
तदन्तरस्थाखिलवस्तुसंचयं जनाः प्रपश्यन्ति सदृष्टयो ऽप्यतः ।।५।।
anuvAd : he sarasvatI! tame traN lokarUp bhavanamAn sthit te gnAnamay dIpak
chho ke jenA dvArA draShTihIn (andh) manuShyonI sAthe draShTiyukta (dekhatA) manuShya paN
ukta traNe lokarUp bhavanamAn sthit samasta vastuonA samUhane dekhe chhe.
visheShArtha : ahIn sarasvatIne dIpakanI upamA ApIne tenAthI paN k kvisheShatA
pragaT karavAmAn AvI chhe. te A rIte – dIpak dvArA kevaL sadraShTi (AnkhovALA) prANIone ja

Page 308 of 378
PDF/HTML Page 334 of 404
single page version

background image
padArthanun darshan thAy chhe, nahi ke draShTihIn manuShyone paN. parantu sarasvatImAn A visheShatA chhe
ke tenA prasAdathI jevI rIte draShTiyukta manuShya padArthanun gnAn prApta kare chhe tevI ja rIte draShTihIn
(andh) manuShya paN tenA dvArA gnAn prApta kare chhe. tyAn sudhI ke sarasvatInI utkarShatAthI
kevaLagnAn prApta karIne jIv samasta vishvane paN dekhavAmAn samartha banI jAy chhe ke je dIpak
dvArA sambhav nathI. 5.
(वंशस्थ)
नभःसमं वर्त्म तवातिनिर्मलं पृथु प्रयातं विबुधैर्न कैरिह ।
तथापि देवि प्रतिभासते तरां यदेतदक्षुण्णमिव क्षणेन तु ।।६।।
anuvAd : he devI! tAro mArga AkAsh samAn atyant nirmaL ane vistRut
chhe, A mArge kyA vidvAne gaman nathI karyun? arthAt te mArge anek vidvAno chAlatA
rahyA chhe. chhatAn paN e kShaN vAr mATe atishay anabhyasta jevo (parichay na hoy
tevo) ja pratibhAse chhe.
visheShArtha : jyAre koI vishiShTa nagar AdinA pArthiv raste janasamUh gamanAgaman
kare chhe tyAre te akShuNNa na rahetAn temanA pagalAn AdithI ankit thaI jAy chhe, te sivAy te
sankuchit thavAthI thoDA ja manuShya tenA uparathI AvI jaI shake chhe, ek sAthe anek mANaso nahi.
parantu sarasvatIno mArga AkAsh samAn nirmaL ane vishAL chhe. jem AkAsh mArge jo ke anek
vibudh (devo) ane pakShI Adi ekI sAthe pratidin nirbAdhapaNe gamanAgaman kare chhe, to paN te
tUT-phUTathI rahit hovAne kAraNe vikRut thato nathI, ane tethI evun lAge chhe ke jANe ahInthI koIno
sanchAr ja thayo nathI. evI ja rIte sarasvatIno paN mArga eTalo vishAL chhe ke tenA uparathI
anek vidvAno keTale ya dUr kem na jAy chhatAn paN teno na to ant Ave chhe ane na temAn koI
prakArano vikAr paN thaI jAy chhe. tethI te sadAy akShuNNa banI rahe chhe. 6.
(वंशस्थ)
तदस्तु तावत्कवितादिकं नृणां तव प्रभावात्कृतलोकविस्मयम् ।
भवेत्तदप्याशु पदं यदीक्षते तपोभिरुग्रैर्मुनिभिर्महात्मभिः ।।७।।
anuvAd : he devI! tArA prabhAvathI manuShya je lokone Ashcharya utpanna
karanArI kavitA Adi kare chhe te to dUr ja raho, kAraN ke tenAthI to te pad (mokSha)
paN shIghra prApta thaI jAy chhe ke jene mahAtmA munijano tIvra tapashcharaN dvArA dekhI
shake chhe. 7.

Page 309 of 378
PDF/HTML Page 335 of 404
single page version

background image
(वंशस्थ)
भवत्कला यत्र न वाणि मानुषे न वेत्ति शास्त्रं स चिरं पठन्नपि ।
मनागपि प्रीतियुतेन चक्षुषा यमीक्षसे कैर्न गुणैः स भूष्यते ।।८।।
anuvAd : he vANI! je manuShyamAn ApanI kaLA nathI te chirakAL sudhI
vAnchavA chhatAn paN shAstra jANI shakato nathI ane tame jenI taraph prItiyukta netrathI
jarAk paN dekho chho te kyA kyA guNothI vibhUShit nathI thatA? arthAt te anek
guNothI sushobhit thaI jAy chhe. 8.
(वंशस्थ)
स सर्ववित्पश्यति वेत्ति चाखिलं न वा भवत्या रहितो ऽपि बुध्यते ।
तदत्र तस्यापि जगत्त्रयप्रभोस्त्वमेव देवि प्रतिपत्तिकारणम् ।।९।।
anuvAd : he devI! je sarvagna samasta padArthone dekhe ane jANe chhe te paN
tamArA vinA rahIne nathI dekhatA – jANatA. tethI traNe lokanA adhipati te sarvagnane
paN gnAnanun kAraN tame ja chho. 9.
(वंशस्थ)
चिरादतिक्लेशशतैर्भवाम्बुधौ परिभ्रमन् भूरि नरत्वमश्नुते ।
तनूभृदेतत्पुरुषार्थसाधनं त्वया विना देवि पुनः प्रणश्यति ।।१०।।
anuvAd : he devI! dIrghakALathI sansArarUp samudramAn paribhramaN karatAn prANI
senkaDo mahAn kaShTo sahan karIne puruShArtha (dharma, artha, kAm ane mokSha)nA sAdhanarUp
je manuShyaparyAy prApta kare chhe te paN tArA vinA naShTa thaI jAy chhe. 10.
(वंशस्थ)
कदाचिदम्ब त्वदनुग्रहं विना श्रुते ह्यधीते ऽपि न तत्त्वनिश्चयः ।
ततः कुतः पुंसि भवद्विवेकिता त्वया विमुक्तस्य तु जन्म निष्फलम् ।।११।।
anuvAd : he mAtA! jo kadAch manuShya tArA anugrah vinA shAstranun adhyayan
paN kare to paN tene tattvano nishchay thaI shakato nathI. to AvI avasthAmAn bhalA
tene vivek buddhi kyAthi thaI shake? arthAt thaI shakatI nathI. he devI! tArA vinA
to prANIno janma niShphaL thAy chhe. 11.

Page 310 of 378
PDF/HTML Page 336 of 404
single page version

background image
(वंशस्थ)
विधाय मातः प्रथमं त्वदाश्रयं श्रयन्ति तन्मोक्षपदं महर्षयः ।
प्रदीपमाश्रित्य गृहे तमस्तते यदीप्सितं वस्तु लभेत मानवः ।।१२।।
anuvAd : he mAtA! mahAmuni jyAre pahelAn tArUn avalamban le chhe tyAre
ja te mokShapadano Ashray le chhe. barAbar chhe – manuShya andhakArathI vyApta gharamAn dIpakano
Ashray laIne ja ichchhit vastu prApta kare chhe. 12.
(वंशस्थ)
त्वयि प्रभूतानि पदानि देहिनां पदं तदेकं तदपि पयच्छसि ।
समस्तशुक्लापि सुवर्णविग्रहा त्वमत्र मातः कृतचित्रचेष्टिता ।।१३।।
anuvAd : he mAtA! tamArA viShayamAn prANIonAn anek pad chhe, arthAt prANI
anek pado dvArA tamArI stuti kare chhe, to paN tame temane te ek ja pad (mokSha) Apo
chho. tame sampUrNa rIte shvet hovA chhatAn paN uttam varNamay (akArAdi akShar svarUp)
sharIravALA chho. he devI! tamArI A pravRutti ahIn Ashcharya utpanna kare chhe.
visheShArtha : sarasvatI pAse manuShyanAn anek pad chhe, parantu te temane ek ja pad
Ape chhe; A rIte jo ke ahIn shabdathI virodh lAge chhe, parantu yathArthapaNe virodh nathI. kAraN
e ke ahIn ‘pad’ shabdanA be artha chhe. – shabda ane sthAn. tethI ahIn e bhAv nIkaLe chhe ke
manuShya anek shabdo dvArA je sarasvatInI stuti kare chhe tethI te temane advitIy mokShapadanun pradAn
kare chhe. evI ja rIte sarasvatI pUrNapaNe dhaval (shvet) chhe te suvarNa jevA sharIravALI kevI rIte
hoI shake? e paN jo ke virodh lAge chhe, parantu vAstavamAn virodh ahIn kAI paN nathI.
kAraN e ke shukla shabdathI abhiprAy ahIn nirmaLano ane varNa shabdathI abhiprAy akArAdi
akSharono chhe. tethI ja eno bhAv e thayo ke akArAdi uttam varNorUp sharIravALI te sarasvatI
pUrNapaNe nirmaL chhe. 13.
(वंशस्थ)
समुद्रघोषाकृतिरर्हति प्रभौ यदा त्वमुत्कर्षमुपागता भृशम् ।
अशेषभाषात्मतया त्वया तदा कृतं न केषां हृदि मातरद्भुतम् ।।१४।।
anuvAd : he mAtA! jyAre tame arhant bhagavAnanA viShayamAn samudranA shabda
samAn AkAr dhAraN karIne atishay utkarSha pAmo chho tyAre samasta bhAShAomAn

Page 311 of 378
PDF/HTML Page 337 of 404
single page version

background image
pariNamIne tame kyA jIvonA hRudayamAn Ashcharya nathI karatA? arthAt sarve jIvone
Ashcharyachakit karo chho.
visheShArtha : jinendra bhagavAnanI je samudranA shabda samAn gambhIr divyadhvani khare
chhe e ja vAstavamAn sarasvatInI sarvotkRuShTatA chhe. ene ja gaNadharadev bAr angomAn gUnthe
chhe, temAn A atishay visheSh chhe ke jenAthI te samudranA shabda samAn akSharamay na hovA
chhatAn paN shrotAjanonee potapotAnI bhAShA svarUpe pratIt thAy chhe ane tethI tene sarvabhAShAtmak
kahevAmAn Ave chhe. 14.
(वंशस्थ)
सचक्षुरप्येष जनस्त्वया विना यदन्ध एवेति विभाव्यते बुधैः ।
तदस्य लोयत्रितयस्य लोचनं सरस्वति त्वं परमार्थदर्शने ।।१५।।
anuvAd : he sarasvatI! A manuShya tamArA vinA Ankho sahit hovA chhatAn
paN vidvAno dvArA andh (agnAnI) ja gaNAy chhe. tethI traNe lokanA prANIone yathArtha
tattvanun darshan (gnAn) karAvavAmAn tame anupam netra samAn chho. 15.
(वंशस्थ)
गिरा नरप्राणितमेति सारतां कवित्ववक्तृत्वगुणेन सा च गीः ।
इदं द्वयं दुर्लभमेव ते पुनः प्रसादलेशादपि जायते नृणाम् ।।१६।।
anuvAd : jem vANI dvArA manuShyonun jIvan shreShThatva pAme chhe tevI ja rIte
te vANI paN kavitva ane vaktRutva guNo dvArA shreShThatA pAme chhe. A banne (kavitva
ane vakatRutva) jo ke durlabh ja chhe, to paN he devI! tArI thoDIk prasannatAthI ya
te banne guN manuShyone prApta thaI jAy chhe. 16.
(वंशस्थ)
नृणां भवत्संनिधिसंस्कृतं श्रवो विहाय नान्यद्धितमक्षयं च तत् ।
भवेद्विवेकार्थमिद परं पुनर्विमूढतार्थं विषयं स्वमर्पयत् ।।१७।।
anuvAd : he sarasvatI! tamArI samIpatAthI sanskAr pAmelA shravaN (kAn)
sivAy manuShyonun bIjun koI avinashvar hit nathI. tamArI samIpatAthI sanskAr
pAmel A shravaN vivekanun kAraN thAy chhe ane potAne viShay taraph pravRutti
karAvanArA bIjun shravaN avivekanun kAraN thAy chhe.

Page 312 of 378
PDF/HTML Page 338 of 404
single page version

background image
visheShArtha : abhiprAy Ano e chhe ke je manuShya potAnA kAne jinavANInun shravaN kare
chhe temanA kAn saphaL chhe. enAthI temane avinashvar sukhanI prApti thAy chhe. parantu je manuShya te
kAnothI jinavANI na sAmbhaLatAn anya rAgavardhak kathA Adi sAmbhaLe chhe te vivek rahit banIne
viShayabhogamAn pravRutta thAy chhe ane A rIte ante asahya dukh bhogave chhe. 17.
(वंशस्थ)
कृतापि ताल्वोष्ठपुटादिभिर्नृणां त्वमादिपर्यन्तविवर्जितस्थितः ।
इति त्वयापिदृशधर्मयुक्त्या स सर्वथैकान्तविधिर्विचूर्णितः ।।१८।।
anuvAd : he bhAratI! jo ke tun manuShyonA tALavun ane hoTh Adi dvArA
utpanna karAyelI chhe to paN tArI sthiti Adi ant rahit chhe, arthAt tun
anAdinidhan chhe. A jAtanA dharma (anekAnta) yukta te sarvathA ekAntavidhAnane naShTa
karI nAkhyun chhe.
visheShArtha : vANI kathanchit nitya ane kathanchit anitya paN chhe. te varNa-
pad vAkyarUp vANI tALavun ane hoTh Adi sthAnomAnthI utpanna thAy chhe tethI ja
paryAy svarUpe anitya chhe. sAthe ja dravyasvarUpe teno vinAsh sambhavit nathI tethI
dravyasvarUpe athavA anAdipravAhathI te nitya paN chhe. A rIte anekAntasvarUp te vANI
samasta ekAntamatonun nirAkaraN kare chhe. 18.
(वंशस्थ)
अपि प्रयाता वशमेकजन्मनिद्युधेनुचिन्तामणिकल्पपादपाः ।
फलन्ति हि त्वं पुनरत्र वा परे भवे कथं तैरुपमीयसे बुधैः ।।१९।।
anuvAd : kAmadhenu, chintAmaNi ane kalpavRukSha e AdhIn thaIne ek
janmamAn ja phaL Ape chhe, parantu he devI! tun A bhavamAn ane parabhavamAn paN phaL
Ape chhe. to pachhI bhalA vidvAn manuShyo tane AmanI upamA kevI rIte Ape? arthAt
tun emanI upamAne yogya nathI – temanAthI shreShTha chhe. 19.
(वंशस्थ)
अगोचरो वासरकृन्निशाकृतोर्जनस्य यच्चेतसि वर्तते तमः ।
विभिद्यते वागधिदेवते त्वया त्वमुत्तमज्योतिरिति प्रणीयसे ।।२०।।

Page 313 of 378
PDF/HTML Page 339 of 404
single page version

background image
anuvAd : he vAgadhidevate! lokonA chittamAn je andhakAr (agnAn) sthit
chhe te sUrya ane chandrano viShay nathI arthAt tene na to sUrya naShTa karI shake chhe ane
na chandra paN. parantu he devI! tene (agnAn andhakArane) tun naShTa kare chhe. tethI tane
‘uttam jyoti’ arthAt sUrya – chandrathI paN shreShTha dIpti dhAraN karanAr kahevAmAn Ave
chhe. 20.
(वंशस्थ)
जिनेश्वरस्वच्छसरः सरोजिनी त्वमङ्गपूर्वादिसरोजराजिता ।
गणेशहंसव्रजसेविता सदा करोषि केषां न मुदं परामिह ।।२१।।
anuvAd : he sarasvatI! tame jinendrarUp sarovaranI kamalinI thaIne
angapUrvAdirUp kamaLothI shobhAyamAn ane nirantar gaNadhararUp hansonA samUhanI sevA
pAmatI thakI ahIn kyA jIvone utkRuShTa harSha nathI ApatI? arthAt sarva jIvone
Anandit karo chho. 21.
(वंशस्थ)
परात्मतत्त्वप्रतिपत्तिपूर्वकं परं पदं यत्र सति प्रसिद्धयति ।
कियत्ततस्ते स्फु रतः प्रभावतो नृपत्वसौभाग्यवराङ्गनादिकम् ।।२२।।
anuvAd : he devI! jyAn tArA prabhAvathI AtmA ane par (sharIrAdi)nun
gnAn thaI javAthI prANIne utkRuShTa pad (mokSha) siddha thaI jAy chhe tyAn te tArA
dedIpyamAn prabhAv AgaL rAjApaNun, saubhAgya ane sundar strI Adi shI vastu chhe?
arthAt kAI paN nathI.
visheShArtha : abhiprAy e chhe ke jinavANInI upAsanAthI jIvane hit ane ahitano
vivek utpanna thAy chhe ane ethI tene sarvotkRuShTa mokShapad paN prApta thaI jAy chhe. AvI avasthAmAn
tenI upAsanAthI rAjyapad Adi prApta thavAmAn bhalA shI kaThinAI hoy? kAI paN nahi. 22.
(वंशस्थ)
त्वदङ्ध्रिपद्मद्बयभक्तिभाविते तृतीयमुन्मीलति बोधलोचनम् ।
गिरामधीशे सह केवलेन यत् समाश्रितं स्पर्धमिवेक्षते ऽखिलम् ।।२३।।
anuvAd : he vachanonI adhIshvarI! je tArA banne charaNorUp kamaLonI

Page 314 of 378
PDF/HTML Page 340 of 404
single page version

background image
bhaktithI paripUrNa chhe tene pUrNa shrutagnAnarUp te trIjun netra pragaT thAy chhe ke je jANe
kevaLagnAn sAthe spardhA pAmIne ja tenA viShayabhUt samasta vishvane dekhe chhe.
visheShArtha : abhiprAy e chhe ke jinavANInI ArAdhanAthI dvAdashAngarUp pUrNa shrutanun gnAn
prApta thAy chhe je viShayanI apekShAe kevaLagnAnanI samAn ja chhe. visheShatA bannemAn keval e ja
chhe ke jyAn shrutagnAn te badhA padArthone parokSha (avishad) svarUpe jANe chhe. tyAn kevaLagnAn temane
pratyakSha (vishad) svarUpe jANe chhe. A ja vAtane lakShyamAn rAkhIne em kahevAmAn Avyun chhe ke te
shrutagnAnarUp trIjun netra jANe kevaLagnAn sAthe spardhA ja kare chhe. 23.
(वंशस्थ)
त्वमेव तीर्थं शुचिबोधवारिमत् समस्तलोकत्रयशुद्धिकारणम् ।
त्वमेव चानन्दसमुद्रवर्धने मृगाङ्कमूर्तिः परमार्थदर्शिनाम् ।।२४।।
anuvAd : he devI! nirmaL gnAnarUpajaLathI paripUrNa tame ja te tIrtha chho ke je
traNe lokanA samasta prANIone shuddha kare chhe. tathA tattvanA yathArthasvarUpane dekhanAr jIvonA
AnandarUp samudrane vadhAravAmAn chandramAnI mUrti dhAraN karanAr paN tame ja chho. 24.
(वंशस्थ)
त्वयादिबोधः खलु संस्कृतो व्रजेत् परेषु बोधेष्वखिलेसु हेतुताम् ।
त्वमक्षि पुंसामतिदूरदर्शने त्वमेव संसारतरोः कुठारिका ।।२५।।
anuvAd : he vANI! tamArA dvArA sanskAr pAmel prathamagnAn (matignAn)
athavA akSharabodh bIjA samasta (shrutagnAnAdi) gnAnomAn kAraN bane chhe. he devI!
tame manuShyone dUr kShetre rahelI vastuo dekhADavAmAn netra samAn banIne temanun sansArarUp
vRukSha kApavA mATe kuhADInun kAm karo chho. 25.
(वंशस्थ)
यथाविधानं त्वमनुस्मृता सती गुरूपदेशो ऽयमवर्णभेदतः ।
न ताः श्रियस्ते न गुणा न तत्पदं यच्छसि प्राणभृते न यच्छुभे ।।२६।।
anuvAd : he shubhe! je prANI tArUn vidhipUrvak smaraN kare chhe – adhyayan kare
chhe – tene evI koI lakShmI nathI, evA koI guN nathI tathA evun koI pad nathI,
jene tun varNabhed vinA – brAhmaNatva AdinI apekShA na karatAn – na ApatI ho. A guruno