puNyapApayogyabhAvasvabhAvAkhyApanametat.
ih hi darshanamohanIyavipAkakaluShapariNAmatA moha. vichitrachAritramohanIyavipAkapratyaye prItyaprItI rAgadveShau. tasyaiv mandodaye vishuddhapariNAmatA chittaprasAdapariNAma. evamime yasya bhAve bhavanti, tasyAvashyan bhavati shubhoshubho vA pariNAma. tatra yatra prashastarAgashchittaprasAdashcha tatra shubha pariNAma, yatra tu mohadveShAvaprashastarAgashcha tatrAshubh iti.. 131..
doNhan poggalametto bhAvo kammattaNan patto.. 132..
dvayo pudgalamAtro bhAva karmatvan prApta.. 132..
-----------------------------------------------------------------------------
TIkA– yah, puNya–pApake yogya bhAvake svabhAvakA [–svarUpakA] kathan hai.
yahAn, darshanamohanIyake vipAkase jo kaluShit pariNAm vah moh hai; vichitra [–anek prakArake] chAritramohanIyakA vipAk jisakA Ashray [–nimitta] hai aisI prIti–aprIti vah rAg–dveSh hai; usIke [chAritramohanIyake hI] mand udayase honevAle jo vishuddha pariNAm vah 1chittaprasAdapariNAm [–manakI prasannatArUp pariNAm] hai. is prakAr yah [moh, rAg, dveSh athavA chittaprasAd] jisake bhAvamen hai, use avashya shubh athavA ashubh pariNAm hai. usamen, jahAn prashasta rAg tathA chittaprasAd hai vahAn shubh pariNAm hai aur jahAn moh, dveSh tathA aprashasta rAg hai vahAn ashubh pariNAm hai.. 131..
anvayArtha– [jIvasya] jIvake [shubhapariNAma] shubh pariNAm [puNyam] puNya hain aur [ashubha] ashubh pariNAm [pApam iti bhavati] pAp hain; [dvayo] un dononke dvArA [pudgalamAtra bhAva] pudgalamAtra bhAv [karmatvan prApta] karmapaneko prApta hote hain [arthAt jIvake puNya–pApabhAvake nimittase sAtA–asAtAvedanIyAdi pudgalamAtra pariNAm vyavahArase jIvakA karma kahe jAte hain]. --------------------------------------------------------------------------
tenA nimitte paudgalik pariNAm karmapaNun lahe. 132.
192
1. prasAd = prasannatA; vishuddhatA; ujjvalatA.