puNyapApayogyabhAvasvabhAvAkhyApanametat.
ih hi darshanamohanIyavipAkakaluShapariNAmatA mohaH. vichitrachAritramohanIyavipAkapratyaye prItyaprItI rAgadveShau. tasyaiv ma.ndodaye vishuddhapariNAmatA chittaprasAdapariNAmaH. evamime yasya bhAve bhavanti, tasyAvashya.n bhavati shubho.ashubho vA pariNAmaH. tatra yatra prashastarAgashchittaprasAdashcha tatra shubhaH pariNAmaH, yatra tu mohadveShAvaprashastarAgashcha tatrA.ashubh iti.. 131..
doNha.n poggalametto bhAvo kammattaNa.n patto.. 132..
dvayoH pudgalamAtro bhAvaH karmatva.n prAptaH.. 132..
-----------------------------------------------------------------------------
TIkAH– yah, puNya–pApake yogya bhAvake svabhAvakA [–svarUpakA] kathan hai.
yahA.N, darshanamohanIyake vipAkase jo kaluShit pariNAm vah moh hai; vichitra [–anek prakArake] chAritramohanIyakA vipAk jisakA Ashray [–nimitta] hai aisI prIti–aprIti vah rAg–dveSh hai; usIke [chAritramohanIyake hI] ma.nd udayase honevAle jo vishuddha pariNAm vah 1chittaprasAdapariNAm [–manakI prasannatArUp pariNAm] hai. is prakAr yah [moh, rAg, dveSh athavA chittaprasAd] jisake bhAvame.n hai, use avashya shubh athavA ashubh pariNAm hai. usame.n, jahA.N prashasta rAg tathA chittaprasAd hai vahA.N shubh pariNAm hai aur jahA.N moh, dveSh tathA aprashasta rAg hai vahA.N ashubh pariNAm hai.. 131..
anvayArthaH– [jIvasya] jIvake [shubhapariNAmaH] shubh pariNAm [puNyam] puNya hai.n aur [ashubhaH] ashubh pariNAm [pApam iti bhavati] pAp hai.n; [dvayoH] un dono.nke dvArA [pudgalamAtraH bhAvaH] pudgalamAtra bhAv [karmatva.n prAptaH] karmapaneko prApta hote hai.n [arthAt jIvake puNya–pApabhAvake nimittase sAtA–asAtAvedanIyAdi pudgalamAtra pariNAm vyavahArase jIvakA karma kahe jAte hai.n]. --------------------------------------------------------------------------
tenA nimitte paudgalik pariNAm karmapaNu.n lahe. 132.
192
1. prasAd = prasannatA; vishuddhatA; ujjvalatA.