dravyakarmamokShahetuparamanirjarAkAraNadhyAnAkhyAnametat.
evamasya khalu bhAvamuktasya bhagavataH kevalinaH svarUpatR^iptatvAdvishrAntasrukhaduHkhakarma– vipAkakR^itavikriyasya prakShINAvaraNatvAdanantaj~nAnadarshanasa.npUrNashuddhaj~nAnachetanAmayatvAdatIndriyatvAt chAnyadravyasa.nyogaviyukta.n shuddhasvarUpe.avichalitachaitanyavR^ittirUpatvAtkatha~nchiddhayAnavyapadeshArhamAtmanaH svarUpa.n pUrvasa.nchitakarmaNA.n shaktishAtana.n patana.n vA vilokya nirjarAhetutvenopavarNyat iti.. 152.. ----------------------------------------------------------------------------- anyadravyase asa.nyukta aisA [dhyAna.n] dhyAn [nirjarAhetuH jAyate] nirjarAkA hetu hotA hai.
TIkAH– yah, dravyakarmamokShanake hetubhUt aisI param nirjarAke kAraNabhUt dhyAnakA kathan hai.
is prakAr vAstavame.n is [–pUvokta] bhAvamukta [–bhAvamokShavAle] bhagavAn kevalIko–ki jinhe.n svarUpatR^iptapaneke kAraN 1karmavipAkR^it sukhaduHkharUp vikriyA aTak gaI hai unhe.n –AvaraNake prakShINapaneke kAraN, ananta j~nAnadarshanase sampUrNa shuddhaj~nAnachetanAmayapaneke kAraN tathA atIndriyapaneke kAraN jo anyadravyake sa.nyog rahit hai aur shuddha svarUpame.n avichalit chaitanyavR^ittirUp honeke kAraN jo katha.nchit ‘dhyAn’ nAmake yogya hai aisA AtmAkA svarUp [–AtmAkI nij dashA] pUrvasa.nchit karmo.nkI shaktiko shAtan athavA unakA patan dekhakar nirjarAke heturUpase varNan kiyA jAtA hai.
bhAvArthaH– kevalIbhagavAnake AtmAkI dashA j~nAnadarshanAvaraNake kShayavAlI honeke kAraN, shuddhaj~nAnachetanAmay honeke kAraN tathA indriyavyApArAdi bahirdravyake Alamban rahit honeke kAraN anyadravyake sa.nsarga rahit hai aur shuddhasvarUpame.n nishchal chaitanyapariNatirUp honeke kAraN kisI prakAr ‘dhyAn’ nAmake yogya hai. unakI aisI AtmadashAkA nirjarAke nimittarUpase varNan kiyA jAtA hai kyo.nki unhe.n pUrvopArjit karmo.nkI shakti hIn hotI jAtI hai tathA ve karma khirate jAte hai.. 152.. -------------------------------------------------------------------------
nimittabhUt hotA hai aisI sA.nsArik sukh–duHkharUp [–harShaviShAdarUp] vikriyA unhee.n virAmako prApta huI hai.
220