କହାନଜୈନଶାସ୍ତ୍ରମାଲା] ଷଡ୍ଦ୍ରଵ୍ଯ–ପଂଚାସ୍ତିକାଯଵର୍ଣନ
ଆକାଶସ୍ଵରୂପାଖ୍ଯାନମେତତ୍.
ଷଡ୍ଦ୍ରଵ୍ଯାତ୍ମକେ ଲୋକେ ସର୍ଵେଷାଂ ଶେଷଦ୍ରଵ୍ଯାଣାଂ ଯତ୍ସମସ୍ତାଵକାଶନିମିତ୍ତଂ ଵିଶୁଦ୍ଧକ୍ଷେତ୍ରରୂପଂ ତଦାକାଶମିତି.. ୯୦..
ତତ୍ତୋ ଅଣଣ୍ଣମଣ୍ଣଂ ଆଯାସଂ ଅଂତଵଦିରିତ୍ତଂ.. ୯୧..
ତତୋଽନନ୍ଯଦନ୍ଯଦାକାଶମଂତଵ୍ଯତିରିକ୍ତମ୍.. ୯୧..
ଲୋକାଦ୍ବହିରାକାଶସୂଚନେଯମ୍.
ଜୀଵାଦୀନି ଶେଷଦ୍ରଵ୍ଯାଣ୍ଯଵଧୃତପରିମାଣତ୍ଵାଲ୍ଲୋକାଦନନ୍ଯାନ୍ଯେଵ. ଆକାଶଂ ତ୍ଵନଂତତ୍ଵାଲ୍ଲୋକାଦ– ନନ୍ଯଦନ୍ଯଚ୍ଚେତି.. ୯୧.. -----------------------------------------------------------------------------
ଟୀକାଃ– ଯହ, ଆକାଶକେ ସ୍ଵରୂପକା କଥନ ହୈ.
ଷଟ୍ଦ୍ରଵ୍ଯାତ୍ମକ ଲୋକମେଂ ୧ଶେଷ ସଭୀ ଦ୍ରଵ୍ଯୋଂକୋ ଜୋ ପରିପୂର୍ଣ ଅଵକାଶକା ନିମିତ୍ତ ହୈ, ଵହ ଆକାଶ ହୈ– ଜୋ କି [ଆକାଶ] ଵିଶୁଦ୍ଧକ୍ଷେତ୍ରରୂପ ହୈ.. ୯୦..
ଅନ୍ଵଯାର୍ଥଃ– [ଜୀଵାଃ ପୁଦ୍ଗଲକାଯାଃ ଧର୍ମାଧର୍ମୌ ଚ] ଜୀଵ, ପୁଦ୍ଗଲକାଯ, ଧର୍ମ , ଅଧର୍ମ [ତଥା କାଲ] [ଲୋକତଃ ଅନନ୍ଯେ] ଲୋକସେ ଅନନ୍ଯ ହୈ; [ଅଂତଵ୍ଯତିରିକ୍ତମ୍ ଆକାଶମ୍] ଅନ୍ତ ରହିତ ଐସା ଆକାଶ [ତତଃ] ଉସସେ [ଲୋକସେ] [ଅନନ୍ଯତ୍ ଅନ୍ଯତ୍] ଅନନ୍ଯ ତଥା ଅନ୍ଯ ହୈ.
ଟୀକାଃ– ଯହ, ଲୋକକେ ବାହର [ଭୀ] ଆକାଶ ହୋନେକୀ ସୂଚନା ହୈ.
ଜୀଵାଦି ଶେଷ ଦ୍ରଵ୍ଯ [–ଆକାଶକେ ଅତିରିକ୍ତ ଦ୍ରଵ୍ଯ] ମର୍ଯାଦିତ ପରିମାଣଵାଲେ ହୋନେକେ କାରଣ ଲୋକସେ --------------------------------------------------------------------------
ଲୋକାକାଶମେଂ–ଯଦ୍ଯପି ଵହ ଲୋକାକାଶ ମାତ୍ର ଅସଂଖ୍ଯପ୍ରଦେଶୀ ହୀ ହୈ ତଥାପି ଅଵକାଶ ପ୍ରାପ୍ତ କରତେ ହୈଂ.
୧. ନିଶ୍ଚଯନଯସେ ନିତ୍ଯନିରଂଜନ–ଜ୍ଞାନମଯ ପରମାନନ୍ଦ ଜିନକା ଏକ ଲକ୍ଷଣ ହୈ ଐସେ ଅନନ୍ତାନନ୍ତ ଜୀଵ, ଉନସେ ଅନନ୍ତଗୁନେ