କହାନଜୈନଶାସ୍ତ୍ରମାଲା] ନଵପଦାର୍ଥପୂର୍ଵକ–ମୋକ୍ଷମାର୍ଗପ୍ରପଂଚଵର୍ଣନ
ଅଥ ଯେ ତୁ କେଵଲଵ୍ଯଵହାରାଵଲମ୍ବିନସ୍ତେ ଖଲୁ ଭିନ୍ନସାଧ୍ଯସାଧନଭାଵାଵଲୋକନେନାଽନଵରତଂ ନିତରାଂ ଖିଦ୍ଯମାନା ମୁହୁର୍ମୁହୁର୍ଧର୍ମାଦିଶ୍ରଦ୍ଧାନରୂପାଧ୍ଯଵସାଯାନୁସ୍ଯୂତଚେତସଃ ପ୍ରଭୂତଶ୍ରୁତସଂସ୍କାରାଧିରୋପିତଵି– ଚିତ୍ରଵିକଲ୍ପଜାଲକଲ୍ମାଷିତଚୈତନ୍ଯଵୃତ୍ତଯଃ, ସମସ୍ତଯତିଵୃତ୍ତସମୁଦାଯରୂପତପଃପ୍ରଵୃତ୍ତିରୂପକର୍ମକାଣ୍ଡୋଡ୍ଡମ– ରାଚଲିତାଃ, କଦାଚିତ୍କିଞ୍ଚିଦ୍ରୋଚମାନାଃ, କଦାଚିତ୍ କିଞ୍ଚିଦ୍ଵିକଲ୍ପଯନ୍ତଃ, କଦାଚିତ୍କିଞ୍ଚିଦାଚରନ୍ତଃ, ଦର୍ଶନାଚରଣାଯ କଦାଚିତ୍ପ୍ରଶାମ୍ଯନ୍ତଃ, କଦାଚିତ୍ସଂଵିଜମାନାଃ, କଦାଚିଦନୁକମ୍ପମାନାଃ, କଦାଚିଦା– ସ୍ତିକ୍ଯମୁଦ୍ଵହନ୍ତଃ, ଶଙ୍କାକାଙ୍କ୍ଷାଵିଚିକିତ୍ସାମୂଢଦ୍ରଷ୍ଟିତାନାଂ ଵ୍ଯୁତ୍ଥାପନନିରୋଧାଯ ନିତ୍ଯବଦ୍ଧପରିକରାଃ, ଉପବୃଂହଣ ସ୍ଥିତିକରଣଵାତ୍ସଲ୍ଯପ୍ରଭାଵନାଂ ଭାଵଯମାନା ----------------------------------------------------------------------------- [ଅବ କେଵଲଵ୍ଯଵହାରାଵଲମ୍ବୀ (ଅଜ୍ଞାନୀ) ଜୀଵୋଂଂକୋ ପ୍ରଵର୍ତନ ଔର ଉସକା ଫଲ କହା ଜାତା ହୈଃ–]
ପରନ୍ତୁ ଜୋ କେଵଵ୍ଯଵହାରାଵଲମ୍ବୀ [ମାତ୍ର ଵ୍ଯଵହାରକା ଅଵଲମ୍ବନ କରନେଵାଲେ] ହୈଂ ଵେ ଵାସ୍ତଵମେଂ ୧ ଭିନ୍ନସାଧ୍ଯସାଧନଭାଵକେ ଅଵଲୋକନ ଦ୍ଵାରା ନିରନ୍ତର ଅତ୍ଯନ୍ତ ଖେଦ ପାତେ ହୁଏ, [୧] ପୁନଃପୁନଃ ଧର୍ମାଦିକେ ଶ୍ରଦ୍ଧାନରୂପ ଅଧ୍ଯଵସାନମେଂ ଉନକା ଚିତ୍ତ ଲଗତା ରହନେସେ, [୨] ବହୁତ ଶ୍ରୁତକେ [ଦ୍ରଵ୍ଯଶ୍ରୁତକେ] ସଂସ୍କାରୋଂସେ ଊଠନେ ଵାଲେ ଵିଚିତ୍ର [ଅନେକ ପ୍ରକାରକେ] ଵିକଲ୍ପୋଂକେ ଜାଲ ଦ୍ଵାରା ଉନକୀ ଚୈତନ୍ଯଵୃତ୍ତି ଚିତ୍ର–ଵିଚିତ୍ର ହୋତୀ ହୈ ଇସଲିଏ ଔର [୩] ସମସ୍ତ ଯତି–ଆଚାରକେ ସମୁଦାଯରୂପ ତପମେଂ ପ୍ରଵର୍ତନରୂପ କର୍ମକାଣ୍ଡକୀ ଧମାଲମେଂ ଵେ ଅଚଲିତ ରହତେ ହୈଂ ଇସଲିଏ, [୧] କଭୀ କିସୀକୋ [କିସୀ ଵିଷଯକୀ] ରୁଚି କରତେ ହୈଂ, [୨] କଭୀ କିସୀକେ [ କିସୀ ଵିଷଯକେ] ଵିକଲ୍ପ କରତେ ହୈଂ ଔର [୩] କଭୀ କୁଛ ଆଚରଣ କରତେ ହୈଂ; ଦର୍ଶନାଚରଣ କେ ଲିଏ–ଵେ କଦାଚିତ୍ ପ୍ରଶମିତ ହୋତେ ହୈ, କଦାଚିତ୍ ସଂଵେଗକୋ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋତେ ହୈ, କଦାଚିତ୍ ଅନୁକଂପିତ ହୋତେ ହୈ, କଦାଚିତ୍ ଆସ୍ତିକଯକୋ ଧାରଣ କରତେ ହୈଂ, ଶଂକା, କାଂକ୍ଷା, ଵିଚିକିତ୍ସା ଔର ମୂଢଦ୍ରଷ୍ଟିତାକେ ଉତ୍ଥାନକୋ ରୋକନେକେ ଲିଏ ନିତ୍ଯ କଟିବଦ୍ଧ ରହତେ ହୈଂ, ଉପବୃଂହଣ, ସ୍ଥିତି– କରଣ, ଵାତ୍ସଲ୍ଯ ଔର ପ୍ରଭାଵନାକୋ ଭାତେ ------------------------------------------------------------------------- ୧. ଵାସ୍ତଵମେଂ ସାଧ୍ଯ ଔର ସାଧନ ଅଭିନ୍ନ ହୋତେ ହୈଂ. ଜହାଁ ସାଧ୍ଯ ଔର ସାଧନ ଭିନ୍ନ କହେ ଜାଯେଂ ଵହାଁ ‘ଯହ ସତ୍ଯାର୍ଥ
କେଵଲଵ୍ଯଵହାରାଵଲମ୍ବୀ ଜୀଵ ଇସ ବାତକୀ ଗହରାଈସେ ଶ୍ରଦ୍ଧା ନ କରତେ ହୁଏ ଅର୍ଥାତ୍ ‘ଵାସ୍ତଵମେଂ ଶୁଭଭାଵରୂପ ସାଧନସେ ହୀ
ଶୁଦ୍ଧଭାଵରୂପ ସାଧ୍ଯ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଗା’ ଐସୀ ଶ୍ରଦ୍ଧାକା ଗହରାଈସେ ସେଵନ କରତେ ହୁଏ ନିରନ୍ତର ଅତ୍ଯନ୍ତ ଖେଦ ପ୍ରାପ୍ତ କରତେ ହୈଂ.
[ଵିଶେଷକେ ଲିଏ ୨୩୦ ଵେଂ ପୃଷ୍ଠକା ପାଁଚଵାଁ ଔର ୨୩୧ ଵେଂ ପୃଷ୍ଠକା ତୀସରା ତଥା ଚୌଥା ପଦ ଟିପ୍ପଣ ଦେଖେଂ.]