ਕਹਾਨਜੈਨਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਮਾਲਾ] ਸ਼ਡ੍ਦ੍ਰਵ੍ਯ–ਪਂਚਾਸ੍ਤਿਕਾਯਵਰ੍ਣਨ
ਇਦਿ ਜਿਣਵਰੇਹਿਂ ਭਣਿਦਂ ਅਣ੍ਣੋਣ੍ਣਵਿਰੁਦ੍ਧਮਵਿਰੁਦ੍ਧਂ.. ੫੪..
ਏਵਂ ਸਤੋ ਵਿਨਾਸ਼ੋਸਤੋ ਜੀਵਸ੍ਯ ਭਵਤ੍ਯੁਤ੍ਪਾਦਃ.
ਇਤਿ ਜਿਨਵਰੈਰ੍ਭਣਿਤਮਨ੍ਯੋਨ੍ਯਵਿਰੁਦ੍ਧਮਵਿਰੁਦ੍ਧਮ੍.. ੫੪..
ਏਵਂ ਹਿ ਪਞ੍ਚਭਿਰ੍ਭਾਵੈਃ ਸ੍ਵਯਂ ਪਰਿਣਮਮਾਨਸ੍ਯਾਸ੍ਯ ਜੀਵਸ੍ਯ ਕਦਾਚਿਦੌਦਯਿਕੇਨੈਕੇਨ ਮਨੁਸ਼੍ਯਤ੍ਵਾਦਿਲਕ੍ਸ਼ਣੇਨ ਭਾਵੇਨ ਸਤੋ ਵਿਨਾਸ਼ਸ੍ਤਥਾਪਰੇਣੌਦਯਿਕੇਨੈਵ ਦੇਵਤ੍ਵਾਦਿਲਕ੍ਸ਼ਣੇਨ ਭਾਵੇਨ ਅਸਤ ਉਤ੍ਪਾਦੋ ਭਵਤ੍ਯੇਵ. ਏਤਚ੍ਚ ‘ਨ ਸਤੋ ਵਿਨਾਸ਼ੋ ਨਾਸਤ ਉਤ੍ਪਾਦ’ ਇਤਿ ਪੂਰ੍ਵੋਕ੍ਤਸੂਤ੍ਰੇਣ ਸਹ ਵਿਰੁਦ੍ਧਮਪਿ ਨ ਵਿਰੁਦ੍ਧਮ੍; ਯਤੋ ਜੀਵਸ੍ਯ ਦ੍ਰਵ੍ਯਾਰ੍ਥਿਕਨਯਾਦੇਸ਼ੇਨ ਨ ਸਤ੍ਪ੍ਰਣਾਸ਼ੋ ਨਾਸਦੁਤ੍ਪਾਦਃ, ਤਸ੍ਯੈਵ ਪਰ੍ਯਾਯਾਰ੍ਥਿਕਨਯਾਦੇਸ਼ੇਨ ਸਤ੍ਪ੍ਰਣਾਸ਼ੋਸਦੁਤ੍ਪਾਦਸ਼੍ਚ. ਨ ਚੈਤਦਨੁਪਪਨ੍ਨਮ੍, ਨਿਤ੍ਯੇ ਜਲੇ ਕਲ੍ਲੋਲਾਨਾਮ–ਨਿਤ੍ਯਤ੍ਵਦਰ੍ਸ਼ਨਾਦਿਤਿ.. ੫੪.. -----------------------------------------------------------------------------
ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥਃ– [ਏਵਂ] ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ [ਜੀਵਸ੍ਯ] ਜੀਵਕੋ [ਸਤਃ ਵਿਨਾਸ਼ਃ] ਸਤ੍ਕਾ ਵਿਨਾਸ਼ ਔਰ [ਅਸਤਃ ਉਤ੍ਪਾਦਃ] ਅਸਤ੍ਕਾ ਉਤ੍ਪਾਦ [ਭਵਤਿ] ਹੋਤਾ ਹੈ– [ਇਤਿ] ਐਸਾ [ਜਿਨਵਰੈਃ ਭਣਿਤਮ੍] ਜਿਨਵਰੋਂਨੇ ਕਹਾ ਹੈ, [ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯਵਿਰੁਦ੍ਧਮ੍] ਜੋ ਕਿ ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯ ਵਿਰੁਦ੍ਧ [੧੯ ਵੀਂ ਗਾਥਾਕੇ ਕਥਨਕੇ ਸਾਥ ਵਿਰੋਧਵਾਲਾ] ਤਥਾਪਿ [ਅਵਿਰੁਦ੍ਧਮ੍] ਅਵਿਰੁਦ੍ਧ ਹੈ.
ਟੀਕਾਃ– ਯਹ, ਜੀਵਕੋ ਭਾਵਵਸ਼ਾਤ੍ [ਔਦਯਿਕ ਆਦਿ ਭਾਵੋਂਕੇ ਕਾਰਣ] ਸਾਦਿ–ਸਾਂਤਪਨਾ ਔਰ ਅਨਾਦਿ–ਅਨਨ੍ਤਪਨਾ ਹੋਨੇਮੇਂ ਵਿਰੋਧਕਾ ਪਰਿਹਾਰ ਹੈ.
ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ ਪਾਁਚ ਭਾਵਰੂਪਸੇ ਸ੍ਵਯਂ ਪਰਿਣਮਿਤ ਹੋਨੇਵਾਲੇ ਇਸ ਜੀਵਕੋ ਕਦਾਚਿਤ੍ ਔਦਯਿਕ ਐਸੇ ਏਕ ਮਨੁਸ਼੍ਯਤ੍ਵਾਦਿਸ੍ਵਰੂਪ ਭਾਵਕੀ ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾਸੇ ਸਤ੍ਕਾ ਵਿਨਾਸ਼ ਔਰ ਔਦਯਿਕ ਹੀ ਐਸੇ ਦੂਸਰੇ ਦੇਵਤ੍ਵਾਦਿਸ੍ਵਰੂਪ ਭਾਵਕੀ ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾਸੇ ਅਸਤ੍ਕਾ ਉਤ੍ਪਾਦ ਹੋਤਾ ਹੀ ਹੈ. ਔਰ ਯਹ [ਕਥਨ] ‘ਸਤ੍ਕਾ ਵਿਨਾਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਥਾ ਅਸਤ੍ਕਾ ਉਤ੍ਪਾਦ ਨਹੀਂ ਹੈ’ ਐਸੇ ਪੂਰ੍ਵੋਕ੍ਤ ਸੂਤ੍ਰਕੇ [–੧੯ਵੀਂ ਗਾਥਾਕੇ] ਸਾਥ ਵਿਰੋਧਵਾਲਾ ਹੋਨੇ ਪਰ ਭੀ [ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ] ਵਿਰੋਧਵਾਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ; ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਜੀਵਕੋ ਦ੍ਰਵ੍ਯਾਰ੍ਥਿਕਨਯਕੇ ਕਥਨਸੇ ਸਤ੍ਕਾ ਨਾਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ ਔਰ ਅਸਤ੍ਕਾ ਉਤ੍ਪਾਦ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਥਾ ਉਸੀਕੋ ਪਰ੍ਯਾਯਾਰ੍ਥਿਕਨਯਕੇ ਕਥਨਸੇ ਸਤ੍ਕਾ ਨਾਸ਼ ਹੈ ਔਰ ਅਸਤ੍ਕਾ ਉਤ੍ਪਾਦ ਹੈ. ਔਰ ਯਹ ੧ਅਨੁਪਪਨ੍ਨ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਨਿਤ੍ਯ ਐਸੇ ਜਲਮੇਂ ਕਲ੍ਲੋਲੋਂਕਾ ਅਨਿਤ੍ਯਪਨਾ ਦਿਖਾਈ ਦੇਤਾ ਹੈ. -------------------------------------------------------------------------- ਯਹਾਁ ‘ਸਾਦਿ’ਕੇ ਬਦਲੇ ‘ਅਨਾਦਿ’ ਹੋਨਾ ਚਾਹਿਯੇ ਐਸਾ ਲਗਤਾ ਹੈ; ਇਸਲਿਯੇ ਗੁਜਰਾਤੀਮੇਂ ‘ਅਨਾਦਿ’ ਐਸਾ ਅਨੁਵਾਦ
–ਭਾਖ੍ਯੁਂ ਜਿਨੇ, ਜੇ ਪੂਰ੍ਵ–ਅਪਰ ਵਿਰੁਦ੍ਧ ਪਣ ਅਵਿਰੁਦ੍ਧ ਛੇ. ੫੪.
੧.ਅਨੁਪਪਨ੍ਨ = ਅਯੁਕ੍ਤ; ਅਸਂਗਤ; ਅਘਟਿਤ; ਨ ਹੋ ਸਕੇ ਐਸਾ.