విషయ
కర్మకో జీవభావకా కర్తాపనా హోనేకే
సమ్బన్ధమేంం పూర్వపక్ష
౫౯ వీం గాథామేం కహే హుఏ పూర్వపక్షకే
సమాధానరూప సిద్ధాన్త
నిశ్చనయ సే జీవ కో అపనే భావోం కా
కర్తాపనా ఔర పుద్గలకర్మోంకా అకర్తాపనా
నిశ్చనయసే అభిన్న కారక హోనేసే కర్మ
ఔర జీవ స్వయం అపనే–అపనే రూపకే
కర్తా హైం– తత్సమ్బన్ధీ నిరూపణ
యది కర్మ జీవకో అనయోన్య అకర్తాపనా
హో, తో అన్యకా దియా హుఆ ఫల అన్య
భోగే, ఐసా ప్రసంగ ఆయేగా, –ఐసా దోష
బతలాకర పూర్వపక్షకా నిరూపణ
కర్మయోగ్య పుద్గల సమస్త లోకమేం వ్యాప్త
హైం; ఇసలియే జహాఁ ఆత్మా హై వహాఁ, బినా
లాయే హీ, వే విద్యమాన హైం–––తత్సమ్బన్ధీ
కథన
అన్య ద్వారా కియే బినా కర్మ కీ ఉత్త్పత్తి
కిస ప్రకార హోతీ హై ఉసకా కథన
కర్మోంకీ విచిత్రతా అన్య ద్వారా నహీం కీ
జాతీ ––––తత్సమ్బన్ధీ కథన
నిశ్చయసే జీవ ఔర కర్మకో నిజ–నిజ
రూపకా హీ కర్తాపనా హోనే పర భీ,
వ్యవహారసే జీవకో కర్మ ద్వారా దియే గయే
ఫల కా ఉపభోగ విరోధకో ప్రాప్త నహీం
హోతా––– తత్సమ్బన్ధీ కథన
కర్తృత్వ ఔర భోక్తృత్వకీ వ్యాఖ్యాన కా
ఉపసంహార
కర్మసంయుక్తపనే కీ ముఖ్యతా సే ప్రభుత్వగుణ
కా వ్యాఖ్యాన