Parmatma Prakash (Gujarati Hindi). Gatha: 212 (Adhikar 2).

< Previous Page   Next Page >


Page 547 of 565
PDF/HTML Page 561 of 579

 

background image
અધિકાર-૨ઃ દોહા-૨૧૧ ]પરમાત્મપ્રકાશઃ [ ૫૪૭
इत्थु इत्यादि इत्थु अत्र ग्रन्थे ण लेवउ न ग्राह्यः कैः पंडियहिँ पण्डितैर्विवेकिभिः
कोऽसौ गुण-दोसु वि गुणो दोषोऽपि कथंभूतः पुणरुत्तु पुनरुक्त : कस्मान्न ग्राह्यः यतः
मइँ पुणु पुणु वि पउत्तु मया पुनः पुनः प्रोक्त म् किं तत् वीतरागपरमात्मतत्त्वम् किमर्थम्
भट्ट-पभायर-कारणइँ प्रभाकरभट्टनिमित्तेनेति अत्र भावनाग्रन्थे समाधिशतकादिवत् पुनरुक्त दूषणं
नास्ति इति तदपि कस्मादिति चेत् अर्थं पुनःपुनश्चिन्तनलक्षणमिति वचनादिति मत्वा
प्रभाकरभट्टव्याजेन समस्तजनानां सुखबोधार्थं बहिरन्तःपरमात्मभेदेन तु त्रिविधात्मतत्त्वं
बहुधाप्युक्त मिति भावार्थः
।।२११।।
अथ
३४३) जं मइँ किं पि विजंपियउ जुत्ताजुत्तु वि इत्थु
तं वरणाणि खमंतु महु जे बुज्झहिँ परमत्थु ।।२१२।।
ग्रहण नहीं करें, और कविकलाका गुण भी न लें, क्योंकि [मया ] मैंने [भट्टप्रभाकरकारणेन ]
प्रभाकरभट्टके संबोधनके लिए [पुनः पुनरपि प्रोक्तम् ] वीतराग परमानंदरूप परमात्मतत्त्वका
कथन बार
बार किया है ।।
भावार्थ :इस शुद्धात्मभावनाके ग्रंथमें पुनरुक्तका दोष नहीं लगता समाधितंत्र
ग्रंथकी तरह इस ग्रंथमें भी बार बार शुद्ध स्वरूपका ही कथन किया है, बारम्बार उसी अर्थका
चिंतवन है, ऐसा जानकर इसका रहस्य (अभिप्राय) बार बार चिंतवना
प्रभाकरभट्टकी
मुख्यताकर समस्त जीवोंको सुखसे प्रतिबोध होनेके लिये इस ग्रंथमें बारबार बहिरात्मा
अंतरात्मा और परमात्माका कथन किया है, ऐसा जानना ।।२११।।
आगे श्रीयोगीन्द्राचार्य ज्ञानीजनोंसे प्रार्थना करते हैं, कि मैंने जो किसी जगह छंद
अलंकारादिमें युक्त-अयुक्त कहा हो, तो उसे पंडितजन परमार्थके जाननेवाले मुझ पर क्षमा करें
ભાવાર્થઃ(શુદ્ધ આત્માની) ભાવનાના આ ગ્રંથમાં, સમાધિશતક આદિ ગ્રંથની જેમ,
પુનરુક્તિનો દોષ આવતો નથી, કારણ કે અર્થ વારંવાર ચિંતનસ્વરૂપ છે. ‘(અર્થનું ચિંતન વારંવાર
કરવા યોગ્ય છે.)’ એવું આગમનું વચન છે એમ જાણીને પ્રભાકરભટ્ટના બહાને સમસ્ત જનોને
સુખથી બોધ થાય એ હેતુથી બહિરાત્મા, અન્તરાત્મા અને પરમાત્માના ભેદથી ત્રણ પ્રકારના
આત્મતત્ત્વનું અનેક પ્રકારે પણ કથન કરવામાં આવ્યું છે, એમ ભાવાર્થ છે. ૨૧૧.
વળી, હવે શ્રી યોગીન્દ્રાચાર્ય જ્ઞાની જનોને પ્રાર્થના કરે છે કે મેં કોઈ જગ્યાએ છંદ,
અલંકાર આદિમાં યોગ્ય, અયોગ્ય કહ્યું હોય તો તેનાપરમાર્થના જાણનાર પંડિતજન મને ક્ષમા
કરેઃ