Shri Digambar Jain Swadhyay Mandir Trust, Songadh - 364250
ಶ್ರೀ ದಿಗಂಬರ ಜೈನ ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಮಂದಿರ ಟ್ರಸ್ಟ, ಸೋನಗಢ - ೩೬೪೨೫೦
೩೬೦ ]ಯೋಗೀನ್ದುದೇವವಿರಚಿತ: [ ಅಧಿಕಾರ-೨ : ದೋಹಾ-೮೫
चन्दनादिद्रुमवनराजितंदेवेन्द्रचक्रवर्तिगणधरादिभव्यजीवतीर्थयात्रिकसमूहश्रवणसुखकरदिव्यध्वनिरूपराजहंस-
प्रभृतिविविधपक्षिकोलाहलमनोहरं यदर्हद्वीतरागसर्वज्ञस्वरूपं तदेव निश्चयेन गङ्गादितीर्थं न
लोकव्यवहारप्रसिद्धं गङ्गादिकम् । परमनिश्चयेन तु जिनेश्वरपरमतीर्थसद्रशं संसारतरणोपाय-
कारणभूतत्वाद्वीतरागनिर्विकल्पपरमसमाधिरतानां निजशुद्धात्मतत्त्वस्मरणमेव तीर्थं, व्यवहारेण तु
तीर्थंकरपरमदेवादिगुणस्मरणहेतुभूतं मुख्यवृत्त्या पुण्यबन्धकारणं तन्निर्वाणस्थानादिकं च तीर्थ-
मिति । अयमत्र भावार्थः । पूर्वोक्तं निश्चयतीर्थं श्रद्धानपरिज्ञानानुष्ठानरहितानामज्ञानिनां शेष-
तीर्थं मुक्ति कारणं न भवतीति ।।८५।।
अथ ज्ञानिनां तथैवाज्ञानिनां च यतीनामन्तरं दर्शयति —
ಚಂದನಾದಿ ವೃಕ್ಷೋನಾ ವನಥೀ ಶೋಭಿತ, ದೇವೇನ್ದ್ರ, ಚಕ್ರವರ್ತೀ, ಗಣಧರಾದಿ ಭವ್ಯ ಜೀವರೂಪೀ ತೀರ್ಥಯಾತ್ರಾಳುಓನಾ
ಕರ್ಣನೇ ಸುಖಕಾರೀ ಏವಾ ದಿವ್ಯಧ್ವನಿರೂಪ ರಾಜಹಂಸಾದಿ ವಿವಿಧ ಪಕ್ಷೀಓನಾ ಕೋಲಾಹಲಥೀ ಮನೋಹರ ಏವುಂ ಜೇ
ಅರ್ಹಂತ ವೀತರಾಗ ಸರ್ವಜ್ಞನುಂ ಸ್ವರೂಪ ತೇ ಜ ನಿಶ್ಚಯಥೀ (ಖರೇಖರ) ಗಂಗಾದಿ ತೀರ್ಥ ಛೇ, ಪಣ ಲೋಕವ್ಯವಹಾರಮಾಂ
ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಏವಾ ಗಂಗಾದಿ, ತೇ ತೀರ್ಥ ನಥೀ.
ಪರಮ ನಿಶ್ಚಯನಯಥೀ ತೋ ವೀತರಾಗ ನಿರ್ವಿಕಲ್ಪ ಪರಮಸಮಾಧಿಮಾಂ ರತ ಮುನಿಓನೇ, ಸಂಸಾರ ತರವಾನಾ
ಉಪಾಯಮಾಂ ಕಾರಣಭೂತ ಹೋವಾಥೀ ಜಿನೇಶ್ವರರೂಪ ಪರಮತೀರ್ಥನಾ ಜೇವುಂ ನಿಜಶುದ್ಧಆತ್ಮತತ್ತ್ವನುಂ ಸ್ಮರಣ ಜ ತೀರ್ಥ
ಛೇ ಅನೇ ವ್ಯವಹಾರನಯಥೀ ತೀರ್ಥಂಕರ ಪರಮದೇವಾದಿನಾ ಗುಣಸ್ಮರಣನಾ ಕಾರಣಭೂತ ಅನೇ ಮುಖ್ಯಪಣೇ ಪುಣ್ಯಬಂಧನಾ
ಕಾರಣರೂಪ ತೇ ನಿರ್ವಾಣಸ್ಥಾನ ಆದಿ ತೀರ್ಥ ಛೇ.
ಅಹೀಂ, ಏ ಭಾವಾರ್ಥ ಛೇ ಕೇ ಪೂರ್ವೋಕ್ತ ನಿಶ್ಚಯತೀರ್ಥನಾ ಶ್ರದ್ಧಾನ, ಪರಿಜ್ಞಾನ ಅನೇ ಅನುಷ್ಠಾನಥೀ ರಹಿತ
ಅಜ್ಞಾನೀಓನೇ ಅನ್ಯ ತೀರ್ಥ ಮುಕ್ತಿನುಂ ಕಾರಣ ಥತುಂ ನಥೀ. ೮೫.
ಹವೇ, ಜ್ಞಾನೀ ಅನೇ ಅಜ್ಞಾನೀ ಯತಿಓನೋ ತಫಾವತ ದರ್ಶಾವೇ ಛೇ : —
वनोंसे शोभित तथा देवेन्द्र चक्रवर्त्ती गणधरादि भव्यजीवरूपी तीर्थ - यात्रियोंके कानोंको सुखकारी
ऐसी दिव्यध्वनिसे शोभायमान और अनेक मुनिजनरूपी राजहंसोंको आदि लेकर नाना तरहके
पक्षियोंके शब्दोंसे महामनोहर जो अरहंत वीतराग सर्वज्ञ वे ही निश्चयसे महातीर्थ हैं, उनके
समान अन्य तीर्थ नहीं हैं । वे ही संसारके तरनेके कारण परमतीर्थ हैं । जो परम समाधि में
लीन महामुनि हैं, उनके वे ही तीर्थ हैं, निश्चयसे निज शुद्धात्मतत्त्वके ध्यानके समान दूसरा
कोई तीर्थ नहीं है, और व्यवहारनयसे तीर्थंकर परमदेवादिके गुणस्मरणके कारण मुख्यतासे शुभ
बंधके कारण ऐसे जो कैलास, सम्मेदशिखर आदि निर्वाणस्थान हैं, वे भी व्यवहारमात्र तीर्थ
कहे हैं । जो तीर्थ – तीर्थ प्रतिभ्रमण करे, और निज तीर्थका जिसके श्रद्धान परिज्ञान आचरण नहीं
हो, वह अज्ञानी है । उसके तीर्थ भ्रमनेसे मोक्ष नहीं हो सकता ।।८५।।
आगे ज्ञानी और अज्ञानी यतियोंमें बहुत बड़ा भेद दिखलाते हैं —