Shri Digambar Jain Swadhyay Mandir Trust, Songadh - 364250
ശ്രീ ദിഗംബര ജൈന സ്വാധ്യായമംദിര ട്രസ്ട, സോനഗഢ - ൩൬൪൨൫൦
यो निजकरणैः पञ्चभिरपि पञ्चापि विषयान् मनुते जानाति । तद्यथा । यः कर्ता
शुद्धनिश्चयनयेनातीन्द्रियज्ञानमयोऽपि अनादिबन्धवशात् असद्भूतव्यवहारेणेन्द्रियमयशरीरं गृहीत्वा
स्वयमर्थान् ग्रहीतुमसमर्थत्वात्पञ्चेन्द्रियैः कृत्वा पञ्चविषयान् जानाति, इन्द्रियज्ञानेन
परिणमतीत्यर्थः । पुनश्च कथंभूतः । मुणिउ ण पंचहिं पंचहिं वि सो परमप्पु हवेइ मतो न
ज्ञातो न पञ्चभिरिन्द्रियैः पञ्चभिरपि स्पर्शादिविषयैः । तथाहि — वीतरागनिर्विकल्प-
स्वसंवेदनज्ञान-विषयोऽपि पञ्चेन्द्रियैश्च न ज्ञात इत्यर्थः । स एवंलक्षणः परमात्मा भवतीति । अत्र
य एव पञ्चेन्द्रियविषयसुखास्वादविपरीतेन वीतरागनिर्विकल्पपरमानन्दसमरसीभावसुख-
रसास्वादपरिणतेन समाधिना ज्ञायते स एवात्मोपादानसिद्धमित्यादिविशेषणविशिष्ट-
अपनी पाँचों इन्द्रियो द्वारा [पञ्चापि विषयान् ] रूपादि पाँचों ही विषयोंको जानता है, अर्थात्
इन्द्रियज्ञानरूप परिणमन करके इन्द्रियोंसे रूप, रस, गंध, शब्द, स्पर्शको जानता है, और आप
[पञ्चभिः ] पाँच इन्द्रियोंकर तथा [पञ्चभिरपि ] पाँचों विषयोंसे सो [मतो न ] नहीं जाना
जाता, अगोचर है, [स परमात्मा ] ऐसे लक्षण जिसके हैं, वही परमात्मा [भवति ] है ।
भावार्थ : — पाँच इन्द्रियोंके विषय – सुखके आस्वादसे विपरीत, वीतराग-निर्विकल्प
परमानन्द समरसीभावरूप, सुखके रसका आस्वादरूप, परमसमाधि करके जो जाना जाता है,
वही परमात्मा है, वह ज्ञानगम्य है, इन्द्रियोंसे अगम्य है, और उपादेयरूप अतीन्द्रिय सुखका
साधन अपना स्वभावरूप वही परमात्मा आराधने योग्य है ।।४५।।
ഹവേ ജേ പാംച ഇന്ദ്രിയോവഡേ പാംച വിഷയോനേ ജാണേ ഛേ പണ ജേ തേമനാ വഡേ (പാംച ഇന്ദ്രിയോ
അനേ പാംച വിഷയോ വഡേ) ജണാതോ നഥീ, തേ പരമാത്മാ ഛേ ഏമ കഹേ ഛേ : —
ഭാവാര്ഥ : — ജേ പോതാനീ പാംച ഇന്ദ്രിയോ വഡേ പാംച വിഷയോനേ ജാണേ ഛേ, ജേ ശുദ്ധ
നിശ്ചയനയഥീ അതീന്ദ്രിയ ജ്ഞാനമയ ഹോവാ ഛതാം പണ അനാദിബംധനാ വശേ അസദ്ഭൂത വ്യവഹാരഥീ
ഇന്ദ്രിയമയ ശരീര ഗ്രഹീനേ, സ്വയം അര്ഥോനേ ജാണവാനേ അസമര്ഥ ഹോവാഥീ പാംച ഇന്ദ്രിയോ ദ്വാരാ പാംച
വിഷയോനേ ജാണേ ഛേ അര്ഥാത് ഇന്ദ്രിയ ജ്ഞാനരൂപേ പരിണമേ ഛേ, അനേ ജേ പാംച ഇന്ദ്രിയോ അനേ പാംച സ്പര്ശാദി
വിഷയോഥീ ജണാതോ നഥീ അര്ഥാത് വീതരാഗ നിര്വികല്പ സ്വസംവേദനജ്ഞാനനോ വിഷയ ഹോവാ ഛതാം പാംച
ഇന്ദ്രിയോഥീ (അനേ പാംച വിഷയോഥീ) ജണാതോ നഥീ, തേ പരമാത്മാ ഛേ.
അഹീം പംചേന്ദ്രിയവിഷയനാ സുഖനാ ആസ്വാദഥീ വിപരീത വീതരാഗ, നിര്വികല്പ, പരമാനംദരൂപ,
സമരസീഭാവമയ സുഖരസനാ ആസ്വാദരൂപേ പരിണത സമാധി വഡേ, ജേ പരമാത്മാ ജണായ ഛേ തേ ജ
‘‘൧
ആത്മോപാദാനഥീ സിദ്ധ’’ ഇത്യാദി വിശേഷണഥീ വിശിഷ്ട, ഉപാദേയഭൂത അതീന്ദ്രിയ സുഖനോ സാധക
൧. ആ ശ്ലോക ബീജാ അധികാരമാം ഗാഥാ-൭നീ ടീകാമാം ആവേല ഛേ.
അധികാര-൧ : ദോഹാ-൪൫ ]പരമാത്മപ്രകാശ: [ ൭൯