Shri Digambar Jain Swadhyay Mandir Trust, Songadh - 364250
ശ്രീ ദിഗംബര ജൈന സ്വാധ്യായമംദിര ട്രസ്ട, സോനഗഢ - ൩൬൪൨൫൦
भवभावरूपः परमागमप्रसिद्धः पञ्चप्रकारः संसारो नास्ति, इत्थंभूतसंसारस्य कारण-
भूतप्रकृतिस्थित्यनुभागप्रदेशभेदभिन्नकेवलज्ञानाद्यनन्तचतुष्टयव्यक्ति रूपमोक्षपदार्थाद्विलक्षणो
बन्धोऽपि नास्ति, सो परमप्पउ जाणि तुहुं मणि मिल्लिवि ववहारु तमेवेत्थंभूतलक्षणं परमात्मानं
मनसि व्यवहारं मुक्त्वा जानीहि, वीतरागनिर्विकल्पसमाधौ स्थित्वा भावयेत्यर्थः । अत्र य एव
शुद्धात्मानुभूतिविलक्षणेन संसारेण बन्धनेन च रहितः स एवानाकुलत्वलक्षणसर्व-
प्रकारोपादेयभूतमोक्षसुखसाधकत्वादुपादेय इति तात्पर्यार्थः ।।४६।।
अथ यस्य परमात्मनो ज्ञानं वल्लीवत् ज्ञेयास्तित्वाभावेन निवर्तते न च शक्त्यभावेनेति
कथयति —
४७) णेयाभावे विल्लि जिम थक्कइ णाणु वलेवि ।
मुक्कहँ जसु पय बिंबियउ परम-सहाउ भणेवि ।।४७।।
ज्ञेयाभावे वल्ली यथा तिष्ठति ज्ञानं वलित्वा ।
मुक्त ानां यस्य पदे बिम्बितं परमस्वभावं भणित्वा ।।४७।।
सर्वथा आराधने योग्य है ।।४६।।
आगे जिस परमात्माका ज्ञान सर्वव्यापक है, ऐसा कोई पदार्थ नहीं है, जो ज्ञानसे न
जाना जावे, सब ही पदार्थ ज्ञानमें भासते हैं, ऐसा कहते हैं —
गाथा – ४७
अन्वयार्थ : — [यथा ] जैसे मंडपके अभावसे [वल्लि ] बेल (लता) [तिष्ठति ]
ठहरती है, अर्थात् जहाँ तक मंडप है, वहाँ तक तो चढ़ती है और आगे मंडपका सहारा न
അനേ ഭാവരൂപ പാംച പ്രകാരനോ സംസാര ജേനേ നഥീ, തേമജ ആ പ്രകാരനാ സംസാരനാ (പംചവിധ) കാരണരൂപ
പ്രകൃതി, സ്ഥിതി, അനുഭാഗ, അനേ പ്രദേശനാ ഭേദഥീ ഭിന്ന ഏവാ കേവളജ്ഞാനാദി അനംതചതുഷ്ടയനീ
വ്യക്തിരൂപ മോക്ഷപദാര്ഥഥീ വിലക്ഷണ ഏവോ ബംധ പണ ജേനേ നഥീ, തേ പരമാത്മാനേ മനമാംഥീ വ്യവഹാര
ഛോഡീനേ ജാണ അര്ഥാത് വീതരാഗ നിര്വികല്പ സമാധിമാം സ്ഥിത ഥഈനേ ഭാവ.
അഹീം ശുദ്ധ ആത്മാനീ അനുഭൂതിഥീ വിലക്ഷണ ഏവാ സംസാര അനേ ബംധഥീ ജേ രഹിത ഛേ തേ
ജ, അനാകുളതാ ജേനും ലക്ഷണ ഛേ ഏവാ സര്വ പ്രകാരേ ഉപാദേയഭൂത മോക്ഷസുഖനോ സാധക ഹോവാഥീ, ഉപാദേയ
ഛേ ഏവോ താത്പര്യാര്ഥ ഛേ. ൪൬.
ഹവേ വേലനീ ജേമ തേ പരമാത്മാനും ജ്ഞാന (അന്യ) ജ്ഞേയനാ അസ്തിത്വനാ അഭാവഥീ അടകീ ജായ
ഛേ, പണ ശക്തിനാം അഭാവഥീ നഹി ഏമ കഹേ ഛേ : —
അധികാര-൧ : ദോഹാ-൪൭ ]പരമാത്മപ്രകാശ: [ ൮൧