PDF/HTML Page 2441 of 4199
single page version
सो जिणणाणपहावी सम्मादिट्ठी मुणेदव्वो।। २३६।।
स जिनज्ञानप्रभावी सम्यग्द्रष्टिर्ज्ञातव्यः।। २३६।।
have prabhAvanA guNanI gAthA kahe chhe-
te jinagnAnaprabhAvakar samakitadraShTi jANavo. 236.
gAthArtha– [यः चेतयिता] je chetayitA [विद्यारथम् आरूढः] vidyArUpI rathamAn ArUDh thayo thako (-chaDayo thako) [मनोरथपथेषु] manarUpI rath-panthamAn (arthAt gnAnarUpI je rathane chAlavAno mArga temAn) [भ्रमति] bhramaN kare chhe, [सः] te [जिनज्ञानप्रभावी] jineshvaranA gnAnanI prabhAvanA karanAro [सम्यग्द्रष्टिः] samyagdraShTi [ज्ञातव्यः] jANavo.
TIkA– kAraN ke samyagdraShTi, TankotkIrNa ek gnAyakabhAvamayapaNAne lIdhe gnAnanI samasta shaktine pragaT karavA-vikasAvavA-phelAvavA vaDe prabhAv utpanna karato hovAthI, prabhAvanA karanAr chhe, tethI tene gnAnanI prabhAvanAnA aprakarShathI (arthAt gnAnanI prabhAvanA nahi vadhAravAthI) thato bandh nathI parantu nirjarA ja chhe.
bhAvArtha– prabhAvanA eTale pragaT karavun, udyot karavo vagere; mATe je potAnA gnAnane nirantar abhyAsathI pragaT kare chhe-vadhAre chhe, tene prabhAvanA ang hoy chhe. tene aprabhAvanAkRut karmabandh nathI, karma ras daIne kharI jAy chhe tethI nirjarA ja chhe.
A gAthAmAn nishchayaprabhAvanAnun svarUp kahyun chhe. jem jinabimbane rathamAn sthApIne nagar, van vageremAn pheravI vyavahAraprabhAvanA karavAmAn Ave chhe, tem je vidyArUpI (gnAnarUpI) rathamAn AtmAne sthApI manarUpI (gnAnarUpI) mArgamAn bhramaN kare te gnAnanI prabhAvanAyukta samyagdraShTi chhe, te nishchayaprabhAvanA karanAr chhe.
A pramANe uparanI gAthAomAn samyagdraShTi gnAnIne nishankit Adi ATh
PDF/HTML Page 2442 of 4199
single page version
प्राग्बद्धं तु क्षयमुपनयन् निर्जरोज्जृम्भणेन।
guNo nirjarAnAn kAraN kahyA. evI ja rIte anya paN samyaktvanA guNo nirjarAnAn kAraN jANavA.
A granthamAn nishchayanayapradhAn kathan hovAthI nishankit Adi guNonun nishchay svarUp (sva-Ashrit svarUp) ahIn batAvavAmAn Avyun chhe. teno sankShep (sArAnsh) A pramANe chhe-je samyagdraShTi AtmA potAnAn gnAn-shraddhAnamAn nishank hoy, bhayanA nimitte svarUpathI Dage nahi athavA sandehayukta na thAy, tene nishankit guN hoy chhe. 1. je karmanA phaLanI vAnchhA na kare tathA anya vastunA dharmonI vAnchhA na kare, tene nikAnkShit guN hoy chhe. 2. je vastunA dharmo pratye glAni na kare, tene nirvichikitsA guN hoy chhe. 3. je svarUpamAn mUDh na hoy, svarUpane yathArtha jANe, tene amUDhadraShTi guN hoy chhe. 4. je AtmAne shuddha svarUpamAn joDe, AtmAnI shakti vadhAre, anya dharmone gauN kare, tene upagUhan guN hoy chhe. pa. je svarUpathI chyut thatA AtmAne svarUpamAn sthApe, tene sthitikaraN guN hoy chhe. 6. je potAnA svarUp pratye visheSh anurAg rAkhe, tene vAtsalya guN hoy chhe. 7. je AtmAnA gnAnaguNane prakAshit kare-pragaT kare, tene prabhAvanA guN hoy chhe. 8. A badhAy guNo temanA pratipakShI doSho vaDe je karmabandh thato hato tene thavA detA nathI. vaLI A guNonA sadbhAvamAn, chAritramohanA udayarUp shankAdi pravarte topaN temanI (-shankAdinI) nirjarA ja thaI jAy chhe, navo bandh thato nathI; kAraN ke bandh to pradhAnatAthI mithyAtvanI hayAtImAn ja kahyo chhe.
siddhAntamAn guNasthAnonI paripATImAn chAritramohanA udayanimitte samyagdraShTine je bandh kahyo chhe te paN nirjarArUp ja (-nirjarA samAn ja) jANavo kAraN ke samyagdraShTine jem pUrve mithyAtvanA uday vakhate bandhAyelun karma kharI jAy chhe tem navIn bandhAyelun karma paN kharI jAy chhe; tene te karmanA svAmIpaNAno abhAv hovAthI te AgAmI bandharUp nathI, nirjarArUp ja chhe. jevI rIte-koI puruSh parAyun dravya udhAr lAve temAn tene mamatvabuddhi nathI, vartamAnamAn te dravyathI kAI kArya karI levun hoy te karIne karAr pramANe niyat samaye dhaNIne ApI de chhe; niyat samay AvatAn sudhI te dravya potAnA gharamAn paDayun rahe topaN te pratye mamatva nahi hovAthI te puruShane te dravyanun bandhan nathI, dhaNIne daI dIdhA barAbar ja chhe; tevI ja rIte
PDF/HTML Page 2443 of 4199
single page version
ज्ञानं भूत्वा नटति गगनाभोगरङ्गं विगाह्य।। १६२।।
-gnAnI karmadravyane parAyun jANato hovAthI tene te pratye mamatva nathI mATe te mojUd hovA chhatAn nirjarI gayA samAn ja chhe em jANavun.
A nishankit Adi ATh guNo vyavahAranaye vyavahAramokShamArga par nIche pramANe lagAvavA- jinavachanamAn sandeh na karavo, bhay Avye vyavahAr darshan-gnAn-chAritrathI Dagavun nahi, te nishankitapaNun chhe. 1. sansAr -deh-bhoganI vAnchhAthI tathA paramatanI vAnchhAthI vyavahAramokShamArgathI Dagavun nahi te niShkAnkShitapaNun chhe. 2. apavitra, durgandhavALI- evI evI vastuonA nimitte vyavahAramokShamArganI pravRutti pratye glAni na karavI te nirvichikitsA chhe. 3. dev, guru, shAstra, lokanI pravRutti, anyamatAdikanA tattvArthanun svarUp-ityAdimAn mUDhatA na rAkhavI, yathArtha jANI pravartavun te amUDhadraShTi chhe. 4. dharmAtmAmAn karmanA udayathI doSh AvI jAy to tene gauN karavo ane vyavahAramokShamArganI pravRuttine vadhAravI te upagUhan athavA upabRunhaN chhe. pa. vyavahAramokShamArgathI chyut thatA AtmAne sthit karavo te sthitikaraN chhe. 6. vyavahAramokShamArgamAn pravartanAr par visheSh anurAg hovo te vAtsalya chhe. 7. vyavahAramokShamArgano anek upAyo vaDe udyot karavo te prabhAvanA chhe. 8. A pramANe AThe guNonun svarUp vyavahAranayane pradhAn karIne kahyun. ahIn nishchayapradhAn kathanamAn te vyavahArasvarUpanI gauNatA chhe. samyaggnAnarUp pramANadraShTimAn banne pradhAn chhe. syAdvAdamatamAn kAI virodh nathI.
have, nirjarAnun yathArtha svarUp jANanAr ane karmanA navIn bandhane rokI nirjarA karanAr je samyagdraShTi teno mahimA karI nirjarA adhikAr pUrNa kare chhe-
shlokArtha– [इति नवम् बन्धं रुन्धन्] e pramANe navIn bandhane rokato ane [निजैः अष्टाभिः अङ्गैः सङ्गतः निर्जरा–उज्जृम्भणेन प्राग्बद्धं तु क्षयम् उपनयन्] (pote) potAnAn ATh ango sahit hovAnA kAraNe nirjarA pragaTavAthI pUrvabaddha karmone nAsh karI nAkhato [सम्यग्द्रष्टिः] samyagdraShTi jIv [स्वयम्] pote [अतिरसात्] ati rasathI (arthAt nijarasamAn masta thayo thako) [आदि–मध्य–अन्तमुक्तं ज्ञानं भूत्वा] Adi-madhya- ant rahit (sarvavyApak, ekapravAharUp dhArAvAhI) gnAnarUp thaIne [गगन–आभोग–रङ्गं विगाह्य] AkAshanA vistArarUpI rangabhUmimAn avagAhan karIne (arthAt gnAn vaDe samasta gaganamanDaLamAn vyApIne) [नटति] nRitya kare chhe.
bhAvArtha– samyagdraShTine shankAdikRut navIn bandh to thato nathI ane pote ATh ango sahit hovAne lIdhe nirjarAno uday hovAthI tene pUrva bandhano nAsh thAy chhe.
PDF/HTML Page 2444 of 4199
single page version
इति निर्जरा निष्क्रान्ता। tethI te dhArAvAhI gnAnarUpI rasanun pAn karIne, jem koI puruSh madya pIne magna thayo thako nRityanA akhADAmAn nRitya kare tem, nirmaL AkAsharUpI rangabhUmimAn nRitya kare chhe.
prashna– samyagdraShTine nirjarA thAy chhe, bandh thato nathI em tame kahetA AvyA chho. parantu siddhAntamAn guNasthAnonI paripATImAn avirat samyagdraShTi vagerene bandh kahevAmAn Avyo chhe. vaLI ghAtIkarmonun kArya AtmAnA guNono ghAt karavAnun chhe tethI darshan, gnAn, sukh, vIrya-e guNono ghAt paN vighamAn chhe. chAritramohano uday navIn bandh paN kare chhe. jo mohanA udayamAn paN bandh na mAnavAmAn Ave to to mithyAdraShTine mithyAtva-anantAnubandhIno uday hovA chhatAn bandh nathI em paN kem na manAy?
samAdhAna– bandh thavAmAn mukhya kAraN mithyAtva-anantAnubandhIno uday ja chhe; ane samyagdraShTine to temanA udayano abhAv chhe. chAritramohanA udayathI joke sukhaguNano ghAt chhe tathA mithyAtva-anantAnubandhI sivAy ane temanI sAthe rahenArI anya prakRitio sivAy bAkInI ghAtikarmonI prakRitiono alpa sthiti- anubhAgavALo bandh tem ja bAkInI aghAtikarmonI prakRitiono bandh thAy chhe, topaN jevo mithyAtva-anantAnubandhI sahit thAy chhe tevo nathI thato. anant sansAranun kAraN to mithyAtva-anantAnubandhI ja chhe; temano abhAv thayA pachhI temano bandh thato nathI; ane jyAn AtmA gnAnI thayo tyAn anya bandhanI koN gaNatarI kare? vRukShanI jaD kapAyA pachhI lIlAn pAndaDA rahevAnI avadhi keTalI? mATe A adhyAtmashAstramAn sAmAnyapaNe gnAnI-agnAnI hovA viShe ja pradhAn kathan chhe. gnAnI thayA pachhI je kAI karma rahyAn hoy te sahaj ja maTatAn javAnAn. nIchenA draShTAnt pramANe gnAnInun samajavun. koI puruSh daridra hovAthI jhUmpaDImAn raheto hato. tene bhAgyanA udayathI dhan sahit moTA mahelanI prApti thaI tethI te mahelamAn rahevA gayo. joke te mahelamAn ghaNA divasano kacharo bharyo hato topaN je divase teNe AvIne mahelamAn pravesh karyo te divasathI ja te mahelano dhaNI banI gayo, sampadAvAn thaI gayo. have kacharo jhADavAno chhe te anukrame potAnA baL anusAr jhADe chhe. jyAre badho kacharo jhaDAI jashe ane mahel ujjvaL banI jashe tyAre te paramAnand bhogavashe. AvI ja rIte gnAnInun jANavun. 162.
TIkA– A pramANe nirjarA (rangabhUmimAnthI) bahAr nIkaLI gaI. bhAvArtha– e rIte, nirjarA ke jeNe rangabhUmimAn pravesh karyo hato te potAnun svarUp pragaT batAvIne bahAr nIkaLI gaI.
PDF/HTML Page 2445 of 4199
single page version
इति श्रीमदमृतचन्द्रसूरिविरचितायां समयसारव्याख्यायामात्मख्यातौ निर्जराप्ररूपकः षष्ठोऽङ्कः।।
karma navIn bandhai na tavai ar pUrav bandh jhaDai vin bhAye;
pUraN ang sudarshanarUp dharai nit gnAn baDhai nij pAye,
yon shivamArag sAdhi nirantar AnandarUp nijAtam thAye.
Am shrI samayasAranI (shrImadbhagavatkundakundAchAryadevapraNIt shrI samayasAr paramAgamanI) shrImad amRutachandrAchAryadevavirachit AtmakhyAti nAmanI TIkAmAn nirjarAno prarUpak chhaThTho ank samApta thayo.
have prabhAvanA guNanI gAthA kahe chhe-
juo, AmAn ‘चेदा’ nAm chetayitA shabda chhe.
‘je chetayitA’-ahA! samyagdraShTi chetayitA chhe. jANag-jANagasvabhAvI bhagavAn AtmAne jANe-dekhe te samyagdraShTi chetayitA chhe.
ahA! kahe chhe-‘je chetayitA vidyArUpI rathamAn ArUDh thayo thako ‘मनोरथपथेषु’ manarUpI rath-panthamAn bhramaN kare chhe te ‘जिनज्ञानप्रभावी’ jineshvaranA gnAnanI prabhAvanA karanAro samyagdraShTi jANavo.’
ahA! samyagdraShTi vidyArUpI rathamAn kahetAn samyaggnAnarUpI rathamAn ArUDh thayo chhe, ane te gnAnarUpI rathane chAlavAno je mArga temAn bhramaN kare chhe. ahA! bhagavAn AtmAnun-trikALI shAshvat vidyamAn padArthanun-gnAn thavun te yathArtha gnAn arthAt jinagnAn chhe. AtmA pote jinasvarUp chhe ne? to nijasvarUp nij AtmAnun gnAn thavun te gnAn chhe, vidyA chhe. ahA! A vakIlAt ne DokTarInun je laukik gnAn te gnAn nathI; e to agnAn chhe, mithyAgnAn chhe.
paN te gnAnathI paisA to kamAy chhe ne? dhULey kamAto nathI sAmbhaLane. shun gnAnathI paisA kamAy? are bhAI! paisA to jaD dhUL-mATI chhe. ene gnAn shun kamAy? gnAn nAm AtmA to ene (paisAne) aDey nahi. paisAno sanyog to paisAnA kAraNe chhe, te kAI gnAnane kAraNe Ave chhe
PDF/HTML Page 2446 of 4199
single page version
em chhe ja nahi. jotA nathI? sAv mUrkha jevAone paN aDhaLak dhanano sanyog hoy chhe.
ahIn kahe chhe-samyaggnAnarUpI rathapanthamAn viharato gnAnI jinagnAnaprabhAvI arthAt vItarAgavignAnano prabhAv karanAro chhe. vItarAgavignAn eTale potAnun vItarAgI gnAn hon. ahA! dharmI jIv jineshvaranA gnAnanI prabhAvanA karanAro chhe arthAt sva-Ashraye pragaT thatun je vItarAgavignAn tenI te prabhAvanA karanAro chhe. Avo mArag chhe.
to te bahAranI prabhAvanA kare chhe ke nahi? nA; bahAranun koN kare? dharmIne evo vikalpa Ave paN e to rAg chhe. ahA! moTA gajarath chalAvavAno bhAv Ave te shubharAg chhe. (tene prabhAvanA kahevI e to upachAramAtra chhe.) vaLI temAn (shubharAgamAn) jo koI abhimAn kare ke ame A prabhAvanA karI to te mithyAtva chhe. bhAI! gnAnI to rAgano kartA ja thato nathI ne; tyAn e bAhya prabhAvanA kare chhe em kayAn rahyun?
to loko kahe chhe ne? lok to kahe; A kahetA nathI? ke ‘lok mUke pok.’ lokane shun bhAn chhe? moTA vakIl-berisTar hoy ke dAktar hoy ke injaner hoy, AtmAnA bhAn vinAnA te badhA ja agnAnI chhe.
juo, to kharA! ahIn bhAShA kevI lIdhI chhe? ke dharmI ‘jinagnAnaprabhAvI’ chhe. eTale shun? ke jin nAm sachchidAnandasvarUp bhagavAn AtmA pote chhe tenun gnAn nAm vItarAgavignAnarUp nirmaL dashAnI dharmI prabhAvanA karanAro chhe. jinagnAn arthAt jineshvaranun gnAn em kIdhun chhe ne? matalab ke bhagavAn AtmA pote jineshvar chhe ane tenun gnAn te jineshvaranun gnAn chhe, ane dharmI te jineshvaranA gnAnanI prabhAvanA karanAro chhe. A bahAranun shAstragnAn ke bIjun laukik gnAn chhe te kAI jinagnAn nathI. AtmagnAn te jinagnAn chhe, ne dharmI puruSh tenI prabhAvanA kare chhe.
paN dharmI bIjAne gnAn thAy em bahAramAn prabhAvanA to kare ne? are bhAI! par sAthe shun sambandh chhe? parane gnAn thAy e koN kare? e to dharmIne upadeshAdino bAhya prabhAvanAno vikalpa Ave, paN e to shubharAg chhe, bandhanun kAraN chhe; e kAI jineshvaranun gnAn nathI. ahIn kahe chhe-bhagavAn AtmA pote jineshvar parameshvar ekalA gnAnAnandarasano samudra chhe; tenun antarmukhAkAr gnAn te jineshvaranun gnAn chhe ane tenI prabhAvanA nAm prakRuShTapaNe bhAvanA karanAro samyagdraShTi-dharmI chhe. Avo mArag bahu jhINo chhe bhAI! agnAnIne AmAn ekAnt lAge chhe paN bhAI! sva-Ashray vinA bIjI rIte vyavahArathI-rAgathI jinamArgaprabhAvanA thAy chhe em chhe nahi.
PDF/HTML Page 2447 of 4199
single page version
‘kAraN ke samyagdraShTi,...’ juo, hun nityAnandasvarUp trikALI dhruv ek gnAyakabhAvamay AtmA chhun-em potAnA trikALI satnI jene draShTi thaI chhe te sat-draShTi nAm samyagdraShTi chhe. ahA! jenI draShTimAn potAno pUraN chaitanyamahAprabhu AtmA Avyo te samyagdraShTi chhe. to kahe chhe-
‘samyagdraShTi, TankotkIrNa ek gnAyakabhAvamayapaNAne lIdhe........’ ahA! dharmIne akhanD ek gnAyakabhAv par ja draShTi chhe. duniyAmAn je bahAramAn (dayA, dAn, vrat, bhakti Adi) karAy chhe te AmAn maLe nahi tathA dharmInA antaramAn je gnAnanI antakriyA thAy chhe tene agnAnI antaramAn jANe nahi; shun thAy? paramArtha vachanikAmAn Ave chhe ke-agnAnIne bAhyakriyArUp Agam-ang sAdhavun sahelun chhe tethI te dayA, dAn, vrat, bhakti Adi bAhya kriyAo kare chhe parantu te adhyAtmaanganA vyavahArane jANato suddhAn nathI. ahA! antaramAn shuddha svarUpanA Ashraye je AtmAnAn shraddhAn, gnAn ne ramaNatA pragaT thAy te adhyAtmano vyavahAr chhe. agnAnI AvA adhyAtmavyavahArane jANato paN nathI.
paN andar dharma pragaTayo tenun mAp to bAhya vyavahArathI nIkaLe ne? are bhAI! andar adhyAtmakriyAnun mAp bAhya vyavahArathI-rAgathI kem nIkaLe? bAhya vyavahAr-vyavahAraratnatray paN-rAg chhe, jaD chhe, ajIv chhe. enAthI chaitanyanI dharmakriyAnun mAp kem nIkaLe ? bIlakul na nIkaLe. dharma pragaTayo tenun mAp to gnAyakapaNAnI pariNati ja chhe. bIjun kAI enun mAp chhe ja nahi. lokone thAy ke A sonagaDhathI navun kADhayun chhe, paN bhAI! A to anAdinun chhe. A shAstramAn to badhun chhe, jo ne? are bhAI! shAstramAn vyavahAr (guNasthAn pramANe) jem chhe tem batAvyo chhe paN vyavahArathI nishchay thAy em emAn kayAn chhe? bApu? vyavahArane jANanAro (AtmA) to enAthI bhinna ja chhe, anyathA vyavahArane jANe koN? (mATe gnAn vyavahArane-rAgane jANe chhe, paN vyavahAr-rAg gnAnane mApatun-jANatun nathI). samajANun kAI...
ahIn kahe chhe-‘samyagdraShTi,... gnAnanI samasta shaktine pragaT karavA-vikasAvavA - phelAvavA vaDe prabhAv utpanna karato hovAthI prabhAvanA karanAr chhe.’
ahA! bhagavAn AtmA ekalA gnAnano punj prabhu chhe. tenA Ashraye pragaT thayelI gnAnanI pavitra dashA te gnAnanun vikAsapaNun-phelAvApaNun chhe. gnAnI samasta shaktine pragaT
PDF/HTML Page 2448 of 4199
single page version
karavA-vikasAvavA prabhAv utpanna karato hovAthI prabhAvanA karanAr chhe. vartamAnamAn gnAnanI ansharUp pragaTatA chhe; have te samasta shaktine pragaT karavA-phelAvavA gnAnI prabhAv utpanna karato hovAthI prabhAvanA karanAr chhe. AvI vyAkhyA chhe!
ahA! lokamAn to moTA gajarath kADhe ne pAnch-pachAs lAkhanA kharchA kare to loko ‘sanghavI’nun pad Ape. paN emAn to dhULey nathI sAmbhaLane. emAn to kadAch shubharAg hoy to puNya thAy; paN jo abhimAn hoy ke-ame bahAr paDIe, lokamAn amArI vAhavAh thAy ane amane sanghavIpad maLe to e to naryo pApabhAv chhe. samajANun kAI...?
juo, bhagavAn bAhubalI dhyAnamagna hatA; paN andar jarI vikalpa rahyA karato hato ke A rAjya bharat chakravartInun chhe to kevaLagnAn na thayun. ahA! e rAganA-mAnanA gaje (hAthIe) chaDhayA to andar kevaL na thayun. paN bharate AvIne jyAre vandan karyun to thayun ke-oho! Ane (bharatane) to kAI nathI. em thatAn vent ja ekadam (mAnano) vikalpa chhUTI gayo ne tatkAL jhaLahaL jyotirUp kevaLagnAn pAmyA, samasta gnAnashaktinI pragaTatAne pAmyA. ahA! chaitanyanI samasta shakti pragaT thaI gaI. A ahIn kahe chhe ke samyagdraShTi gnAnanI samasta shaktine vikasAvavA prabhAv utpanna karato hovAthI arthAt prakRuShTa bhAv nAm ekAgratA utpanna karato hovAthI prabhAvanA karanAro chhe. gajabanI vyAkhyA chhe bhAI!
agnAnI to pAnch-pachAs lAkh kharche ne tyAn em mAne ke ame prabhAvanA karI. paN emAn to dhULey prabhAvanA nathI sAmbhaLane. shubharAgane paN vyavahAre prabhAvanA tyAre kahevAy chhe ke jyAre andar nishchay gnAnanI pragaTatA ne vikAs thatAn hoy. agnAnInA vikalpamAn to upachAr paN sambhavit nathI. AvI vAt chhe.
ahA! gnAnI prabhAvanA karanAr chhe. have kahe chhe-‘tethI tene gnAnanI prabhAvanAnA aprakarShathI (arthAt gnAnanI prabhAvanA nahIn vadhAravAthI) thato bandh nathI parantu nirjarA ja chhe.’
shun vAt chhe? ke samakitIne ATh guN hoy chhe. ahA! samakitI kone kahIe? ke jeNe pUraN ek gnAyakabhAvamayapaNun pragaT chhe arthAt jenI draShTi ek gnAyakabhAv upar sthir chonTI chhe ane jenun lakSha nimitta, rAg ke paryAy uparathI khasI gayun chhe te samakitI chhe ne tene nishankti Adi ATh guN hoy chhe.
1. ahA! sUryabimbanI jem hun shuddha ek pUraN gnAnaprakAshanun bimb prabhu AtmA chhun em dharmI svarUpamAn nishank chhe te nishankitaguN chhe.
PDF/HTML Page 2449 of 4199
single page version
2. hun pUraN chhun-em pUrNanI bhAvanA hovAthI tene paranI-rAganI kAnkShA nathI te nikAnkShit guN chhe.
3. pUrNa svabhAvanI bhAvanA vartatI hovAthI tene par padArthomAn iShTa-aniShTapaNun nahi bhAsatun hovAthI par padArtho prati tene durganchhA ke dveSh nathI. par padArtho to mAtra gneyapaNe chhe em jANatAn gnAnIne dveSh nahi hovAthI nirvichikitsA guN chhe.
4. dharmIne par padArtho prati ayathArthabuddhi nathI. par padArtho-dhan, strI, putra, mitra ityAdi mArAn chhe em mAnavun te ayathArthabuddhi arthAt mUDhatA chhe. gnAnIne mUDhatA nathI tethI tene amUDhadraShTi guN chhe.
pa. dharmI jIv doShane gopave chhe ane shaktine-Atmashaktine vadhAre chhe tethI tene upagUhan ke upabRunhaN guN chhe.
6. potAnA svabhAvamAnthI chyut thavAno prasang banatAn te potAne potAnA svabhAvamAn shuddha ratnatrayamArgamAn ja sthit karI de chhe tethI tene sthitikaraN guN chhe.
7. potAno je nirmaL svabhAv chhe tenAn gnAn-shraddhAn ne AcharaNarUp je mArga chhe te mArganI ja ene prIti chhe tethI tene vAtsalyaguN chhe. dharmIne rAgano vyavahAraratnatrayano prem hoto nathI. ene par pratyeno prem sarvAnshe UDI gayo hoy chhe, kemake parathI potAne lAbh thavAnun te mAnato nathI.
to shun dev-shAstra-guruthI ya lAbh nathI? samAdhAna– parathI dhULey lAbh nathI sAmbhaLane. are bhAI! enAthI lAbh mAnatAn nukashAnano pAr nathI. mUDh puruSh ja dev-guru-shAstra Adi parathI lAbh mAne chhe. are bhAI! lAbh to jyAn anant riddhi paDI chhe tyAn draShTi karavAthI thAy ke paramAn draShTi devAthI thAy? shun paramAn A AtmA-chIj chhe? (ke parathI lAbh thAy?) aho! bhagavAnano A jAher DhanDhero chhe ke svAshraye sukh ne parAshraye dukh chhe. mATe he bhAI! parAshrayathI pAchho vaL ane jyAn atIndriy Anandakand prabhu AtmA chhe tyAn jA ne tyAn rati kar, tyAn prem kar. Anun nAm vAtsalya guN chhe.
bahAramAn koi jANe ke dev-guru-shAstranI bhakti karun to mukti thai jAy. paN bApu! dharmanun ne muktinun evun (parAshrayarUp) svarUp ja nathI. mATe bApu! tun tyAnthI (pahelAn parathI lAbh chhe evI mAnyatAthI) pAchho vaL ane svarUpamAn ekAgra thai tyAn ja rati pAm ke jyAn traN lokano nAth chidAnandakand prabhu sadA paramAtmasvarUpe virAjamAn chhe.
8. have A chhellI prabhAvanAnI vAt chhe. to kahe chhe-gnAnI samasta gnAnashaktinI
PDF/HTML Page 2450 of 4199
single page version
pragaTatAno prabhAv utpanna karato hovAthI jinamArganI prabhAvanA karanAro chhe ane tethI je gnAnanI prabhAvanAnA aprakarShathI bandh thAy te tene thato nathI parantu nirjarA ja thAy chhe. AvI vAt chhe.
‘prabhAvanA e Tale pragaT karavun, udyot karavo vagere;....’ ahA! pote pUrNAnandano nAth shuddha chidrUpasvarUp prabhu AtmA chhe. temAn ekAgra thaine samasta chitshaktine paryAyamAn pragaT karavI enun nAm prabhAvanA chhe. bhAI! AnhI to jagat sAthe vAte vAte pher chhe. duniyA to bahAramAn prabhAvanA mAne chhe, jyAre ahIn to je vaDe shaktinI pUraN vyakti thAy tevI antar-ekAgratAne prabhAvanA kahe chhe.
ahA! kahe chhe-bhagavAn! tun koN chho? ahAhA...! svarUpathI ja prabhu tun pUraN parameshvar chho. ahA! to tArI param ishvaratAne paryAyamAn pragaT karavI, vikasit karavI tenun nAm prabhAvanA chhe. A bahAramAn shrImanto ghaNA paisA kharchene prabhAvanA thai gai em mAne to ahIn kahe chhe ke prabhAvanAnun evun svarUp nathI.
bhagavAn AtmA ‘shrI’ nAm svarUpalakShmI-chaitanyalakShmIvALo chhe. ahA! anant anant shaktithI yukta evA anantaguNano bhanDAr prabhu AtmA shrImant chhe. ahA! AvA AtmAnI samasta shaktione pUraNatA sudhI pragaT karavI-vikasAvavI tenun nAm prabhAvanA chhe. have kahe chhe-
‘mATe je potAnA gnAnane nirantar abhyAsathI pragaT kahe chhe-vadhAre chhe, tene prabhAvanA ang hoy chhe.’
joyun? shun kahyun A? ke potAnun je gnAnasvarUp, AnandasvarUp chhe temAn ekAgratAno nirantar abhyAs karavAthI shaktinI pragaTatA thAy chhe, shaktino paryAyamAn vikAs thAy chhe ane tenun nAm prabhAvanA chhe. ahA! shuddha chidrUpasvarUp nij svarUpamAn antar-ekAgra thaine AtmalIn samasta shaktionI pragaTatAne vikAs karavAn te prabhAvanA chhe. have AvI vAt lokone AkarI lAge chhe paN shun thAy? bahAranI kriyAmAn, vratAdi puNyanI kriyAmAn loko prabhAvanA thavAnun mAne chhe paN em chhe nahi.
paN puNya karatAn karatAn nishchay thAy ne? samAdhAna– traNakALamAny na thAy. jyAn potAnun chaitanyanidhAn paDayun chhe tyAn
PDF/HTML Page 2451 of 4199
single page version
ekAgra thatAn nishchay thAy paN rAgamAn ekAgra thatAn traNakALamAny na thAy. rAgamAn kyAn potAnun nidhAn chhe? rAg to jaD agnAnamay bhAv chhe. temAn ekAgra thanAr vA enAthI lAbh mAnanAr to mithyAdraShTi chhe. AvI vAt chhe! are bhAI! A manuShyadehamAn A kALe A pramANe jo yathArtha samajaN na karI ne AtmA khyAlamAn na lIdho to avatAr eLe jashe. pachhI kyAre karIsh bApu? (em ke A avasar vItI gayA pachhI anantakALe avasar nahi Ave).
bhAI! tun bhagavAn AtmA sivAy badhun bhUlI jA. dayA, dAn, vrat, bhakti ityAdi rAgane bhUlI jA ne rAgarahit andar chaitanya bhagavAn chhe tene yAd kar.
bhUlI jA eTale shun? eTale ke rAgAdi paravastu parathI tArun lakSha haThAvI le. e rAgAdimAn rakhaDavAmAn tane kyAy AtmA maLe em nathI. e bahAramAn dhULey prabhAvanA thAy em nathI; mATe andar chaitanyanun lakSha karI temAn ja magna thai jA. AvI vAtu!
ahAhA....! kahe chhe-bhagavAn! tun koi chIj vastu chhe ke nahi? (chhe ne) to eno (tArI vastuno) koi svabhAv chhe ke nahi? ahA! lojIkathI-nyAyathI to samajavun paDashe ne? ahAhA...! bhagavAn tun Atma-vastu Atmatattva chhe ne gnAn, Anand, shAnti, svachchhatA, prabhutA ityAdi anantaguNamay enun sattva chhe. ahA! anant shaktisvabhAvonA rasano ek pinD prabhu AtmA chhe. tenI shaktiono nirantar abhyAs nAm ekAgratA te prabhAvanA chhe. ahA! chhe andar? ke gnAnane (AtmAne) nirantar abhyAsathI arthAt gnAnasvarUp bhagavAn AtmAne nirantar arthAt antar pADayA vinA dhArAvAhI ekAgratAthI pragaT karavo te prabhAvanA chhe. ahA! Avo mArag chhe bAp!
ahA! juone! A bahAranI (sansAranI) vAto sAmbhaLIe chhIe to andar vairAgya.... vairAgya thai jAy chhe. ahA! keTakeTalI mahenat karIne, keTakeTalA pAp karIne A bahAranI laukik vidyA loko meLave chhe? ahA! e m. a ne l. l. b. ne m. Da. nAn pUchhaDAn (pad, upAdhi) badhAn pApanAn pUchhaDAn chhe bApA! ane pachhI paN ekalI nirankush pApanI ja ene pravRutti chhe. A samakitanun pad bas ek ja evun pad chhe ke je pad grahaN karatAn dharmI jIv samasta gnAnashaktinI pragaTatArUp, samasta AnandashaktinI pragaTatArUp-em samasta anantashaktinI pragaTatArUp prabhAvanAno karanAro thAy chhe. aho samakit! aho dharmAtmA! are bhAI! A laukik pUchhaDAn to tane anant janma-maraN karAvashe. mATe chetI jA ane anant sukh bhaNI lai janAr samakitane grahaN kar.
ahA! AtmA gnAnAdi anantaguNanun sangrahasthAn nAm godAm chhe. A bahAramAn
PDF/HTML Page 2452 of 4199
single page version
godAm hoy chhe te nahi hon. A to A (andar AtmA chhe ne) godAm chhe em vAt chhe. are! agnAnI to kyAy bahAramAn garI gayo chhe. ahIn to jemAn anantaguN ekapaNe andar paDayA chhe te AtmA anantaguNanun godAm chhe. prabhu! tane tArA nijasvarUpanI khabar nathI. paN jenun svarUp bhagavAnanI vANImAn paN pUrun na AvI shake evo tun vachanAtIt, indriyAtIt, vikalpAtIt, gnAnAdi anantaguNanun godAm chho. to evA potAnA svarUpamAn andar DhaLIne ekAgratAnA abhyAs vaDe shaktionI-guNanI pragaTatA karavI enun nAm nishchayathI prabhAvanA chhe. dharma chhe. bAkI dharmanA nAme ‘A karo ne te karo’ -em bahAranI je kriyAo chhe e to badhI thothethothAn chhe (arthAt kAi nathI). samajANun kAi....?
ahA! juone A badhA abajopati videshIo! bichArAone kyAy sukhashAnti maLatI nathI eTale dharmane gotavA nIkaLyA chhe ane ahIn ‘hare kRiShNa, hare kRiShNa’ em jape chhe, nAche chhe. paN tyAn kyAn ‘hare kRiShNa’ chhe? ‘hare kRiShNa’ to A pUrNAnandano nAth prabhu AtmA chhe. ahA! pApane agnAnane hare te bhagavAn AtmA pote ja hari chhe ane karmane kaShe te AtmA pote ja kRiShNa chhe. paN enI khabar na maLe eTale loko temane bahArathI nAchatA dekhIne kahe ke- ‘ohoho....! bhAre dharma kare chhe. paN dhULey emAn dharma nathI sAmbhaLane.
jem lInDIpIpar range kALIne 64 pahorI tIkhAshathI bharelI chhe; tene dhUnTatA temAnthI shaktinI vyakti-chosaTh pahorI arthAt pUraN rUpiye rUpiyo tIkhAsh-bahAr pragaT Ave chhe. tem bhagavAn AtmAmAn anant anant gnAn, Anand Adi pUraN shakti paDI chhe. to temAn ekAgratA karIne shaktinI pUraN pragaTatA karavI enun nAm ahIn bhagavAn prabhAvanA kahe chhe. ahA! samyagdraShTi ke jeNe svarUpamAn rahelI shaktionI nisandeh pratIti karI chhe te svarUpanI nirantar ekAgratA vaDe samyak prabhAvanAno karanAro chhe. AvI vAtu chhe!
prashna– A to andaranun kahyun, paN bahAramAn shun karavun? uttara– kAi nahi; bahAramAn te kare chhe shun? bahAramAn to rAganI ne jaDanI kriyAo thAy chhe. gnAnInun temAn kAi kartavya nathI. bahAramAn vaLI kAi karavApaNun chhe em chhe ja nahi.
prashna– hA, paN andar javA prayatna karIe chhIe chhatAn amArun man to bahAramAn ja bhAge chhe?
uttara– to emAn ame shun karIe? tArun chitta nimittamAn ne rAgamAn-em bahAranI ruchimAn ja phasAyelun rahe chhe to ame shun karIe? bhAI! nimitta ne rAgathI
PDF/HTML Page 2453 of 4199
single page version
haThI jA ane andar nirmaLAnandano nAth prabhu bhagavAn tun pote chho tenI ruchikar, temAn chitta lagAv. bas A ek ja mArga chhe.
paN koi sahelo mArga chhe ke nahi? A ja sahelo chhe. jyAn pote chhe tyAn javun e sahelun chhe; ane jyAn chhe tyAn javAne badale bIje javun te kaThaN chhe, duShkar chhe ne viparIt ne dukhakArI paN chhe.
ahAhA....! kahe chhe-dharmI jIv potAnA gnAnanI ekAgratAnA nirantar abhyAs vaDe gnAnane pragaT kare chhe-vikasAve chhe ane tethI tene prabhAvanA ang hoy chhe. mATe ‘tene aprabhAvanAkRut karmabandh nathI, karma ras daine kharI jAy chhe tethI nirjarA ja chhe.’
joyun? dharmI jIv nirantar potAnA vignAnaghanasvabhAvI AtmAmAn ekAgratAno abhyAs karato thako vItarAgavignAnanI pragaTatA-vikAs karato hoy chhe. tethI tene aprabhAvanAkRut bandh nathI paN nirjarA ja chhe. have kahe chhe-
‘A gAthAmAn nishchay prabhAvanAnun svarUp kahyun chhe. jem jinabimbane rathamAn sthApIne nagar, van vageremAn pheravI vyavahAraprabhAvanA karavAmAn Ave chhe, tem je vidyArUpI (gnAnarUpI) rathamAn AtmAne sthApI manarUpI (gnAnarUpI) mArgamAn bhramaN kare te gnAnanI prabhAvanAyukta samyagdraShTi chhe, te nishchayaprabhAvanA karanAr chhe.’
juo, bhagavAn vItarAg sarvagnadevanI pratimAne-jinapratimAne rathamAn besADIne nagar, van vageremAn pherave chhe ne? hA, paN e to vyavahAr chhe, shubhabhAv chhe. gnAnIne tevo vyavahAr hoy chhe, paN e kAi nishchay prabhAvanA nathI. nishchay prabhAvanA to param vItarAgasvabhAvI jinasvarUpI bhagavAn AtmAne potAnI gnAnanI paryAyamAn sthApIne temAn ja ramaNatA kare te chhe. AtmAmAn ramaNatA karavI te ‘mArgamAn bhramaN karavun’ chhe.
shun kahe chhe? ke gnAnarUpI rathamAn AtmAne sthApIne-eTale ke rAgamAn sthApIne em nahi-paN vartamAn gnAnanI nirmaL avasthAmAn AtmAne sthApIne gnAnarUpI mArgamAn- shuddharatnatrayarUp mArgamAn bhramaN kare te gnAnanI prabhAvanAyukta samyagdraShTi chhe. ahAhA...! gnAnanI prabhAvanA karanAro satdraShTivant sAcho sAhebo Avo hoy chhe. samajANun kAi....?
to A badhA bahAramAn gajarath vagere chalAve chhe te shun khoTun kare chhe? samAdhAna– are bhAI! e to kahyun ne ke dharmI jIvane eTale samyagdraShTine bahAramAn evI (vyavahAr) prabhAvanAno shubhabhAv hoy chhe, paN e kAi nishchayathI prabhAvanA nathI, dharma nathI. vaLI agnAnI to anAdithI badhun khoTun ja kare chhe kemake
PDF/HTML Page 2454 of 4199
single page version
antaramAn AtmabhAn thayA vinA tathA AtmAnI ekAgratAnA abhyAs vinA prabhAvanA guN pragaT thato ja nathI. agnAnIne nishchay ke vyavahAr koi prabhAvanA hotI nathI. AvI vAtu chhe.
have kahe chhe- ‘A pramANe uparanI gAthAomAn samyagdraShTi gnAnIne nishankit Adi ATh guNo nirjarAnAn kAraN kahyAn. evI ja rIte anya paN samyaktvanA guNo nirjarAnAn kAraN jANavAn.’ em ke A to ATh kahyAne bIjA-Anand, shAnti vigere paN nirjarAnAn kAraN jANavAn. have visheSh kahe chhe-
‘A granthamAn nishchayanayapradhAn kathan hovAthI nishankit Adi guNonun nishchay svarUp (sva-Ashrit svarUp) ahIn batAvavAmAn Avyun chhe.’
joyun? A granthamAn nishchayanayapradhAn kathan chhe. eTale shun? eTale ke satyArtha draShTine pradhAn karIne AmAn kathan chhe. temAn nishankit Adi guNonun nishchay svarUp kahyun chhe, nishchayasvarUp eTale ke sva-Ashrit svarUp; pUrNAnandasvarUp prabhu AtmAnun sva- AshritasvarUp te nishchayasvarUp chhe. A nishankit Adi guNo AtmAshrit chhe. ahA! ajANyAne to em thAy ke-A shun kahe chhe? ene to A pAgal jevun lAge; paN andar chhe ke nahi? ahA! paN lokamAn to chhey evun hon;-ke gnAnIne jagat Akhun pAgal bhAse chhe ne (pAgal) jagatanI draShTimAn gnAnI pAgal lAge chhe. (gnAnInI ne jagatanI draShTimAn AvaDo moTo pher chhe).
ahA! A granthamAn nishankit Adi guNonun svAshrit svarUp batAvyun chhe. ‘teno sankShep (sArAnsh) A pramANe chhe-
je AvI gayun chhe teno sArAnsh kahe chhe- 1. ‘je samyagdraShTi AtmA potAnAn gnAn-shraddhAnamAn nishank hoy, bhayanA nimitte svarUpathI Dage nahi athavA sandehayukta na thAy, tene nishankit guN hoy chhe.’ joyun? game tevI pratikULatA AvI paDe topaN dharmI jIv svarUpanA shraddhAn-gnAnathI Dagato nathI vA svarUp sambandhI sandehayukta thato nathI. samakitI svarUpanA shraddhAn-gnAnamAn achal rahe chhe. Avo nishankit guN-svAshrit dharmanI dashAno guN-tene pragaT thayo hoy chhe.
prashna– paN loko to kahe chhe- ‘janasevA te prabhusevA’; em ke bhukhyAnne bhojan Apo, tarasyAnne pANI Apo, rogIne auShadh Apo, nivAs vagaranAnne jhupaDAn bandhAvI Apo-ityAdi janasevA te dharma chhe.
uttara– emAn dhULey dharma nathI sAmbhaLane. dhULey dharma nathI eTale sarakhun puNyey nathI. samakitIne jevun puNya bandhAy chhe tevun A vaDe agnAnIne puNyey Unchun thatun nathI.
PDF/HTML Page 2455 of 4199
single page version
2. ‘je karmanAn phaLanI vAnchhA na kare tathA anya vastunA dharmonI vAnchhA na kare, tene nikAnkShit guN hoy chhe. ahA! gnAnI puNyanA phaLanI ke puNyabhAvanI ke hIrA, maNi, ratna ityAdi anya vastunA dharmonI vAnchhAthI rahit evo nikAnkSha hoy chhe.
3. ‘je vastunA dharmo pratye glAni na kare, tene nirvichikitsA guN hoy chhe.’ 4. ‘je svarUpamAn mUDh na hoy, svarUpane yathArtha jANe, tene amUDhadraShTi guN hoy chhe. ahA! samakitI svarUpamAn mUDh nathI, te svarUpane anyathA jANato nathI. tethI tene amUDhadraShTi guN hoy chhe. are! jagat bichArun svarUpane jANyA vinA dharmane nAme ThagAy chhe!
pa. je AtmAne shuddha svarUpamAn joDe, AtmAnI shakti vadhAre, anya dharmone gauN kare, tene upagUhan guN hoy chhe.’ juo. ‘anyadharmone gauN kare’ -eTale vyavahArane gauN karI teno abhAv kare tene upagUhan guN chhe.
6. ‘je svarUpathI chyut thatA AtmAne svarUpamAn sthApe, tene sthitikaraN guN hoy chhe.
7. ‘je potAnA svarUp pratye visheSh anurAg rAkhe, tene vAtsalya guN hoy chhe.’ 8. ‘je AtmAnA gnAnaguNane prakAshit kare-pragaT kare, tene prabhAvanA guN hoy chhe.’ have kahe chhe-
‘A badhAy guNo temanA pratipakShI doSho vaDe je karmabandh thato hato tene thavA detA nathI.’
juo, shun kahyun? ke A nishankit Adi guNo, tenAthI viruddha evA shankAdi doShothI je bandh thato hato te thavA detA nathI. AvI vAtu chhe.
paN AmAn karavun shun? vrat karo, dayA pALo ityAdi kaho to k ksamajAy paN kharun?
samAdhAna– are bhAI! andar AtmA pote bhagavAn chhe enI dayA pAL ne! tene te jevaDo ane jevo chhe tevaDo ane tevo mAn to tenI dayA pALI kahevAy. enAthI judo-viparIt mAnavo te enI hinsA chhe. tane khabar nathI bhAI! paN AtmAne paisAvALo mAnavo, strIvALo mAnavo ne rAgavALo mAnavo te AtmAnI hinsA chhe; ne tene anantaguNamay chinmAtrasvarUp mAnavo te tenI dayA chhe. ahA! jIvanun jIvan anantaguNathI TakI rahyun chhe; to tene e rIte mAnavo tenun nAm dayA chhe. ahA! A to agnAnI sAthe vAte vAte pher chhe.
have visheSh kahe chhe- ‘vaLI A guNonA sadbhAvamAn, chAritramohanA udayarUp
PDF/HTML Page 2456 of 4199
single page version
shankAdi pravarte topaN temanI (-shankAdinI) nirjarA ja thai jAy chhe, navo bandh thato nathI; kAraN ke bandh to pradhAnatAthI mithyAtvanI hayAtImAn ja kahyo chhe.’
juo dharmIne chAritramohanA uday sambandhI jarA rAgAdi thAy chhe paN te kharI jAy chhe ane navo bandh thato nathI kAraN ke bandh to mukhyapaNe mithyA shraddhA vaDe ja thavAno kahyo chhe. samakitIne kinchit rAgathI je bandh thAy tene gauN karIne te nathI em ahIn kahyun chhe.
ahA! pUrNAnandasvarUp bhagavAn AtmAmAn apUrNatA mAnavI, tene rAgavALo mAnavo vA rAganI kriyAthI-puNyanI kriyAthI tene lAbh chhe em mAnavun te mithyA shraddhAn chhe ane e ja mahApAp chhe. mithyA shraddhAnanI hayAtImAn je bandh paDe chhe tene ja pradhAn karIne bandh kahyo chhe. gnAnIne-samakitIne kinchit rAgAdi thAy ane kinchit bandh paN thAy te ahIn gauN chhe; arthAt tenI gaNatarI nathI. Am vAte vAte pher bApA! olun Ave chhe ne ke-
em jagat (agnAnI) sAthe gnAnIne-dharmIne vAte vAte pher chhe. have visheSh kahe chhe ke- ‘siddhAntamAn guNasthAnonI paripATImAn chAritramohanA udayanimitte samyagdraShTine je bandh kahyo chhe te paN nirjarArUp ja jANavo kAraNake samyagdraShTine jem pUrve mithyAtvanA uday vakhate bandhAyelun karma kharI jAy chhe tem navIn bandhAyelun karma paN kharI jAy chhe; tene te karmanA svAmIpaNAno abhAv hovAthI te AgAmI bandharUp nathI, nirjarArUp ja chhe.’
ahA! joyun? samakitIne pUrvakarmano uday to nirjare ja chhe, paN je navIn bandh thAy chhe te paN, kahe chhe nirjarArUp ja chhe arthAt nirjarA mATe ja Avyo chhe em kahe chhe. ahA! bhagavAn AtmAnun jyAn bhAn thayun, shraddhAn thayun tyAn pUrvanA karmano uday rAg karAvato nathI, paN je alpa rAg thAy chhe te paN nirjarI jAy chhe. gnAnIne te vaDe kinchit bandh thAy chhe te paN nirjarA samAn ja chhe kemake te paN jharI javA mATe ja chhe. aho! samyagdarshanano koi achintya mahimA chhe!
ane mithyAshraddhAn? hA! mithyAshraddhAn mahA kaShTadAyak atyant nikRuShTa chhe. tenI hayAtImAn jIvane dayA, dAn, vrat, tap, bhakti ityAdi puNyabhAvo bharapUr hovA chhatAn mithyAtvanun mahApAp bandhAy chhe.
ahA! bhagavAn AtmA pUrNAnandano nAth prabhu pUrNa pavitratA svarUpe andar nitya virAjamAn chhe. enI pavitra draShTi jene pragaTI chhe te samyagdraShTi chhe. ahIn kahe
PDF/HTML Page 2457 of 4199
single page version
chhe ke samakitIne pUrva karmano uday (anantAnubandhIno) rAg karAvavA samartha nathI tathA tene udayamAn joDAtAn jarI alpa rAg thAy chhe te kharI jAy chhe. tathA thoDAn navAn karma tene je bandhAy chhe te paN kharI javA mATe chhe kemake tene karmanun svAmIpaNun nathI. karmano te dhaNI thato nathI mATe te AgAmI bandharUp nathI paN nirjarArUp ja chhe.
ahA! dharmI karmano svAmI thato nathI ane tethI tene te (-karma) chhUTI jAy chhe athavA chhUTayA barAbar ja chhe. eTale shun? e ja draShTAnt kahIne samajAve chhe-
‘jevI rIte-koi puruSh parAyun dravya udhAr lAve temAn tene mamatvabuddhi nathI, vartamAnamAn te dravyathI kAi kArya karI levun hoy te karIne karAr pramANe niyat samaye dhaNIne ApI de chhe; niyat samay AvatAn sudhI te dravya potAnA gharamAn paDayun rahe topaN te pratye mamatva nahi hovAthI te puruShane te dravyanun bandhan nathI, dhaNIne dai dIdhA barAbar ja chhe; tevI ja rIte-gnAnI karmadravyane parAyun jANato hovAthI tene te pratye mamatva nathI mATe te mojUd hovA chhatAn nirjarI gayA samAn ja chhe em jANavun.’
juo koi garIb-sAdhAraN mANas hoy ne ghare dIkarAnun lagna Avyun hoy to te koi sheThiyA pAsethI prasang pUrato paheravA mATe dAgIno nathI lAvato? lAve chhe, be chAr divas mATe dAgIno paheravA uchhIno karIne lAve chhe. paN shun te dAgIno potAno chhe em potAnI mUDImAn khatave chhe? nA; nathI khatavato kemake temAn tene mamatvabuddhi-mArApaNAnI buddhi nathI. tem dharmIne je kAi karma-rAg Ave chhe tene ‘te mAro chhe’ -em potAnA svarUpamAn khatavato nathI; dharmI te karma-rAgano svAmI thato nathI.
vaLI niyat samay sudhI-kAm pate tyAn sudhI te dAgIno gharamAn rahe topaN te pratye mArApaNAno bhAv nahi hovAthI te dAgIno gharamAn paDayo paDayo paN pAchho dai dIdhA barAbar ja chhe. tevI rIte dharmIne karma-rAg pratye mArApaNAno bhAv nahi hovAthI, te tene parAyI chIj jANato hovAthI, tene kinchit karma mojUd hovA chhatAn nirjarI gayA samAn ja chhe-em kahe chhe. ahA! dharmIne shuddha chaitanyanI prabhutAmAn potApaNun pragaT bhAsyun chhe ne karma-rAgamAn mArApaNun chhe nahi tethI alpa rAgane karma mojUd hoy topaN te nirjarArUp ja chhe. aho! jayachandajIe kevI saras vAt karI chhe! kahe chhe-gnAnIne thoDun karma-rAg Ave topaN te parAi chIj chhe ne sangharavA yogya nathI-em pote teno svAmI nahi thato hovAthI te paDayun paDayun paN nirjarI gayA samAn ja chhe. lyo, AvI vAtu!
have jene nishankit Adi nishchay ATh guN pragaTayA chhe tene bahAramAn vyavahAr ATh guN hoy chhe tenI vAt kare chhe. parantu tyAn jene samyagdarshan nathI arthAt nishankit Adi nishchay ATh guN nathI tene A vyavahAr ATh guNo paN kahevAmAn AvatA nathI,
PDF/HTML Page 2458 of 4199
single page version
juo, 1pap gAthAmAn AvI gayun ke-jIvAdi padArthonA shraddhAnasvabhAve gnAnanun thavun-pariNamavun te samyagdarshan chhe. ahAhA....! jIvAdi padArthonun shraddhAn eTale shun? ke shraddhAnasvabhAve gnAnanun eTale ke AtmAnun thavun-pariNamavun te jIvAdinun shraddhAn nAm samakit chhe. gnAnanun pariNaman nAm AtmAnun pariNaman. ahAhA....! shun kIdhun? ke AtmA shuddha ek gnAyakabhAvasvarUp chhe tenun nirmaL-shuddharUp sva-Ashrit pariNaman te samyagdarshan chhe ane te dharmanI pahelI sIDhI chhe. ahA! AvA samyagdarshanamAn nishankit Adi ATh nishchay guN pragaT hoy chhe ane te nirjarAnun kAraN bane chhe. ane A je vyavahAr ATh guN kaheshe e to puNyabandhanun kAraN chhe chhatAn te gnAnIne hoy chhe; pUrNa vItarAg na thAy tyAn lagI gnAnIne nishankit Adi ATh vyavahAr guN paN hoy chhe.
to kahe chhe- ‘A nishankit Adi ATh guNo vyavahAranaye vyavahAramokShamArga par nIche pramANe lagAvavA-
ahA! joyun? vyavahAranaye vyavahAramokShamArga eTale ke parAshritabhAve parAshrit mokShamArga kahyo.
prashna– to shun parAshraye mokShamArga hoy chhe? samAdhAna– bhAI! vyavahAramokShamArga to vyavahArathI-upachArathI kahevAy chhe. ahA! antaranA shuddha chaitanyanA pariNamanarUp vAstavik mokShamArga jene pragaT thayo chhe tene jyAn sudhI pUrNatA-pUrNa shuddhatA-nathI thai tyAn sudhI parAshrit evo nishankit Adi vyavahArano bhAv hoy chhe ane tene upachArathI vyavahAramokShamArga kahevAmAn Ave chhe. eTale shun? ke te mokShamArga to chhe nahi. paN mokShamArganI dashAnI sAthe rahelo parAshrit bhAv chhe to tene mokShamArgano sahachar jANIne upachArathI mokShamArga kahevAmAn Ave chhe. samajANun kAi? tene, kahe chhe ke vyavahAramokShamArga par nIche pramANe lagAvavA-
1. ‘jinavachanamAn sandeh na karavo, bhay Avye vyavahAr darshan-gnAn-chAritrathI Dagavun nahi, te nishankitapaNun chhe.’
juo, nishchayamAn vastu pote pUrNa vignAnaghanasvarUp chhe temAn sandeh na thavo ane bahAramAn jinavachanamAn sandeh na thavo tathA bahAramAn game tevI pratikULatAnA ganj Ave toy vyavahAr darshan-gnAn-chAritrathI Dagavun nahi te nishankitapaNun chhe.
2. ‘sansAr-deh-bhoganI vAnchhAthI tathA paramatanI vAnchhAthI vyavahAramokShamArgathI Dagavun nahi te nikAnkShitapaNun chhe.’
ahAhA...! juo nishchaye jene puNya ne puNyanA phaLonI vA koi anya vastu-
PDF/HTML Page 2459 of 4199
single page version
dharmonI vAnchhA nathI te bahAramAn sansAr-deh-bhoganI vAnchhA vaDe vA paramatanI vAnchhA vaDe vyavahAramokShamArgathI Dagato nathI ane te nikAnkShitapaNun chhe.
prashna– gnAnIne shankA, kAnkShA Adi hoy chhe ne? samAdhAna– hA, hoy chhe. gnAnIne atichArarUpe te doSh hoy chhe paN anAchArarUpe nathI hotA. jarI asthiratAno evo alpa rAg tene hoy chhe paN tene ahIn gaNatarImAn lIdho nathI.
3. ‘apavitra, durgandhavALI-evI evI vastuonA nimitte vyavahAramokShamArganI pravRutti pratye glAni na karavI te nirvichikitsA chhe.’
4. ‘dev, guru, shAstra, lokanI pravRutti, anyamatAdikanA tattvArthanun svarUp ItyAdimAn mUDhatA na rAkhavI, yathArtha jANI pravartavun te amUDhadraShTi chhe.’
ahA! paramatamAn paN sAchA dev, sAchA guru, sAchAn shAstro hashe evI mUDhatA na karavI. ahA! anyadharmane moTA moTA rAjAo ne dhanapatio mAne chhe mATe temAn k kmAl hashe evI munjhavaN na karavI. bhAI! jainadarshananA antarasvarUp sivAy bIje kyAy satya mArga chhe nahi-em yathArtha jANI pravartavun te amUDhadraShTi chhe.
hA, paN em to darek potAnA matane-dharmane satya kahe chhe? samAdhAna– e to kahe ja ne? sau koi potAnun satya chhe em to kahe paN je satya chhe te satya chhe ne te ek ja chhe. bhAI! asatyane koi satya mAne tethI kAi te satya thai jAy? na thAy.
juo, nishchay ne vyavahAr banne sAthe hoy chhe. parantu tethI vyavahArathI nishchay thAy em mAne e to jainamatane chhoDIne paramatamAn bhaLyo chhe. ahA! vItarAgano mArag bApu! bahu judo chhe. ahA! vItarAgasvabhAvI pUraN shuddha chaitanyaghan prabhu AtmAnA Ashraye je vItarAg pariNati pragaT thAy ane teno pUrNa Ashray thatAn anantagnAn, anantasukh ityAdirUp je pUrNa mokShadashA pragaT thAy e ja bApu! dharma chhe ane e sivAy bIjo koi mArag chhe ja nahi. ahA! vItarAgabhAvathI dharma mAnavAne badale rAgathI- puNyathI dharma thavAnun mAne e to anyamat chhe bhAI! e vItarAg mArga nahi bApu! gnAnIne vyavahAr Ave kharo paN emAn te mUDhapaNun na rAkhe, enAthI dharma thAy chhe em te na mAne.
prashna– paN vighaTan chhe tenun sangaThan karavun joie. uttara– hA, paN kai rIte? shun koinI sAthe meL karavA mATe satyArtha dharmane chhoDI devo em? ahA! shun agnAnIo mAne chhe te pramANe mAnavun? are
PDF/HTML Page 2460 of 4199
single page version
bhAI! satyane sangaThan sAthe rahe to ThIk ja chhe ane te satyano svIkAr karavAthI ja bane tem chhe . (bhAI! je vighaTan chhe te satyanA asvIkArane lIdhe chhe). juo, koi loko chAhe chhe ke-vyavahArathI nishchay thAy em Ap kaho to meL thai jAy. paN bApu! jo vyavahArathI nishchay thAy to vyavahArane nishchay be rahe chhe ja chhe kyAn? jo vyavahArathI nishchay thAy to banne ek thai jAy. rAgane vItarAgatA banne ek thai jAy. paN vItarAg mAraganun e svarUp ja nathI. bApu! vItarAgano mArag to shuddha vItarAgatAmay ja chhe. emAn koi taDajoDano ke DhIlun-pochun karavAno avakAsh ja nathI.
ahIn kahe chhe-gnAnIne devamUDhatA, gurumUDhatA ke shAstramUDhatA na hoy; tenA svarUpane yathArtha jANIne pravartavun te amUDhadraShTi chhe. samajANun kAi....?
pa. ‘dharmAtmAmAn karmanA udayathI doSh AvI jAy to tene gauN karavo ane vyavahAramokShamArganI pravRuttine vadhAravI te upagUhan athavA upabRunhaN chhe.’
juo, dharmAtmAne koi doSh AvI jAy to tene gauN gaNIne gopavavo te upagUhan chhe. parantu A to dharmAtmAnI vAt chhe; jenI draShTi ja mithyA chhe ane jene doShano koi pAr ja nathI tenI ahIn vAt nathI. ahA! dharmI jIvane karmanA udayavash koi doSh AvI jAy to tene gauN karavo ane vyavahAramokShamArganI paramparAne vadhAravI te upagUhan athavA upabRunhaN chhe AvI vAt chhe.
6. ‘vyavahAramokShamArgathI chyut thatA AtmAne sthir karavo te sthitikaraN chhe.’ nishchayamAn nishchayamokShamArgathI chyut thatA AtmAne sthir karavo em hatun ane AmAn vyavahAramokShamArgathI chyut thatA AtmAne sthir karavo te sthitikaraN em kahyun chhe.
7. ‘vyavahAramokShamArgamAn pravartanAr par visheSh anurAg hovo te vAtsalya chhe.’ nishchayamAn nirmaL ratnatrayarUp dharmamAn prem hovo em vAt hatI jyAre AmAn dharmAtmA pratye anurAg hovAnI vAt chhe. vyavahAr chhe ne? dharmIne dharmAtmA pratye visheSh anurAg hoy chhe ane tene vAtsalya kahe chhe-
8. ‘vyavahAr mokShamArgano anek upAyo vaDe udyot karavo te prabhAvanA chhe’ A vyavahAre prabhAvanA chhe hon; nishchay prabhAvanA to nishchayasvarUpane svAshraye pragaT karavAthI thAy chhe. have kahe chhe.
‘A pramANe AThe guNonun svarUp vyavahAranayane pradhAn karIne kahyun. ahIn nishchayapradhAn kathanamAn te vyavahArasvarUpanI gauNatA chhe. samyaggnAnarUp pramANadraShTimAn banne pradhAn chhe. syAdvAdamatamAn kAi virodh nathI.’
juo nishchayanayanI draShTimAn vyavahAr gauN chhe, parantu pramANagnAnamAn bey sAthe