samayasAr gAthA 86 ] [ 23p
paryAyane ke je pudgalathI abhinna chhe tene jIv kare chhe em na pratibhAso. AtmA pudgalakarmane bAndhe vA karmano nAsh kare em chhe ja nahi. jIv potAnA pariNAmamAn rAgano nAsh karIne vItarAgatA pragaT kare te vakhate karmano nAsh thaI jAy chhe, parantu karmanAshanI te kriyA AtmAe karI em nathI.
‘AtmA potAnA ja pariNAmane karato pratibhAso; pudgalanA pariNAmane karato to kadI na pratibhAso.’ jIv rAganI kriyAne kare chhe, paN paranI kriyAne karato nathI. sharIr chAle tyAn agnAnI mAne chhe ke hun sharIrane chalAvun chhun. parantu e tenI viparIt mAnyatA chhe. shrI mokShamArgaprakAshakanA chothA adhikAramAn mithyAdarshananun svarUp kahyun chhe. tyAn lakhyun chhe ke -“ jIvanA gnAnAdik vA krodhAdikanI adhikatA-hInatArUp avasthAo thAy chhe tathA pudgal paramANuonI varNAdi palaTAvArUp avasthAo thAy chhe-te sarvane potAnI avasthA mAnI temAn ‘A mArI avasthA chhe’ evI mamakArabuddhi kare chhe vaLI jIvane ane sharIrane nimittanaimittik sambandh chhe tenAthI je kriyA thAy chhe tene potAnI mAne chhe. potAno svabhAv darshan-gnAn chhe, tenI pravRuttine nimittamAtra sharIranAn angarUp sparshanAdik dravya Indriyo chhe. have A jIv te sarvane ekarUp mAnI em mAne chhe ke-hAth vagere sparsha vaDe men sparshyun, jIbh vaDe men chAkhyun, nAsikA vaDe men sUghyun, netra vaDe men dIThun, kAn vaDe men sAmbhaLyun!” ItyAdi agnAnInI viparIt mAnyatA chhe.
sharIranI kriyA, khAvApIvAnI kriyA je thAy te jaDanI kriyA jaDathI thAy chhe. Ankh Am maTakun mAre te badhI jaDanI kriyA jaDathI thAy chhe. parantu agnAnI mAne chhe ke te kriyA mArAthI thAy chhe. tenI A mAnyatA jUTh chhe. jIbh, kAn Adi Indriyo jaD chhe. jIbhathI svAd chAkhyo ane kAnathI sAmbhaLyun em mAne te agnAn chhe, mithyAdarshan chhe, kemake IndriyothI te jANato nathI, gnAnanI paryAyathI jANe chhe. jANavun chhe te jIvanI gnAnaparyAyathI chhe. Indriyo vaDe hun jANun chhun em mAne te mithyAtva chhe. Indriyo nimitta chhe, paN nimittano artha shun? paramAn kAnIn kare enun nAm nimitta chhe. ahA! vItarAgano mArga bahu sUkShma chhe!
prashna– Avun koN mAne?
uttara– mAne, na mAne; paN vastusthiti A ja chhe. jene samyaksvarUpanI jignAsA chhe te avashya mAnashe. sharIrathI strInA sharIrane men sparsha karyo em mAne paN e to jaDanI kriyA chhe; jANanAr to tyAn AtmA chhe, jaD Indriy nahi. bhAI! samaye samaye jIvane mithyAtvabhAv kem thAy chhe enI A vAt chhe. sugandhane jANe chhe tyAn mAne chhe ke nAsikA vaDe men sUnghyun. paN A sharIr ane Indriyo to jaD chhe, mATI chhe. shun