samayasAr gAthA-144 ] [ 3pap
jem matignAnane svAbhimukh vALyun chhe tem shrutagnAnanA svarUpane paN Atmasanmukh vALavun em kahe chhe. shrutagnAnanI buddhio eTale gnAnanI dashAo je nayavikalpamAn gUnchavAI paDI hatI tene tyAnthI sameTIne svasanmukh vALavI em kahe chhe. juo, A dharmanI vidhi batAve chhe. shIro banAvavAnI vidhi hoy chhe ne? loTane pahelAn ghImAn sheke, pachhI sAkaranun pANI nAkhe to shIro taiyAr thAy. paN enA badale jo koI sAkaranA pANImAn loT sheke ane pachhI ghI nAkhe to evI vidhithI shIro taiyAr nahi thAy; shIro to shun, gumaDA par chopaDavAnI poTIsh (loparI) paN nahi thAy. tem samasta nayapakShanA vikalpathI chhUTIne shrutagnAnatattva antar- svarUpamAn ekAgra thAy tyAre AtmAno nirvikalpa anubhav thAy chhe. A samyagdarshan ane dharma chhe ane te pragaT karavAnI A ja vidhi chhe.
parantu A vidhi chhoDI daIne koI agnAnIo pahelAn vrat, tap, pUjA, bhakti, dayA, dAn Adi karavA manDI paDe to tethI samyagdarshan nahi thAy. jem sAkaranA pANImAn loT shekanArane ghI, loT ane sAkar traNe pANImAn phogaT jashe tem AtmAnA bhAn vinA kriyAkAnDamAn rokAy tenAn darshan, gnAn ane chAritra-traNemAn viparItatA thashe arthAt tene mithyAdarshan, mithyAgnAn ane mithyAchAritra thashe. bhAI! chAritra shun chhe bApu! enI tane khabar nathI. chAritra eTale to svarUpamAn charavun, ramavun, Tharavun, sthir thavun. paN svarUpanA shraddhAn-gnAn vinA shAmAn charavun ane shAmAn ramavun? chaitanyasvarUpanA anubhav vinA chAritra hoI shake ja nahi.
ahIn AtmAnA anubhavanI vidhi batAve chhe. kahe chhe-anek vikalpo vaDe AkuLatA utpanna karanArI shrutagnAnanI buddhione paN maryAdAmAn lAvIne shrutagnAnatattvane Atmasammukh kare chhe te vakhate ja vikalparahit thayelA tene AtmA samyakpaNe dekhAy chhe, shraddhAy chhe. vikalpa chhe te bahirmukh bhAv chhe. je vikalpamAn ja aTakI rahe chhe te bahirAtmA chhe. tethI shrutagnAnanI buddhione je maryAdAmAn lAvIne shrutagnAnane antaramAn AtmAbhimukh vALe chhe tene AtmAnubhav ane Atmadarshan thAy chhe. A samyagdarshan pAmavAnI rIt chhe.
sampradAyamAn to A vAt chAlatI ja nathI. vrat karo, tap karo, jAtrA karo-bas, AvI vikalpanI, rAganI vAto chhe. ahIn to kahe chhe ke hun gnAnasvarUp AtmA chhun evo vikalpa uThe te AkuLatAmay rAg chhe; te par taraph jatI buddhine antaramAn vALavI te svAnubhavanI rIt chhe.
pratham kahyun ke matignAn tattvane Atmasammukh karavun. ahIn kahyun ke shrutagnAnatattvane paN Atmasammukh vALavun. ahAhA...! AmAn keTalo puruShArtha chhe! AkhI dishA (parathI svadravya taraph) badalI nAkhavAnI vAt chhe. have kahe chhe-
‘shrutagnAnatattvane paN Atmasammukh karato, atyant vikalpa rahit thaIne, tatkAL