samayasAr gAthA-144 ] [ 367
vyavahAr chhe evun enun gnAn na kare to te mithyAgnAn chhe. paN vyavahArathI nishchay thAy em eno artha nathI. nimitta chhe kharun; nimitta vastu ja nathI em nathI. ‘upAdAn jindAbAd, nimitta murdAbAd’-em ekAnt nathI. bhAI, nimitta bIjI bAhya chIj chhe, paN te upAdAnanA kAryanI kartA nathI em vAt chhe. hamaNAn koIe lakhyun chhe ke-sonagaDhavALA nimittane mAnatA nathI mATe niShedhe chhe em nathI; nimittathI (paramAn) kArya thAy e vAtano teo niShedh kare chhe-e barAbar chhe. nimitta nathI, vyavahAr nathI-em vAt nathI; nimitta chhe, paN nimitta paranA kAryanun kartA nathI. e rIte vyavahAr chhe, paN vyavahAr nishchayanun vAstavik kAraN nathI. Am yathArtha samajavun joIe.
je kAI chhe te A ek ja chhe. (mAtra judAn judAn nAmathI kahevAy chhe.) vignAn-ekaras bhagavAn AtmA chhe tene parameshvar kaho, bhagavAn kaho, viShNu kaho, brahmAnand kaho, sahajAnand kaho, vItarAg kaho, chAritranidhi kaho-game te nAmathI kaho; vastu to je kAI chhe te A ek ja chhe.
pravachanasAranI gAthA 200 nI TIkAmAn Ave chhe ke-‘‘je anAdi sansArathI A ja sthitie (gnAyakabhAvapaNe ja) rahyo chhe ane je moh vaDe anyathA adhyavasit thAy chhe (arthAt bIjI rIte jaNAy chhe-manAy chhe), te shuddhAtmAne, A hun mohane ukheDI nAkhIne, ati niShkamp raheto thako, yathAsthit ja (jevo chhe tevo ja) prApta karun chhun.’’
gnAyakabhAvanI sAthe avinAbhAvapaNe anant guNo chhe. te gnAyakabhAv ek gnAyakabhAv ja chhe. agnAnIne te prasiddha nathI eTale bIjI rIte jaNAy chhe. agnAnI tene bIjI rIte mAne chhe. hun rAg chhun, puNya chhun. alpagna chhun-em agnAnI anek prakAre mAne chhe. parantu vastu to je chhe te ja chhe. mAtra judAn judAn nAmathI te kahevAy chhe, chhatAn vastu vignAnaghan pUrNAnandasvarUp bhagavAn ek ja chhe; ane te ja dhyAnano, draShTino ane svasamvedanagnAnano viShay chhe. ahA! 144mI gAthAnA kaLashamAn alaukik vAt karI chhe! AvA samayasArano nirvikalpa anubhav thAy tenun nAm samyagdarshan ane samyaggnAn chhe.
rahasyapUrNa chiThThImAn pt.. ToDaramalajI sAhebe kahyun chhe-‘‘jainamatamAn kahelAn dev, guru ane dharma e traNene mAne chhe tathA anyamatamAn kahelAn devAdi vA tattvAdine mAne nahi to evA kevaL vyavahAr samyaktva vaDe te samyaktvI nAmane pAme nahi, mATe sva-parabhedavignAnapUrvak je tattvArthashraddhAn hoy te samyaktva jANavun.’’
shuddhAtmAnAn draShTi, gnAn ane anubhav-enun nAm samyagdarshan ane samyaggnAn chhe. ‘vyapadesham’ evo shabda gAthAmAn chhe. samayasArane ja kevaL samyagdarshan ane