samayasAr gAthA-161 thI 163 ] [ 18p thAy chhe. evA jIvane puNya ane pAp banne niShedhavA lAyak chhe. yogIndradev yogasAramAn puNyane paN pAp kahe chhe-
tem A adhikAramAn AchArya jayasenanI TIkAmAn paN A vAt Ave chhe. chhelle shiShyano prashna chhe ke-
‘अत्राह शिष्यः। जीवादिसद्हणम् इत्यादि व्यवहाररत्नत्रयव्याख्यानं कृतं तिष्ठति कथं पापाधिकार इति।’
ahIn shiShya prashna kare chhe ke-jIvAdinun shraddhAn vagere vyavahAraratnatrayanun vyAkhyAn-A to pApano adhikAr chAle chhe temAn-kayAnthI Avyun? kemake vyavahAraratnatray to puNya chhe.
‘तत्र परिहारः’ teno uttar (khulAso) Ape chhe-
‘यद्यपि व्यवहारमोक्षमार्गो निश्चयरत्नत्रयस्योपादेयभूतस्य कारणभूतत्वादुपादेयः परंपरया जीवस्य पवित्रताकरणात् पवित्रस्तथापि बहिर्द्रव्यालंबनेन पराधीनत्वात्पतति नश्यतीत्येकं कारणं’–
joke vyavahAr mokShamArga upAdeyabhUt evA nishchayaratnatrayanun kAraN hovAthI vyavahAre upAdey kahevAmAn Ave chhe ane paramparA jIvanI pavitratA karanArun hovAthI vyavahAre pavitra kahevAmAn Ave chhe topaN paradravyanA avalambanathI parAdhInapaNun thavAthI svarUpathI patit thAy chhe. eTale svAdhInatAno nAsh thAy chhe kemake shubharAgamAn paradravyanun avalamban chhe. A ek kAraNathI nishchayanayanI apekShAe vyavahAraratnatray (puNya) e pAp chhe.
‘निर्विकल्पसमाधिरतानां व्यवहारविकल्पालंबनेन स्वरूपात्पतितं भवतीति द्वितीयं कारणम्। इति निश्चयनयापेक्षया पापं।’
nirvikalpa samAdhimAn lIn puruShone vyavahAranA vikalpanA avalambanathI svarUpathI paDavApaNun thAy chhe. em bIjA kAraNathI vyavahAr samakit, vyavahAr gnAn ane vyavahAr chAritrarUp kaShAyanI mandatA (puNya) nishchayanaye to pAp chhe.
‘अथवा सम्यक्वादिविपक्षभूतानां मिथ्यात्वादीनां व्याख्यानं कृतमिति वा पापाधिकारः।’
athavA samyaktvAdithI vipakSha hovAthI mithyAtvAdino arthAt pApano adhikAr chAle chhe. kemake vyavahAraratnatrayano shubharAg samyak ratnatrayanA vItarAgI pariNAmathI viruddha hovAthI e pAp chhe. tethI pAp adhikAramAn lIdhel chhe.