286 ] [ pravachan ratnAkar bhAg-7
vikAr je thAy chhe temAn potAnI ja bhUl chhe, te potAno ja aparAdh chhe, karmano kAI doSh nathI. potAnA UndhA puruShArthathI vikAr-rAg thAy chhe ane savaLA puruShArthathI te TaLI jAy chhe. tyAn agnAnI jIv rAgano kartA thAy chhe ane gnAnI kartA thato nathI. gnAnIne kinchit rAganun pariNaman chhe temAn chAritramohanA uday nimitta chhe em ahIn kahe chhe.
have kahe chhe-‘te ichchhAne gnAnI karmanA udayanun kArya jANe chhe.’ joyun? bhAShA juo! ek shuddha chaitanyasvabhAvanI draShTinI apekShAe rAg potAno (-jIvano) svabhAv nathI ane te svabhAvanun kArya paN nathI. mATe A apekShAthI ‘ichchhAne gnAnI karmodayanun kArya jANe chhe’-em kahyun chhe.
prashna– to AmAn to rAgarUpI kArya karmathI thAy chhe em Avyun? samAdhAna– bhAI! rAgarUpI kArya potAnun (-svabhAvanun) nathI te apekShAe Am kahyun chhe. bAkI rAg chhe to potAnI paryAyanun kArya; parantu te potAnA svabhAvanun kArya nathI ane nimittanA sange thayun chhe to te apekShAe te karmodayanun kArya chhe em kahyun chhe. ahA! pote svatantra kartA thaIne ichchhArUpI kArya kare chhe, chhatAn potAnA svabhAvamAn te ichchhA nathI te kAraNe, je ichchhA utpanna thaI chhe te karmanun kArya chhe em jANIne gnAnI teno nAsh karI de chhe. ahA! vItarAg jain parameshvarano mArga bahu sUkShma chhe bhAI! bahu puruShArtha vaDe samajAy tevo chhe.
ahA! ek bAju ‘janmakShaN’ kahe arthAt je samaye je rAg utpanna thAy chhe te tenI janmakShaN chhe, utpattikAL chhe, te karmathI utpanna thAy chhe em nathI-em kahe ane vaLI kahe ke-ichchhAne gnAnI karmodayanun kArya jANe chhe; ahA! A te kevI vAt! bhAI! jyAn je apekShAe kathan chhe tyAn te apekShA samajI yathArtha jANavun joIe.
ahIn kahe chhe-hun to shuddha chaitanyasvabhAvamay AtmA chhun. ahA! sat evA mArA AtmAnun sattva to gnAn ane Anand chhe arthAt ek gnAn ane AnandanA svabhAvathI bharelo hun bhanDAr chhun. to mArun je pariNaman thAy te to gnAnanun ja pariNaman thAy chhe, svabhAvanun ja pariNaman thAy chhe. have temAn rAganun pariNaman kayAn Avyun? e to rahI gayun kayAny bahAr. to te rAganun pariNaman karmodayanun kArya chhe em jANI bhedagnAnapUrvak tene gnAnI chhoDI de chhe. samajANun kAI...?
have kahe chhe-‘rog samAn jANI tene maTADavA chAhe chhe.’ juo! gnAnIne ichchhA Ave chhe paN tene te rog samAn jANe chhe. eTale shun? ke jem rogane sau dUr karavA ichchhe tem gnAnI ichchhAne dUr karavA-maTADavA ichchhe chhe. ‘ichchhA pratye anurAgarUp