samayasAr gAthA 242 thI 246 ] [ 33
samyagdraShTine andaramAn rAganI ekatAbuddhi tUTI gai chhe. shuddha chaitanyasvabhAv ne rAg banne bhinnapaNe bhAsatA hovAthI ene rAgano sambandh nathI. tethI bahArathI dekhAy chhe evA bIjA sarva sambandho hovA chhatAn tene rAgano sambandh nahi hovAthI karmabandh thato nathI. pUrNa muktasvarUp bhagavAn AtmAno sambandh thatAn tene rAgano sambandh tUTI gayo chhe; ane rAganA sambandhanA abhAvamAn tene karmabandh thato nathI. AvI vAt chhe.
have A arthanun kaLasharUp kAvya kahe chhe-
‘कर्मततः लोकः सः अस्तु’ mATe te (pUrvokta) bahu karmathI (karmayogya pudgalothI) bharelo lok chhe te bhale ho, ‘परिस्पन्दात्मक कर्म तत् च अस्तु’ te man- vachan-kAyAnA chalanasvarUp karma (arthAt yog) chhe te paN bhale ho, ‘तानि करणानि अस्मिन् सन्तु’ te (pUrvokta) karaNo paN tene bhale ho, ‘च’ ane ‘तत् चिद–अचिद्– व्यापादनं अस्तु’ te chetan-achetanano ghAt paN bhale ho,...
ahAhA...! munirAj kahe chhe-chetan-achetananA ghAt Adi sarva sambandho bhale ho. bhAI! AthI em na samajavun ke samakitIne jIvano ghAt iShTa chhe. A to sarva bahAranA sambandho prati samakitIne upekShA chhe em vAt chhe. ahA! ame emAn joDAtA nathI em munirAj kahe chhe. amane amArA svadravyanI apekShA thai chhe emAn sarva paranI upekShA chhe em vAt chhe. jem svavastunI apekShA e bIjI chIj avastu chhe tem bhagavAn gnAyakanI draShTimAn rAg avastu chhe. rAg rAgamAn bhale ho, paN shuddha chaitanyasvarUpamAn e nathI, e mArAmAn nathI em kahe chhe. bhAI! vItarAgano mArag khUb gambhIr chhe!
bahu karmathI bharelo lok chhe to bhale ho. matalab ke anant bIjA AtmAne anantA paramANu bhale ho. teo potapotAnI astimAn chhe, teo mArAmAn kayAn chhe? mane enAthI kAi (sambandh) nathI. man-vachan-kAyAnI kriyA chhe to bhale ho; te enAmAn chhe; e paranun astipaNun chhe te kAi thoDun chAlyun jAy chhe? paN te mArAmAn-shuddha chaitanyamAn nathI. enun astitva enAmAn bhale ho, mane kAi nathI.
ahAhA...! kahe chhe-te panchendriyono vepAr bhale ho, ne te chetan-achetanano ghAt bhale ho. gajab vAt! koI ne em thAy ke panchendriyono vijay karanArA ane chhakAyanI rakShA karanArA munirAj shun Avun kare? chetanamAn to panchendriyano ghAt