276 ] [ pravachan ratnAkar bhAg-8
ahA! eNe anantavAr munipaNAn laIne vyavahAraratnatray pALyAn ane enA phaLamAn anantavAr navamI graiveyak gayo; paN Atmadarshan ne AtmagnAn vinA ene lesh paN sukh na thayun. eTale shun? ke ene dukh ja thayun, ene sansAr ja Ubho rahyo. have Ano artha shun? e ja ke vyavahAraratnatrayanA pariNAm kalyANanun-sukhanun sAdhan nathI; balake bandhanun-dukhanun ja kAraN chhe. tethI to kahe chhe-vyavahAr pratiShedhya chhe.
have Ane ThekANe panchamahAvratAdi vyavahAr pALo, vyavahAr karatAn karatAn nishchay thAy em mAne e to tadna ulaTI shraddhA thaI bhAI! e to mithyAshraddhAn ja chhe.
juo, ahIn shun kahe chhe? ke- ‘temAn, vyavahAranay pratiShedhya arthAt niShedhya chhe, kAraN ke AchArAng Adine gnAnAdinun AshrayapaNun anaikAntik chhe-vyabhichArayukta chhe.’ temAn eTale vyavahAr ne nishchay e bemAn vyavahAr niShedhavAyogya chhe em kahe chhe. kem? kemake AchArAng Adi shAstranun gnAn hoy ne AtmagnAn na paN hoy-e pramANe shAstragnAnane gnAnanun AshrayapaNun anaikAntik chhe, doShayukta chhe.
shun kIdhun? ke shabdashrut Adine gnAn AdinA AshrayasvarUp mAnavAmAn vyabhichAr Ave chhe. arthAt shAstragnAn hoy ene AtmagnAn hoy ja, nav padArthanun bhedarUp shraddhAn hoy ene nishchay samyagdarshan hoy ja ane mahAvratAdi pALe ene nishchayachAritra hoy ja evo niyam nathI. koIne shAstragnAn agiyAr ang ane navapUrva sudhInun hoy ane chhatAn AtmagnAn nathI hotun. ahA! jemAn bhagavAn AtmAnun gnAn na hoy te gnAn kevun? te gnAn ja nathI. ahA! shabdashrutagnAn te gnAn, nav tattvanI shraddhArUp darshan ne chha jIv- nikAyanI dayAno bhAv te chAritra-em traNey hoy chhatAn, ahIn kahe chhe, AtmAshrit nishchay samyagdarshan-gnAn-chAritra hovAno niyam nathI. tethI e traNey vyavahAr niShedh karavA lAyak chhe.
shrImad rAjachandre lakhyun chhe ke- ‘anekAnta paN samyak ekAnta evA nijapadanI prApti sivAy anya koI hetue upakArI nathI.’ ahAhA...! samyak ekAnt evun (nij shuddhAtmAnun) nishchay darshan-gnAn-chAritra thAy tyAre, pUrNa vItarAgatA na thAy tyAnsudhI, shAstranA gnAnano vikalpa, nav tattvanI shraddhAno vikalpa ane panchamahAvratano vikalpa ene hoy chhe ane ene vyavahArathI Arop ApIne sAdhan kahevAmAn Ave chhe. je sAdhan nathI ene sAdhan kahevun te vyavahAr chhe. A pramANe dravyaparyAyane yathAsthit jANavAn te anekAnta chhe. are! nishchayathI thAy ne vyavahArathIy thAy em anekAntanA nAme lokoe khUb garabaD karI nAkhI chhe. bApu! e to phudaDIvAd chhe, mithyA ekAnta chhe bhAI! (nishchayathI ja thAy ane vyavahArathI na thAy e asti- nAstirUp samyak anekAnta chhe). mokShamArgaprakAshakamAn sAtamA adhikAramAn Ano khUb khulAso Ave chhe.