samayasAr gAthA-294 ] [ 407
shun kahyun? ke jyAn ek chetanaguN chhe tyAn bIjI anant shaktio-chAritra, sukh, vIrya, jIvatva, kartA, karma, karaN Adi ekarUp avinAbhAve chhe; ane jyAn chetananI ek samayanI paryAy chhe tyAn sAthe e anantaguNanI dashAo ek avinAbhAvI chhe. ahA! Avo AtmA jANanamAtrasvarUp chaitanyaprakAshathI bharapUr chaitanyasUrya chhe. A Ankhe dekhAy chhe ne? e to jaD sUrya chhe; ene to khabarey nathI ke hun prakAshanun bimb chhun. A to ek samayanI chaitanyapariNatimAn je pUraN chaitanyasvabhAvI chaitanya prakAshano goLo jaNAy chhe te chaitanyasUrya prabhu AtmA chhe em vAt chhe. ahA! Avo chinmAtra prabhu AtmA chhe em nishchay karavo em kahe chhe? paN andar najaru kare to nishchay thAy ne? paN e andar jue ja nahi to shun nishchay kare?
bhAI! amArI pAse to A (- AtmAnI) vAt chhe. ahA! jain parameshvar sarvagnadeve jevun AtmAnun svarUp kahyun tevun AchArya kundakundadeve gAthAmAn kahyun chhe; ane gAthAnA bhAvone, jem koI baLukI bAI gAyanA AnchaLamAnthI doIne dUdh kADhe tem, AchArya amRutachandradeve dohI dohIne bahAr kADhayA chhe. aho! koI adbhut alaukik TIkA chhe!
prashna - paN ATalun badhun yAd shI rIte rahe? uttara - ras-ruchi hoy to badhun yAd rahe. emAn shun chhe? jyAn ruchi hoy tyAn vIrya - puruShArtha kAm karyo vinA raheto nathI.
have bandhanA svalakShaN viShe kahevAmAn Ave chhe- ‘bandhanun svalakShaN to AtmadravyathI asAdhAraN evA rAgAdik chhe. e rAgAdik Atmadravya sAthe sAdhAraNapaNun dharatA pratibhAsatA nathI, kAraN ke teo sadAy chaitanya chamatkArathI bhinnapaNe pratibhAse chhe.’
shun kIdhun? ke rAgAdik eTale A shubhAshubh bhAv, puNya - pApanA bhAv e bandhanun svalakShaN chhe. puNya - pApanA bhAv kAI AtmAnun lakShaN nathI ahA! pApabhAv to nahi paN puNyanA bhAv paN kAI AtmAnun lakShaN nathI. ahA! puNyabhAvathI arthAt dayA, dAn, vrat, bhakti ItyAdi karatAn karatAn AtmA jaNAy em koI kahe to e khoTun chhe. ahA! e bandhabhAvathI abandh AtmA kem prApta thAy? na thAy.
e rAgAdik puNya-pApanA bhAv Atmadravya sAthe sAdhAraNapaNun dharatA nathI. eTale shun? ke teo Atmadravya sAthe sadAy rahetA hoy em dekhAtun nathI. juo, sharIrAdinI to ahIn vAt ja nathI lIdhI kemake teo to pragaT judejudA chhe. ahIn kahe chhe - jyAn jyAn AtmA tyAn tyAn rAgAdi evun dekhAtun nathI. teo sadAyachaitanya chamatkArathI bhinnapaNe pratibhAse chhe. ahA! bandhalakShaNavALA puNya - pApanA bhAvo chaitanya