samayasAr gAthA 328 thI 331 ] [ 22p
havenI gAthAomAn jeo bhAvakarmano kartA paN karmane ja mAne chhe temane samajAvavAne syAdvAd anusAr vastusthiti kaheshe; tenI sUchanArUp kAvya pratham kahe chhe-
‘कैश्चित् हतकैः’ koI AtmAnA ghAtak (sarvathA ekAntavAdIo) ‘कर्म एव कर्तृ प्रवितर्क्य’ karmane ja kartA vichArIne ‘आत्मनः कर्तृत्वं क्षिप्त्वा’ AtmAnA kartApaNAne uDADIne ‘एषः आत्मा कथञ्चित् कर्ता’ A AtmA kathanchit kartA chhe ‘इति अचलिता श्रुतिः कोपिता’ em kahenArI achalit shrutine kopit kare chhe (-nirbAdh jinavANInI virAdhanA kare chhe);.......
shun kahe chhe? ke koI AtmAnA ghAtak evA sarvathA ekAntavAdIo jIvane vikArano kartA jaDakarma ja chhe em vichArIne AtmAnA kartApaNAne uDADI de chhe, paN teo khoTA chhe. vaLI koI jIv ane karma banne bhegA maLIne vikAr kare chhe em kahe chhe, paN em kahenArAy khoTA chhe kemake be kadI ek thatA ja nathI.
jIvanA dravya-guNamAn vikAr thAy evI koI shakti nathI; paryAyamAn vikAr thAy chhe; paryAyamAn vikAr thavAnI shakti-yogyatA chhe to thAy chhe. have ene paryAy shun? - enIy khabar na maLe, dravya nAm trikALI shaktiono pinD, guN nAm trikALI shakti ane paryAy eTale vartamAn kShaNik avasthA. ahIn avasthA upar jenI draShTi chhe evA mUDh paryAyadraShTi jIv vikArano-bhAvakarmano kartA chhe topaN ekAntavAdIo jaDakarmane ja kartA mAne chhe te agnAn chhe. bhAI! karma vikAr kare chhe emey nahi ane jIv ane karma banne thaIne vikAr kare chhe emey nahi. vikAr thavAnA kAryakALe vikAr jIv pote ja kare chhe.
tyAre te kahe chhe-ek kArya thavAmAn be kAraN chhe.
hA, shAstramAn be kAraNanI vAt Ave chhe. paN e bemAn ek to yathArtha-vAstavik kAraN chhe ne bIjun upacharit kAraN chhe. je satyArtha kAraN to nathI paN upachAr karIne kAraN kahevun te upacharit chhe. (ene yathArtha kAraN mAnavun te mithyAtva chhe).
ahIn kahe chhe-keTalAk AtmaghAtI ekAntavAdIo jaDakarmane ja vikArano kartA vichArIne AtmAnA kartApaNAne uDADI de chhe ane e rIte AtmA vikArI bhAvano kathanchit kartA chhe em kahenArI jinavANInI virAdhanA kare chhe. kathanchit kartA chhe eTale shun? ke jyAnsudhI agnAn chhe tyAnsudhI puNya-pAp Adi vikArI bhAvano jIv kartA chhe; samyagdarshan pragaT thAy tyAre AtmagnAn thatAn te rAgano akartA chhe; A syAdvAd chhe.