samayasAr gAthA 34p thI 348 ] [ 293 syAdvAdathI siddha thAy chhe. te A rIte; ke paryAy apekShAe vastu kShaNik chhe ane dravya- apekShAe te nitya chhe. TakIne palaTavun ne palaTIne TakI rahevun-e dravya nAm vastuno svabhAv chhe.
tyAn koI vaLI kahe-mahArAj! A dravya vaLI shun chhe? svAdhyAy mandiramAn divAl par lakhelun chhe ne ke-“dravyadraShTi te samyagdraShTi” A joIne te kahe -A dravya eTale A paisAvALA je badhA Ave chhe te samyagdraShTi chhe em ne? lyo, Avun pUchhel!
tyAre kahyun- bhAI! dravya eTale tamArA paisAnI A vAt nathI. bApu! ahIn paisAnun shun kAm chhe? paisA to jaD mATI-dhUL chhe. ahIn to dravya eTale antarang vastu je trikALI chinmAtra chIj enI draShTi karavI te samyagdarshan chhe ane enun nAm “dravyadraShTi te samyagdraShTi” chhe. bAkI paisAnI-dhULanI draShTivALA to badhAy pApI mUDh mithyAdraShTi chhe. samajANun kAI....?
jIv paN vastu hovAthI dravyaparyAyasvarUp chhe. paryAyanI apekShAe te kShaNik chhe, ane dravyanI apekShAe dhruv nitya chhe. Am hovAthI, paryAyadraShTie jotAn kArya kare chhe ek paryAy, ane bhogave chhe anya paryAy. jemake koI moTo rAjA hoy te adhikAr-sattAnA nashAmAn AvIne anek ghor pAp upajAve to marIne jAy narakamAn; tyAn ghor dukh bhogave. manuShya paryAyamAn karelAn pApanun phaL narakanI paryAyamAn bhogave. vaLI koI shraddhAvAn dayALu sadgRuhastha hoy te anek prakAre dAnAdi puNya kArya kare ne marIne svargamAn jAy; tyAn anek prakAranA bhog bhogave. Am manuShyaparyAyamAn karelA puNyakAryanun phaL devanI paryAyamAn bhogave. A pramANe paryAyathI joIe to kAryane kare chhe ek paryAy ne bhogave chhe bIjI paryAy.
parantu dravyadraShTithI jovAmAn Ave to, je kare chhe te ja bhogave chhe. manuShya paryAyamAn je jIvadravya shubh ke ashubh kArya kare chhe te ja jIvadravya dev ke nArakInI paryAyamAn pote karelA karmanun phaL bhogave chhe. dravyanI apekShA to je karanAr AtmA chhe te ja bhogavanAr chhe. paryAy tarIke anerI anerI paryAy chhe, paN dravya tarIke to enun e ja dravya karavA- bhogavavApaNe chhe. Avo anekAnt chhe. have kahe chhe-
‘A rIte vastunun svarUp anekAntarUp siddha hovA chhatAn, je jIv shuddhanayane samajyA vinA shuddhanayanA lobhathI vastunA ek anshane (-vartamAn kALamAn vartatA paryAyane) ja vastu mAnI RujusUtranayanA viShayano ekAnt pakaDI em mAne chhe ke “je kare chhe te ja bhogavato nathI-anya bhogave chhe, ane je bhogave chhe te ja karato