276 pravachan ratnAkar bhAg-10
aho! andar vastu to pote trikALI ek gnAyak chaitanyanA Anandanun pUr prabhu chhe. ahA! AvI nij vastunI antardaShTi vaDe tenA Ashraye je prachur AnandanI dashA pragaT thAy te mokShamArga chhe, ane pUrNa AnandanI dashA pragaT thAy te mokSha chhe. are! paN eNe andar najar karI nathI, paradravyanA Ashraye pariNamyA kare chhe. tyAn avratanA pariNAm thAy te pAp chhe, ne vratanA pariNAm thAy te puNya chhe. tyAn puNyabhAvamAn mohit-mUrchhit thaIne enAthI mAro mokSha thashe em te mAne chhe. vaLI bhedAbhyAs karIne jenAthI bhedagnAn thAy evA nishchayane te jANato nathI. shubhabhAvanA mohapAshathI bandhAyelA tene nishchay vastune jANavAnI darakAr nathI. tethI bahirAtmadraShTi evo te satyArthasvarUp nij samayasArane pAmato nathI-anubhavato nathI.
ahA! rAganI-AsravanI kriyAo to anAdikALathI jIv karato Avyo chhe, avratanA pApabhAv paN anAdithI karyA chhe, ne vratanA puNyabhAv paN anAdithI anantavAr karyA chhe. temAn navun shun chhe? te saghaLA-puNya ane pApanA-vikArI sanyogIbhAv bandhapaddhati chhe, mokShapaddhati nathI. tethI to shubhabhAv anantavAr karyA chhatAn chaturgati- paribhramaN ubhun chhe, tethI to anantakALathI tun chorAsInA avatAramAn rajhaLI maryo chhe. bhAI! tun A vyavahAranA shubhabhAv mane mokShanI prApti karAvashe em tun mAne chhe paN tArI mAnyatA barAbar nathI. tArI e mAnyatAe ja tane rajhaLAvI mAryo chhe, pachhI te ThIk kem hoy? mATe jo tane mokShanI IchchhA chhe to antarmukh draShTi karI bhedagnAn kar. antarmukh draShTi vaDe ja bhedagnAn thAy chhe. bhedagnAn vaDe ja andar shuddha nishchay paramArtha vastu pote chhe teno anubhav thAy chhe. Anun ja nAm dharma ne Anun ja nAm mokShano upAy chhe. anAdikALanun bhavabhramaN maTADavAno A ja ek upAy chhe.
A sivAy shubharAganI kriyAomAn dharma mAnanArA vyavahAramAn vimohit puruSho, anek prakAranA kriyAkAnD AcharavA chhatAn shuddhagnAnamay nij samayasArane dekhatA nathI. anubhavatA nathI. AvI bahu chokkhI vAt chhe.
have A ja arthanun kaLasharUp kAvya kahe chhe-
‘व्यवहार–विमूढ–द्रष्टयः जनाः परमार्थ नो कलयन्ति’ vyavahAramAn ja jemanI draShTi (buddhi) mohit chhe evA puruSho paramArthane jANatA nathI, ‘इह तुष–बोध–विमुग्ध–बुद्धयः तुषं कलयन्ति, न तण्डुलम्’ jem jagatamAn tuShanA gnAnamAn ja jemanI buddhi mohit chhe (-moh pAmI chhe) evA puruSho tuShane ja jANe chhe, tanDulane jANatA nathI.
juo, A sansArIonA laukik vyavahAranI vAt nathI. e laukik vyavahAr to