22 pravachan ratnAkar bhAg-11 thAy chhe te paryAyamAn thAy chhe. nitya dhruv dravya, ne anitya paryAy-banne maLIne AkhI anekAntamay vastu AtmA chhe; ane ene gnAnamAtra AtmA kahIe chhIe.
AtmA gnAnamAtra svarUp chhe. ATalun sAmbhaLI shiShye prashna karyo ke-bhagavAn! gnAnamAtra bhAv kaho emAn to ekAnt thaI jAy chhe. jIv gnAnamAtra svarUp chhe em kahevAthI temAn anant guN na AvyA; ane jo anant guN chhe to ekalo gnAnamAtra kem kahyo? tenA uttaramAn AchAryadev kahe chhe-tun ek vAr sAmbhaL to kharo. gnAnamAtra kahIne ame temAn sharIr, karma, vANI ane puNya-pApanA bhAvo nathI em jaDapaNAno niShedh karyo chhe. bAkI gnAnamAtra AtmAmAn enA anant guN samAI jAy chhe. ahA! gnAnamAtra vastu ek gnAyak prabhuno antasanmukh thaI svIkAr karatAn ja jIvamAn gnAnachetanA pragaT thAy chhe; tenI sAthe shraddhA, chAritra, sukh, vIrya ityAdi sarva anant guNonI nirmaL paryAyo pragaT thAy chhe. ahAhA...! samudramAn kAnThe jem bharatI Ave tem chaitanyaratnAkar prabhu AtmAmAn gnAnamAtra bhAvanun pariNaman thatAn sarva shaktio AnandanA hiloLe nirmaL nirmaL uchhaLe chhe; temAn AnandanI bharatI Ave chhe. Am Avun AtmAnun anekAntasvarUp chhe.
prashna– paN shaktio uchhaLe emAn dharma shun thayo? kAI tap-bap kare to dharma thAy ne? uttara– are bhAI! tun AtmA vastu-padArtha chho ke nahi? chho; to eno svabhAv shun? ahAhA...! chaitanya... chaitanya... chaitanya eno svabhAv chhe. bhagavAn! tun chaitanyasvabhAvamay vastu chho. AchArya bhagavAn kahe chhe-tArI chaitanyasvabhAvamay vastumAn gnAn, darshan, sukh, vIrya, Anand, prabhutA Adi anant shakti-guNanI Ruddhi bharI chhe. ahAhA...! e chaitanyasvabhAvamay anant guNanidhi prabhu AtmadravyanA AshrayamAn jatAn, temAn ja antarmagna thaI pariNamatAn, ahIn kahe chhe, ek sAthe anant guNo nirmaL nirmaL uchhaLe chhe. nirmaL gnAn, shraddhAn, chAritra pragaT thAy chhe. bhAI! A nirmaL gnAn-shraddhAn-chAritranun pragaTavun te dharma nahi to shun chhe? bhAI! Anun ja nAm dharma chhe. AtmAnI gnAn, shraddhAn, chAritra Adi shaktio trikALI dravyanA Ashraye nirmaL nirmaL pariName e ja dharma chhe, ane e sivAyanAn vrat, tap Adi koI dharma nathI. samajANun kAI...? dharmanA dash bhed ne tapanA bAr bhed e to bhedathI-vyavahArathI kahevAy chhe. bAkI ek vItarAg bhAv thavo te ja dharma ane chaitanyanun svarUpavishrAnt thaI antarangamAn pratapavun te ja tap chhe, ‘samyaggnAn dIpikA’mAn kShullak shrI dharmadAsajIe lakhyun chhe ke-AtmA ek ane pariShah bAvIs kayAnthI AvyA? AtmA ek ane dharmanA prakAr dash kayAnthI AvyA? e to bhedathI kathan karyun chhe. bAkI kAI dharma dash nathI; vItarAgabhAv ek ja dharma chhe. vItarAg parameshvarano Avo mArag chhe. bAkI badhA pAmaranA ne pAmaratAnA panth chhe. AvI vAtun chhe.
ahA! gnAnamAtra AtmAmAn ‘gnAn chhe’ em kahetAn gnAnamAn astitva guNanun rUp Avyun. Am judo astitva guN siddha thayo. gnAn AnandarUp chhe em kahetAn gnAnamAn Anand guNanun rUp Avyun. Am judo Anand guN siddha thayo. em gnAnamAn anantA guNonun rUp hovAthI AtmAmAn anant guN siddha thAy chhe. ahAhA...! bhagavAn AtmA, A pramANe, anant guNanun godAm chhe, shun kIdhun? vikAranun godAm chhe em nahi; ahAhA...! jemAn anant guN nirmaL uchhaLe evA pavitra guNonun godAm prabhu AtmA chhe. bhAI! A puNya-pApanA je bhAv chhe e to aupAdhikabhAv chhe ane te paryAyadraShTithI kRutrim UbhA thAy chhe. vastumAn te utpanna thAy evI koI shakti nathI. e to paryAyadraShTi jIvane paryAy upar lakSha jAy chhe to vikRut dashA utpanna thAy chhe. bAkI vastu-bhagavAn AtmA to ek sekanDanA asankhyAtamA bhAgamAn (pratikShaN) anant shuddha shaktino chaitanyamay pinD chhe. ahAhA...! paravastu-nimitta, rAg-vikAr ne ek samayanI paryAy-ansh-enun lakSha chhoDIne trikALI pUrNa-gnAnaghan nij Atmadravya upar najar TheravatAn ja anant guNanI nirmaL paryAy utpanna thAy chhe. Anun nAm dharma chhe, ne A mokShamArga chhe. A sivAy vrat, tap Adi kAI (-dharma) nathI. samajANun kAI...?
A sat nArAyaNanI kathA chhe. satnArAyaN nAm koInun hoy enI A vAt nahi, A to sat nAm bhagavAn AtmA tenI paramAtmA thavAnI kathA chhe. ahAhA...! naramAnthI nArAyaN thavAnI-paramAtmA-bhagavAn thavAnI bhagavAne kahelI A bhAgavat kathA chhe. ahIn kahe chhe-ajaDatvamay chitishakti arthAt pUraN chaitanyasvabhAvano sAgar sachchidAnand prabhu AtmA chhe; ahAhA...! tenA Ashraye pariNamatAn-temAn antarlIn thaI pariNamatAn chaitanyasvabhAvano sAgar prabhu anant shaktio sahit uchhaLe chhe. ahAhA...! temAn chitishakti sahit anant shaktio paryAyamAn nirmaLapaNe upaje chhe. A anekAnt chhe. AtmAne gnAnamAtra kIdho to temAn ekalun gnAn chhe em nahi, gnAnanI sAthe jIvatva, darshan, shraddhA, Anand,