‘je anyathI karAtun nathI ane anyane karatun nathI evA ek dravya svarUp akAryakAraNatvashakti. (je anyanun kArya nathI ane anyanun kAraN nathI evun je ek dravya te-svarUp akAryakAraNatvashakti.)’
oho...! gnAnasvarUpI prabhu AtmA anant shaktiono ek pinD chhe. temAn gnAn-darshananI jem ek akAryakAraNatva shakti chhe. kevI chhe A? to kahe chhe-‘je anyathI karAtun nathI ane anyane karatun nathI evA ek dravya svarUp akAryakAraNatva shakti chhe.’ shun kIdhun AmAn? ke AtmAnA dravya-guN-paryAyane koI par vastu kare nahi tethI AtmA akArya chhe, ne paradravyanA dravya-guN-paryAyane AtmA kare nahi tethI AtmA akAraN chhe. oho...! paradravya sAthe kArya-kAraNabhAv rahit AtmAno A alaukik akAryakAraNatva svabhAv chhe. samajANun kAI...?
tyAre koI ahIn em kahe chhe ke-A to dravyanI vAt chhe, em ke dravya koInun kAraN nahi ane dravya koInun kArya nahi em ahIn vAt karI chhe.
are bhAI! tArI A samajaN barAbar nathI, kem ke prastut viShay dravyanI shaktine lagato chhe. ahA! shakti jenI chhe evA shaktivAn, dravyano anubhav thatAn paryAyamAn paN akAryakAraN dashA pragaT thaI jAy chhe. ahA! je paryAy dravyanA Ashraye pragaT thaI te paranun-rAganun kAraN nathI ane te paranun-rAganun kArya paN nathI. jem dravya- guN koInun kAraN nathI ane koInun kArya paN nathI tem tenI je paryAy pragaT thAy chhe te paryAy paN koI paranun kAraN nathI ne koI paranun kArya paN nathI. A akAryakAraNatva shakti chhe te dravya-guN-paryAy traNemAn vyApta thaI jAy chhe. samajANun kAI...?
dravya-guN to parathI na thAy, paN paryAy parathI thAy em mAnavA tun prerAy chhe, paN bhAI! em vastu nathI. A akAryakAraN svabhAv chhe te dravya-guN-paryAy traNemAn vyApe chhe. ahAhA...! dravya akAryakAraNasvabhAvamay, guN akAryakAraNasvabhAvamay ane paryAy paN akAryakAraNasvabhAvamay chhe. aho! jem dravya-guN anya vaDe karAy nahi tem paryAy paN anya vaDe karAtI nathI evo A vastuno alaukik svabhAv chhe. paryAy samaye samaye nIpajatun navun kArya chhe e barAbar, paN tethI kAI te bIjA vaDe karAy chhe em kayAnthI Avyun? kAraN vinA kArya na hoy e kharun, paN te kAraN potAmAn hoy ke paramAn? kArya potAmAn ne kAraN paramAn-em chhe nahi, e jinamat nathI.
are bhAI! jo potAnun kArya par-bIjo kare to parAdhIn evo pote potAnun hit kevI rIte karI shake? ane jo pote paranAn kArya kare to potAnun kArya koN kare? ne kayAre kare? bhAI! potAnA kAryanun kAraN potAmAn ja chhe, paranI sAthe potAne kAryakAraNapaNun chhe ja nahi-Avo ja vastuno svabhAv chhe.
AchAryadeve A akAryakAraNatva shakti 72mI gAthAnI TIkAmAnthI kADhI chhe. ame sammedashikharajInI yAtrAmAn gayelA tyAre tyAn 72mI gAthA upar pravachano thayelAn. bhAI! A akAryakAraNatva shakti chhe te dravya-guNamAn to trikAL vyApak chhe ja, paN trikALI dravyanI draShTi thatAn te paryAyamAn paN vyApak thAy chhe. ahAhA...! darek guNanI pariNati paranun kAraNey nahi ne paranun kArya paN nahi-em A shakti chhe teno vikAs-vistAr thAy chhe. bhagavAnane je kevaLagnAnanI dashA pragaT thaI te kAI chAr ghAtIkarmano nAsh thayo mATe pragaT thaI chhe em nathI. pt.. phulachandajIe jain tattvamImAnsAmAn barAbar khulAso karyo chhe ke-chAr ghAtIkarmano nAsh thaIne tenI akarmarUp dashA thaI chhe, je karmarUp paryAy hatI te akarmarUp paryAy thaI. (kAI kevaL gnAnarUp thaI chhe em nathI) kevaLagnAn to jIvanA guNanI dashA chhe. tethI ghAtIkarmanA nAshathI kevaLagnAn pragaT thayun chhe em nathI.
to shAstramAn em kahyun chhe ne? e to nimittanun (nimittanI mukhyatAthI) kathan chhe bhAI! pt.. shrI phulachandajIe khAniyA tattvacharchAmAn darek viShay bahu sArI rIte spaShTa karyo chhe. A ek aitihAsik tattvacharchA banI chhe. are bhAI! vastunun yathArtha svarUp jevun chhe tevun yathArtha samajavAthI vitarAgatA siddha thAy chhe; kAI vAd vivAde A vAt pAr paDe em nathI. koIne juThA pADavA ane potAnI vAt sAchI mAnavI evI vAt ahIn nathI.