Pravachan Ratnakar-Gujarati (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 4023 of 4199

 

104 pravachan ratnAkar bhAg-11 kahyA kare to em vAt nathI. ahAhA...! andar kAraNaparamAtmA-nityAnand, chidAnand dhruv prabhu-trikAL birAje chhe. tenI pratIti-antardraShTi ane anubhav thatAn je nirmaL-nirmaL paryAyano utpAd thAy tene ahIn AtmA kahyo chhe. apekShA barAbar samajavI joIe.

juo, ahIn pariNAmashaktinI vAt chAle chhe. koIne em thAy ke 18mI utpAdavyayadhruvatvashakti ane A 19mI pariNAmashakti banne ek chhe; paN em nathI. kramavRuttirUp ane akramavRuttirUp vartan jenun lakShaN chhe evI utpAdavyayadhruvatvashakti kahI, jyAre ahIn A pariNAmashaktimAn, dhrauvya-vyay-utpAdathI Alingit sadRush ane visadRush jenun rUp chhe evA ek astitvamAtramayI pariNAmashakti-em kahel chhe. Am bannemAn pher chhe.

bhAI! sadRush ane visadRush evA banne svabhAvavALun tArun astitva chhe. utpAd-vyay visadRush arthAt viruddha chhe, ne dhruv te sadRush arthAt aviruddha chhe. samayasAr, gAthA 3nI TIkAmAn A vAt AvI chhe. tyAn kahyun chhe-“jeo TankotkIrNa jevA (shAshvat) sthit rahe chhe ane samasta viruddha kArya ane aviruddha kAryanA hetupaNAthI jeo hammeshAn vishvane upakAr kare chhe-TakAvI rAkhe chhe.” AmAn utpAd-vyayane viruddha kArya kahel chhe, ne dhrauvyane aviruddha. ahIn shaktinA varNanamAn tene sadRush-visadRush kahel chhe. dhrauvya trikAL ekarUp chhe tethI sadRush ane paryAy utpAd-vyayarUp- bhAv-abhAvarUp em bepaNe chhe tethI visadRush chhe. ahA! AvA sadRush-visadRusharUp ek astitvamAtramayI pariNAmashakti chhe.

have je pariNaman thAy chhe te guNamAnthI thAy chhe ke dravyamAnthI thAy chhe? ‘chiddavilAs’mAn Anun samAdhAn karyun chhe ke-dravya pariName chhe, guN nahi. pariNamanashakti dravyamAn chhe e bAbat chiddavilAsamAn nIche mujab spaShTIkaraN karyun chhe “koI prashna kare chhe ke-guNadvArathI je pariNati UpajI te guNanI chhe ke dravyanI chhe? jo guNanI hoy to guNo anant chhe tethI pariNati paN anant hoy; ane (jo te pariNati) dravyanI hoy to guNapariNati shA mATe kaho chho?-

tenun samAdhAna– e pariNamanashakti dravyamAn chhe; dravya guNono punj chhe, te potAnA guNarUpe pote ja pariName chhe; tethI guNamay pariNamatA (tene) guNaparyAy kahIe. tethI dravyanI pariNati, guNanI pariNati-em to kahIe chhIe; parantu A pariNamanashakti dravyamAnthI uThe chhe, guNamAnthI nahi. enI sAkShI sUtrajImAn (tattvArthasUtramAn) dIdhI chhe ke- ‘द्रव्याश्रया निर्गुणा गुणाः’ dravyanA Ashraye guN chhe, guNanA Ashraye guN nathI. ‘गुणपर्ययवद् द्रव्यम्’ (- guNaparyAyavALun dravya chhe)-em paN kahyun chhe. paryAyavALun dravya ja kahyun, (paN) guN na kahyo.”... “pariNamanashakti dravyathI chhe. dravya guNalakShaNarUpe pariName chhe, tethI kram-akram svabhAv dravyano kahyo chhe.” ane ahIn paN kramavartI paryAy ane akramavartI guNono samudAy te AtmA em pratham vAt karI chhe.

juo, dhrauvya-vyay-utpAd em traNathI Alingit sadRush ane visadRush jenun rUp chhe evI pariNAmashakti pariName chhe to pariNati dravyamAnthI uThe chhe, guNamAnthI nahi. mATe shakti ane shaktivAn evo je bhed chhe tenun lakSha chhoDI de, kemake bhedanA lakShe samyagdarshan Adi nirmaL pariNAm thatA nathI. bhed chhe te to abhedane batAvavA pUrato chhe. tethI bhedanun lakSha chhoDI abhedane grahaN kar. ahAhA...! abhed ekarUp sAmAnya abaddhaspRuShTa je dhruv svabhAvabhAv chhe tenI draShTi karI temAn ja ekAgra thA; tethI samyagdarshan Adi dharma pragaT thashe. mArag A chhe bhAI!

ahIn dravyadraShTi karAvavI chhe. pariNAmashakti chhe arthAt pariNAm dravyano svabhAv chhe eTale dravyanun pariNaman thatAn tenI visheShatA-guNanun pariNaman-thAy chhe, tethI pariNati dravyathI uThe chhe, guNathI nahi. dravya pote ja potAnI visheShatArUp pariNamI jAy chhe. ahAhA...! dharma karavo hoy to AvI je potAnI chIj chhe tenun gnAn bhalI prakAr karavun paDashe bhAI! A tamArAn hIrA-motI ne bAg-bangalA temAn kAm nahi Ave. A to phurasad laIne samajavA jevI chIj chhe bApu!

pariNAmashakti kahI temAn shaktithI pariNati uThatI nathI. kharekhar dravya ja drave chhe, dravyathI pariNati uThe chhe. panchAstikAy gAthA 9mAn mUL pAThamAn kahyun chhe ke-“te te sadbhAvaparyAyone je दवियदि–द्रवति-drave chhe-गच्छदि– गच्छति- pAme chhe, tene (sarvagno) dravya kahe chhe-ke je sattAthI ananyabhUt chhe.” A mUL pATh chhe. ahIn guN drave chhe em nathI kahyun, paN dravya drave chhe em kahyun chhe. shrI jayasenAchAryadevanI TIkAmAn paN ahInnI mAphak ja ‘द्रवति गच्छति’ no ek artha to ‘drave chhe arthAt pAme chhe’ em karavAmAn Avyo chhe, te uparAnt ‘द्रवति eTale svabhAvaparyAyone drave chhe ane गच्छति eTale vibhAvaparyAyone pAme chhe’ evo bIjo artha paN tyAn karavAmAn Avyo chhe. ahIn to dravya shuddhatArUpe