samayasAr gAthA 69-70 ] [ 9
ahAhA....! A gnAnajyoti atyant dhIr chhe. game tevA pratikUL sanjogo hoy topaN emAn munjhavaN nathI, AkuLatA nathI. gnAnajyoti pragaT thatAn dharmI jIv em jANe chhe ke hun paranun kAI (pariNaman) karI shakun nahi tathA par mArun kAI (pariNaman) karI shake nahi. pratyek pariNamanane jANavAno mAro svabhAv chhe, badalavAno nahi. AvI gnAnajyoti pragaT thatAn agnAnabhAve je kartAkarmanI pravRutti thatI hatI te saheje dUr thaI jAy chhe, ane nirAkuL Anand prApta thAy chhe.
prashna– shAstromAn em Ave chhe ke jeTalun rAganun pariNaman thAy teTalA pariNamanano hun kartA chhun em gnAnI jANe chhe. to A kevI rIte chhe?
uttara– bhAI! e gnAnapradhAn kathan chhe. samyaggnAn thayA pachhI dharmI jANe chhe ke jeTalun rAganun pariNaman chhe e mArA potAnA (paryAyarUp) astitvamAn chhe ane te mAre laIne chhe, emAn paranI sAthe shun sambandh chhe? Am te gnAnamAn jANe chhe. parantu draShTinA viShayanI apekShAe rAganun kartRutva trikALI gnAnasvarUp dravyamAn chhe ja nahi. trikALI dravyasvabhAvamAn rAg ke rAganun kartApaNun chhe ja nahi. AvA trikALI shuddha Atmadravyane jANanArI gnAnanI paryAy, paryAyamAn anshe rAgAdi chhe ene paN jANe chhe, ane te potAnun kArya chhe, pariNaman chhe ane pote eno kartA chhe em vyavahAre jANe chhe.
bhAI! nishchayathI vikAranun kartA-karmapaNun gnAnIne nathI; tathApi paryAy apekShAe vyavahArathI te vartamAn vikArano kartA-bhoktA chhe. jyAn je apekShAthI kathan hoy te apekShA lakShamAn laI teno bhAv barAbar samajavo joIe.
vikAr thavAmAn paradravyanI sAthe shun sambandh chhe? paradravya to potAthI tadna bhinna chhe. paryAyamAn je vikAr thayo te potAno ja aparAdh chhe. tathApi te karavA lAyak chhe evI buddhi gnAnIne chhUTI gaI chhe. paryAyamAn pariNaman chhe e apekShAe tyAn vyavahArathI kartA kahevAmAn Ave chhe, paN svabhAv draShTie enun svAmitva gnAnIne nathI. (e apekShAe gnAnI rAgano akartA chhe.)
AtmAmAn vikArane-rAgane na kare evo akartA nAmano guN chhe. dayA, dAn, vrat, bhakti AdinA rAgane na kare evI AtmAmAn akartRutva nAmanI shakti chhe. gnAnamAn jyAn gnAyakabhAvane pakaDayo tyAn shubhAshubh vikArabhAvonun kartApaNun maTI jAy chhe; A akartRutva shaktinun nirmaL pariNaman chhe. A pramANe gnAyakanA lakShe utpanna thayelI gnAnajyoti agnAnarUp kartA-karmanI pravRuttine badhI taraphathI maTADI de tevI dhIr chhe, anAkuL chhe. bhAI! AvI jainadharmanI sUkShma vAt digambar dharma sivAy bIje kayAny nathI, ane A ja vAt satya chhe. lokoe bahArathI kalpyo chhe evo jainadharma chhe ja nahi. ahIn