48 ] [ pravachan ratnAkar bhAg-4 em nathI, bhAI! puNya-pApabhAvanI ruchithI khasI gayo ene ahIn nivartyo kahe chhe. abhiprAyamAn je rAg sAthe ektA hatI te tUTI gaI tene nivRutta thayo kahe chhe ane te bhedagnAn chhe. abhiprAyamAn je AsravothI nivartato nathI tene bhedagnAn ja nathI.
bIlakul rAgabhAv na hoy to bhedagnAn chhe em ahIn vAt nathI. rAganI ruchithI khasIne chaitanyasvabhAvanI ruchimAn Ave chhe tenun nAm samyagdarshan chhe. puNyabhAv Adi hoy, paN dharmIne enI ruchi chhUTI gaI hoy chhe. draShTinI apekShAthI ahIn vAt chhe.
vaLI koI em kahe ke pahelAn krodhAdithI nivarte ane pachhI bhedagnAn thAy; to e vAt paN yathArtha nathI. je kALe samyagdarshan-gnAn pragaTe, nirmaL bhedagnAn pragaTe te ja kALe krodhAdinI nivRutti thAy chhe. banneno samakAL chhe, pahelAn-pachhI chhe ja nahi. bhAI! antardraShTi thayA vinA bhedagnAnanA abhAvamAn anantakALamAn jIve ghaNun badhun karyun; vrat karyAn, tap karyAn are! hajAro rANIone chhoDIne vanavAsI digambar muni paN thayo. mahAvrat pALyAn ane AkarAn tap karyAn. parantu ekaDA vinAnA mInDAnI jem badhun nirarthak gayun. rAganAn nimitta maTADayAn, paN rAganI ruchi na maTI eTale sansAr maTayo nahi, leshamAtra paN sukh na thayun. chhahaDhAlAmAn Ave chhe ne ke-
pai nij AtamagnAn vinA sukh lesh na pAyo.’
bhAI! antarmukhadraShTi thayA vinA rAganI ruchi chhUTatI nathI ane jyAn rAganI ruchi hoy chhe tyAn antardraShTi-bhedagnAn hotun nathI. mATe bhedagnAn ane AsravothI nivartan-e beno samakAL chhe em yathArtha jANavun. (kaLashaTIkAmAn kaLash 29 mAn paN A vAt lIdhI chhe.)
‘mATe krodhAdik AsravothI nivRutti sAthe je avinAbhAvI chhe evA gnAnamAtrathI ja, agnAnathI thato je paudgalik karmano bandh teno nirodh thAy chhe.’ krodh kahetAn andar pUrNAnandano nAth je gnAyakasvabhAvI prabhu AtmA chhe tethI vimukh thaIne rAganI ruchi kare tene gnAyak ruchato nathI mATe tene bhagavAn AtmA pratye krodh chhe. kahyun chhe ne ke ‘dveSh arochak bhAv’. nij svarUpanI aruchi te krodh chhe. A krodh Adi uparathI jene draShTi khasI nahi ane svabhAvanI draShTi karI nahi te AsravothI nivartyo nathI. parantu jyAn AsravothI draShTi khaseDI nij chaitanyasvarUpamAn abhed thaI pariNamyo ke tarat ja tene antargnAn thayun, samyaggnAn thayun. A rAgathI bhinna paDelun je gnAn te gnAnamAtrathI ja bandhano nirodh thAy chhe. pahelAn je ekatva- vibhaktanI vAt karI hatI e shailIthI ahIn vAt chhe. ahAhA! svabhAvamAn ekatva ane rAgathI vibhakta thAy te bhedagnAn chhe. ane tenAthI bandhano nirodh thAy chhe, bandhan aTakI jAy chhe.