138 ] [ pravachan ratnAkar bhAg-4 pApanA bhAvanun phaL je harakhashokanA pariNAm e pudgalanun kArya chhe, jIvanun nahi; svadravyasvarUp bhagavAn AtmAnun e kArya nahi. pudgal temAn Adi-madhya-antamAn vyApIne tene grahe chhe, pahonche chhe. te kALanun te pudgalanun vyApya chhe, AtmAnun nahi. pudgalakarma te-rUpe pariNamatun, te-rUpe Upajatun thakun te sukhadukhAdi pudgalakarmaphaLane kare chhe.
have kahe chhe-‘Am pudgaladravya vaDe karavAmAn Avatun je sukhadukhAdirUp pudgalakarmaphaL tene gnAnI jANato hovA chhatAn, jem mATI pote ghaDAmAn antarvyApak thaIne, Adi-madhya-antamAn vyApIne, ghaDAne grahe chhe, ghaDArUpe pariName chhe ane ghaDArUpe Upaje chhe tem, gnAnI pote bAhyasthit evA paradravyanA pariNAmamAn antarvyApak thaIne, Adi-madhya-antamAn vyApIne, tene grahato nathI, te-rUpe pariNamato nathI ane te-rUpe Upajato nathI.’
juo, pudgalakarmaphaLane gnAnI jANe chhe e vyavahAr kahyo. te sambandhInun gnAn thAy chhe tethI karmaphaLane jANe chhe em kahyun. kharekhar to gnAnI potAne jANe chhe. jevI sukhadukhanI kalpanA thaI evun ja gnAn ahIn jANe chhe tethI enun gnAn chhe em kahyun paN gnAn to AtmAnun chhe. jevo harakhashokano bhAv thAy tevun te prakAranun ahIn gnAn thAy chhe. tethI kahyun ke gnAnI pudgalakarmaphaLane jANato, jem mATI ghaDAmAn antarvyApak thaIne ghaDAne grahe chhe tem, gnAnI pote bAhyasthit evA paradravyanA pariNAmamAn antarvyApak thaIne tene grahato nathI. harakhashokanA pariNAmane dharmI jIv grahato nathI, te-rUpe pariNamato nathI, te-rUpe Upajato nathI. pudgalakarmanA udayamAn lakSha jatAn je sukhadukhanA pariNAm thAy e pudgalanA pariNAm chhe; bhagavAn AtmAnA e bhAv chhe ja nahi. ahIn to gnAnInI vyAkhyA chhe ne? dharmI jIvanI draShTi trikALI svabhAv upar hovAthI, nirvikArI dashA enun prApya, vikArya, nirvartya karma chhe, paN vikAr enun karma nathI. gnAnI vikArano kartA nathI.
ahAhA...! mATI ghaDAmAn vyApIne ghaDAne grahe chhe, kumbhAr nahi. ghaDAnI AdimAn mATI chhe, kumbhAr tenI AdimAn nathI. mATI ghaDAmAn antarvyApak thaIne, Adi-madhya-antamAn prasarIne ghaDAne grahe chhe, paN kumbhAr ghaDAmAn prasare chhe em nathI. ghaDAnI paryAy te mATInun prApya chhe, dhruv chhe. te kALe ghaDAnI paryAy dhruv chhe eTale chokkas chhe ane mATI tene grahe chhe. pUrvanI paryAy je pinDarUp hatI teno vyay thaIne ghaDAnI paryAy thaI te mATInun vikArya chhe, kumbhAranun nahi. kumbhAranI paryAyamAn kumbhAr hoy. kumbhAr potAnI paryAyamAn vyApIne potAnI paryAyano kartA thAy, paN ghaDAno nahi. paranI paryAyamAn kumbhAranun vyApyavyApakapaNun kayAn chhe? (nathI ja)
tem gnAnI pote bAhyasthit evA paradravyanA pariNAmamAn antarvyApak thaIne, Adi- madhya-antamAn vyApIne tene grahato nathI. nirmaL gnAn ane Anand e