160 ] [ pravachan ratnAkar bhAg-4
paN [पुद्गलकर्मनिमित्तं] pudgalakarmanA nimittathI [परिणमति] pariName chhe. [जीवः] jIv [कर्मगुणान्] karmanA guNone [न अपि करोति] karato nathI [तथा एव] tem ja [कर्म] karma [जीवगुणान्] jIvanA guNone karatun nathI; [तु] parantu [अन्योऽन्यनिमित्तेन] paraspar nimittathI [द्वयोः अपि] bannenA [परिणामं] pariNAm [जानीहि] jANo. [एतेन कारणेन तु] A kAraNe [आत्मा] AtmA [स्वकेन] potAnA ja [भावेन] bhAvathI [कर्ता] kartA (kahevAmAn Ave) chhe [तु] parantu [पुद्गलकर्मकृतानां] pudgalakarmathI karavAmAn AvelA [सर्वभावानाम्] sarva bhAvono [कर्ता न] kartA nathI.
nimitta karIne jIv paN pariName chhe’-em jIvanA pariNAmane ane pudgalanA pariNAmane anyonya hetupaNAno ullekh hovA chhatAn paN jIv ane pudgalane paraspar vyApyavyApakabhAvanA abhAvane lIdhe jIvane pudgalapariNAmo sAthe ane pudgalakarmane jIvapariNAmo sAthe kartAkarmapaNAnI asiddhi hoIne, mAtra nimitta-naimittikabhAvano niShedh nahi hovAthI, anyonya nimittamAtra thavAthI ja bannenA pariNAm (thAy) chhe; te kAraNe (arthAt tethI), jem mATI vaDe ghaDo karAy chhe tem potAnA bhAv vaDe potAno bhAv karAto hovAthI, jIv potAnA bhAvano kartA kadAchit chhe, parantu jem mATI vaDe kapaDun karI shakAtun nathI tem potAnA bhAv vaDe parabhAvanun karAvun ashakay hovAthI (jIv) pudgalabhAvono kartA to kadI paN nathI e nishchay chhe.
nimittanaimittikapaNun chhe topaN paraspar kartAkarmabhAv nathI. paranA nimittathI je potAnA bhAv thayA temano kartA to jIvane agnAnadashAmAn kadAchit kahI paN shakAy, parantu jIv parabhAvano kartA to kadI paN nathI.
joke jIvanA pariNAmane ane pudgalanA pariNAmane anyonya nimittapaNun chhe topaN kartAkarmapaNun nathI em have kahe chhe. ahIn agnAnInI vAt chhe. AgaLanI gAthAomAn bhedagnAnInI vAt hatI. ahIn jIvanA pariNAm kahetAn vikArI pariNAmanI vAt chhe. pahelAnI gAthAomAn jIvanA pariNAm eTale nirmaL vItarAgI pariNAmanI vAt hatI.
pahelAn ‘potAnA pariNAmane jANato AtmA’-em kahelun e jIvanA vitarAgI nirmaL pariNAmanI vAt hatI; ane‘pudgal paranA pariNAmane jANatun nathI’-em kahelun tyAn paN paranA pariNAm eTale jIvanA nirmaL vItarAgI pariNAmanI vAt hatI. A vAt gAthA 7p thI 79 sudhImAn AvI gai chhe.