278 ] [ pravachan ratnākar bhāg-7
have shrotra-kān; ā kān paṇ jaḍanī dashā chhe. bhāī! ā shrotra-kān chhe te jaḍ chhe ne gnānīne teno parigrah nathī. kān mārā chhe ne hun kān barābar chhe to sāmbhaḷun chhun vā kānathī mane gnān thāy chhe em gnānī mānato nathī. kharekhar sāmbhaḷavāthī gnān thāy chhe em chhe ja nahi.
prashnaḥ– kān baherā thāy to sāmbhaḷavānun mashīn rākhe chhe ne? samādhānaḥ– mashīn rākhe toy shun? gnān to potāthī (-ātmāthī) thāy chhe. gnān shun te mashīnathī ke indriyathī thāy chhe? te mashīn ke indriy shun ātmānā avayav chhe? ke enāthī gnān thāy?) (e to jaḍ padārtho bāhya nimittamātra chhe). sūkṣhma vāt chhe bhāī! ānī yathārtha samajaṇ vinā anantakāḷathī tun 84 nā avatār karī karīne mahā duḥkhī thayo chho. tane enī khabar nathī; paṇ jo ne ā vādirāj munie shun kahyun chhe?
ahā! munirāj kahe chhe-prabhu! men bhūtakāḷamān ekendriyādi tiryañchayonimān ane narakayonimān evā evā avatār karyā chhe ke enun duḥkh yād karun chhun to mane āyudhanī jem chhātīmān kāramo ghā vāge chhe. ahā! āyudhanī jem chhātīmān vāge evun thāy chhe. ahā! agnānī paisā ne ābarū ne kuṭumb-parivārane yād karyā kare chhe paṇ enī yād to ekalun pāp chhe. ā to vādirāj muni kahe chhe-ahā! janam-janamamān je duḥkh thayān te prabhu! hun yād karun chhun to āyudh jem chhātīmān vāge evun thaī āve chhe. (munirāj ā pramāṇe vairāgyanī bhāvanā draḍh kare chhe).
ā vādirāj munine sharīramān koḍh hato. rājānā darabāramān charchā thaī ke munirājane koḍh chhe. to tyān koī shrāvak hato teṇe kahyun ke-amārā munirāj nīrogī chhe, koḍharahit chhe. pachhī te shrāvak vādirāj muni pāse āvyo ne kahevā lāgyo-mahārāj! hun to rājā pāse kahīne āvyo chhun ke āpane koḍh nathī. paṇ have shun? munirāj kahe-ṭhīk. pachhī to munirāje bhagavānanī stuti upāḍī ke-prabhu! āpano je nagarīmān janma thāy chhe te nagarī sonānī thaī jāy chhe ne āp jyān garbhamān rahyo chho te mātānun peṭ sphaṭik jevun nirmaḷ-svachchha thaī jāy chhe. to prabhu! hun āpane mārā antaramān padharāvun ne ā sharīramān koḍh rahe? ane chamatkār e thayo ke koḍh maṭī gayo ane sharīr suvarṇamay thaī gayun! ā to bhaktino ek prakār chhe. sharīranī avasthā to puṇyano yog hato to te kāḷe je thavāyogya hatī te thaī. koḍh maṭī gayo te kāī bhaktithī maṭī gayo em nathī. bhaktithī koḍh maṭī gayo em kahevun e to nimittanun kathan chhe. ā vādirāj muni vairāgyane draḍh karatān kahe chhe-prabhu! anant-anantakāḷamān 84 lākh yonimān bhramaṇ karyun tyān narak-nigodādimān je