280 ] [ pravachan ratnākar bhāg-7
juo, laṇḍanamān kohīnūr hīro chhe. tene ek paṇḍit jotā hatā. to koī e tyān pūchhayun ke-kem, hīro kevo lāgyo? to paṇḍit kahe-kahun? hīrāne to āṅkh jue chhe, to hīrānī kimmat kahun ke āṅkhanī? hīro to kāī joto (-jāṇato) nathī, paṇ jue (- jāṇe) chhe to āṅkh. tem ahīn kahe chhe-āṅkhanī kimmat chhe ke jāṇanāranī? āṅkh to kāī jāṇatī nathī; jaḍ chhe ne? to te kāī jāṇatī nathī. jāṇanār to prabhu gnāyak andar chhe te jāṇe chhe. are bhāī! ā āṅkh to jaḍ māṭī chhe. temānthī to rasī nīkaḷe chhe ne temān īyaḷo paṇ paḍe chhe. topaṇ prabhu! eno tane kem prem chhe? dharmīne to chakṣhu indriyano parigrah nathī; arthāt te mārī chhe ane tenī je jovānī kriyā thāy chhe te mārī chhe evī buddhi tene hotī nathī. ahā! jyān āṅkh potānī nathī tyān putrādi to kayāny rahī gayā. samajāṇun kāī...?
tevī rīte ghrāṇ-nākaḥ nāk paṇ anant paramāṇuono skandh jaḍ chhe. nāk vā nākanī je kriyā thāy chhe te mārī chhe em gnānī mānato nathī ane tethī tene nākano parigrah nathī. e to mātra sanyogī chīj chhe em gnānī jāṇe chhe.
have rasanā-jībhaḥ ahā! khāvānī koī sārī-svādiṣhṭa chīj hoy to andar jībhathī chāṭe chhe. paṇ are! shun chhe bāpu? bhāī! jībh ja tārī chīj nathī ne? to pachhī jībhathī chāṭavun e tārī ātmānī kriyā kayān rahī? bhagavān! e to jaḍanī kriyā chhe em jāṇī gnānī jībhano parigrah karatā nathī. āvī vāt chhe.
have sparshanaḥ sumvāḷā sharīranā bhogamān agnānīne sharīr mākhaṇ jevun lāge chhe. paṇ bhāī! ā sharīr to jaḍ māṭī chhe bāpā! ā to hāḍ-māns ne chāmaḍe maḍhelun putaḷun chhe. emān shun prem karavo? gnānī to sparshanathī hun bhog laun chhun em mānato nathī, kemake sparshan to jaḍ pudgalanī avasthā chhe, tathā sparshathī thatī kriyā jaḍanī kriyā chhe.
prashnaḥ– paṇ jīvit sharīrathī dharma to thāy chhe ne? samādhānaḥ– jīvit sharīr? are bhāī! jīvit sharīr-sachet sharīr to nimittathī kahevāmān āve chhe. e to jīvano sharīr sāthe sanyog chhe em gnān karāvavānun kathan chhe; bākī sharīr to achet ja chhe. gāthā 96 nī ṭīkāmān na āvyun ke-‘... mr̥utak kalevar (sharīr) vaḍe param amr̥utarūp vignānaghan pote mūrchhit thayo hovāthī te prakāranā bhāvano kartā pratibhāse chhe.’ ahā! atīndriy ānandano sāgar amr̥utasvarūp bhagavān ātmā mr̥utak kalevaramān mūrchhāī gayo chhe! bhāī! ā sharīr to mr̥utak kalevar eṭale maḍadun ja chhe, atyāre paṇ maḍadun ja chhe. have ene jīvit mānī enāthī dharma thāy em mānavun e to kevaḷ mūrchhābhāv chhe. agnānīne upavāsādi