samayasār gāthā-213 ] [ 291
prashnaḥ– gnānī hoy tene mokṣha avashya thāy chhe. to shun gnānīne rāg paṇ hoy chhe ane mokṣha paṇ thāy chhe-e barābar chhe?
samādhānaḥ– are bhāī! tun shun kahe chhe ā? gnānīne rāg thāy chhe paṇ shun te rāgane kare chhe? shun tene rāganī ichchhā chhe? ane shun tenāthī (rāgathī) tene mukti thāy chhe? bāpu! mukti to rāgathī bhinna paḍavānī (bhedagnānanī) kriyāthī thāy chhe ane rāgathī jyāre pūraṇ bhinna paḍī jāy arthāt pūraṇ vītarāg thai jāy tyār pachhī tene mukti thāy chhe. bhāī! jem koīne ekano ek dīkaro marī jāy ne gharamān 20 varṣhanī strī vidhavā thaī hoy tyāre gharamān je māl-sāmān paḍayo hoy te ene kevo lāge? shun temān ene ras paḍe? ahā! evo udāsī-vairāgyavant gnānī hoy chhe. draṣhṭāntamān to je vairāgya chhe te mohagarbhit chhe, jyāre gnānīne to sahaj svabhāvajanit vairāgya hoy chhe. ahā! hun to gnān ne ānandano pūraṇ bhaṇḍār chhun; mārā ānandanun parachīj kāraṇ thāy evī koī chīj jagatamān chhe nahi. ām tene bhedagnān prāpta sahaj svānubhavajanya vairāgya hoy chhe. māṭe tene rāg hoy chhe topaṇ rāgano parigrah nathī. e ja kahe chhe ke-
‘tethī agnānamay bhāv je ichchhā tenā abhāvane līdhe gnānī pānane ichchhato nathī. māṭe gnānīne pānano parigrah nathī. gnānamay evā gnāyakabhāvanā sadbhāvane līdhe ā (gnānī) pānano kevaḷ gnāyak ja chhe.’
juo, rāgathī je bhinna paḍayo chhe ne jene antaramān svānubhavajanit ānand jhare chhe tevā dharmīne pāṇīnī ichchhā hoy chhe topaṇ te ichchhānī ichchhā nathī māṭe tene pānano parigrah nathī. pān-grahaṇano je bhāv thāy teno te mātra gnātā ja chhe. gnānīne pān grahaṇano bhāv hoy chhe topaṇ te ek gnāyakabhāvanā sadbhāvane kāraṇe teno gnātā ja chhe. āvī vāt chhe.
‘āhāranī gāthānā bhāvārtha pramāṇe ahīn paṇ samajavun.’ gnānīne pānano (pāṇī vagere pīvāno) paṇ parigrah nathī. gnānī pāṇī pīe chhe topaṇ tene enī ichchhā nathī, kemake pāṇī pīvānī je ichchhā thāy chhe te ichchhānī ichchhā nathī arthāt ā pāṇī pīvānī ichchhā sadāy raho evī tene ichchhānā anurāgapūrvak bhāvanā nathī. gnānī to tene rog samān jāṇe chhe ane tene maṭāḍavā ja ichchhe chhe.
ashātāvedanīyanā udayanā nimitte tene tr̥uṣhā utpanna thāy chhe. vīryāntarāy karmanā