4pa8ḥ pravachan ratnākar bhāg-10 paryāyano kartā kahīe te sadbhut vyavahāranay chhe. kemake bhed paḍayo ne? ane paradravyane nimittane kartā kahevo e asadbhut vyavahāranay chhe. samajāṇun kāī.....?
bhāī! pratyek dravyanī traṇekāḷanī paryāyo-potānī pratyek potāthī pragaṭ thāy chhe, parathī nahi. tethī nimittathī upādānamān kāī (vilakṣhaṇatā) thāy e vāt rahetī nathī. vaḷī āthī dravyamān pragaṭ thatī pratyek paryāy potānā svakāḷe kramabaddha pragaṭ thāy chhe em siddha thāy chhe. paryāy vikārī ke nirmaḷ ho, te potānā svakāḷe kramabaddha pragaṭ thāy chhe. paṇ enun yathārtha gnān kyāre thāy? ke gnāyakasvabhāvanī antardaṣhṭi thāy tyāre. gnānasvabhāvanī antar pratīti thāy tyāre ja kramabaddha, bhavitavyatā, kāḷalabdhi ne nimittādinun samyak gnān thāy chhe.
parantu anādi kāḷathī prāṇīo potānī meḷe athavā to ekāntavādano upadesh sāmbhaḷīne gnānamātra ātmatattva sambandhī anek prakāre pakṣhapāt karī gnānamātra ātmatattvano nāsh kare chhe. koī sarvathā paryāyane ja ātmā māne chhe to koī sarvathā nitya dhruv dravyane ja ātmā kahe chhe; koī sarvathā ātmāne ekarūp māne chhe to koī sarvathā anekarūp māne chhe. vaḷī koī sva-parane ek karī māne chhe. ām anek prakāre pakṣhapāt karī ekāntavādīo potānā ātmatattvano nāsh kare chhe, arthāt vastutattvane prāpta thatā nathī. are! jīvone vastunun yathārtha svarūp samajavānī darakār nahi eṭale shāstranā artha paṇ potānī mati-kalpanāthī kare chhe; shāstrane kharekhar shun kahevun chhe e samajavā prati potānī buddhine dorī jatā nathī.
vaḷī keṭalāk kahe chhe-upādānamān anek prakāranī yogyatāo chhe. emān kaī yogyatā kāryarūp pariṇame e nimittone ādhīn chhe. jevun nimitta āve tevun kārya thāy. have āvā jīvo paṇ kārya parathī -nimittathī thavānun mānanārā chhe. teo vastunā pariṇamananun jevun svarūp chhe tevun yathārtha mānatā nathī. temanā gnānamānthī paṇ vastu- ātmatattva chhūṭī gayun chhe arthāt draṣhṭimān teoe ātmatattvano nāsh karyo chhe. teo ekāntanā jherane pīne mūrchchhit thaī mūḍhapaṇe vartatā sansāramān paribhrame chhe.
have kahe chhe- ‘temane (agnānī jīvone) syādvād gnānamātra ātmatattvanun anekāntasvarūpapaṇun pragaṭ kare chhe-samajāve chhe. jo potānā ātmā taraph dekhī anubhav karī jovāmān āve to (syādvādanā upadesh anusār) gnānamātra ātmavastu āpoāp anek dharmovāḷī pratyakṣha anubhavagochar thāy chhe.’
gnānamātra ātmavastu kahetān temān gnān ek ja guṇ chhe em nahi, enī sāthe darshan, sukh, vīrya, astitva, nāstitva, vastutva ādi anant dharmo hovānun siddha thāy chhe. kevī rīte? to kahe chhe- jo potānā ātmā taraph dekhī anubhav karīne jovāmān āve