142ḥ pravachan ratnākar bhāg-11 saghaḷoy kharekhar ek ātmā chhe.” ām ātmā gnānānandasvarūp chhe tenun tadrūp-gnānarūp, ānandarūp, vītarāgatārūp pariṇaman thāy te bhavanā antano upāy chhe.
bahu jhīṇī vāt chhe prabhu! atyāre to dharmanā nāme bahu goṭā uṭhayā chhe. dayā, dān, vrat, bhakti ādinā shubhabhāvamān loko dharma mānī beṭhā chhe, paṇ e mānyatā to mithyā chhe bāpu! ahīn kahe chhe-samyagdarshanasvarūp je potānī chīj andar akhaṇḍ ekarūp chhe te dhyeyarūp nij vastumān ek tattvashakti paḍī chhe. tenun tadrūp-gnātādraṣhṭārūp, vītarāgatārūp, ānandarūp pariṇaman thāy te tattvashaktinun svarūp chhe. have āvo upadesh kadī sāmbhaḷyo na hoy, ne mātra mūḍhapaṇe jindagī vyatīt karye jāy. bahāramān kadāchit ḍāhyo gaṇāy toy shun? e te kāī ḍahāpaṇ chhe? potānā hāthamān rahelun hathiyār potānun ja gaḷun kāpe to e hathiyār shun kāmanun? tevī rīte je ḍahāpaṇathī tārā bhav vadhī jāy te ḍahāpaṇ shun kāmanun? e to narī mūḍhatā ja chhe.
ā tattvashakti chhe te trikāḷ dhruv chhe. tenā pariṇamanamān tenī pratīti thāy chhe. pariṇaman thayā vinā tenī pratīti kayānthī thāy? ātmā atīndriy ānandasvarūp trikāḷ chhe, paṇ paryāyamān atīndriy ānandanā rasanun vedan āvyā vinā atīndriy ānandasvarūpanī pratīti kayānthī āve? kāraṇ to trikāḷ dhruv chhe, tadrūp kārya thāy temān kāraṇanī pratīti āve chhe, ane enun nām samyagdarshan chhe. samajāṇun kāī...? tattvadraṣhṭi bahu sūkṣhma chhe bāpu! paṇ tenā vinā badhun dhūḷadhāṇī chhe. ā dehanā rajakaṇ to game tyāre sāth chhoḍī deshe, ne tattvadr̥uṣhṭi vinā e chorāsīnā chakkaramān e kayāny aṭavāi jashe. bhāī, hamaṇān ja tattvadraṣhṭino puruṣhārtha kar.
paṇ tattvadraṣhṭi bahu kaṭhaṇ chhe ne? hā, kaṭhaṇ chhe; anant kāḷamān tattvadraṣhṭi karī nahi tethī kaṭhaṇ kahī chhe, paṇ te ashakay nathī. kaḷash ṭīkāmān āve chhe ke ā vastu samajavī ati kaṭhaṇ chhe, paṇ shuddha svarūpano vichār karatān ānandano anubhav thāy chhe. shuddha svarūpanun antarmukh anubhavan-tadrūp-gnānānandarūp bhavan karatān āvo anubhav thaī shake chhe. arere! puruṣhārtha shun kahevāy tenī loko ne khabar nathī. ā karyun ne te karyun-em anek prakāranā mithyā vikalpo kare tene loko puruṣhārtha kahe chhe. badhā āndhaḷe-āndhaḷā hoy tyān shun thāy? chālanāroy āndhaḷo ne mārga dekhāḍanāroy āndhaḷo; pachhī banne kūvāmān (sansāramān) ja paḍe ne!
ahā! 32 lākh vimānano svāmī saudharma-indra indrāṇī sāthe bhagavānanī vāṇī sāmbhaḷavā āve chhe. ahā! te vāṇīnun shun kahevun? tathāpi indra te vāṇīmān ne tene sāmbhaḷavānā rāgamān tanmay nathī. mārī paryāyamān vāṇīnī ne rāganī nāsti chhe em te māne chhe. have olā 32 lākh vimānanun svāmīpaṇun to kayāny jatun rahyun. e to e badhāne paragneyapaṇe jāṇe chhe. aho! samyagdraṣhṭi puruṣho āvī tattvadraṣhṭi vaḍe bahāramān kayāny guñchātā nathī, muñjhātā nathī.
ahā! tadrūpabhavanamay tattvashakti chhe. ā tattvashakti dravya-guṇ ne paryāy traṇemān vyāpe chhe. ahā! shakti shaktipaṇe trikāḷ chhe, te paryāyamān kyāre vyāpak thāy? ke tatsvarūp upar draṣhṭi thaīne pariṇaman thāy tyāre te paryāyamān vyāpak thāy chhe. ahā! ām shakti paryāyamān vyāpak thatān dravya tatsvarūp trikāḷ, guṇ tatsvarūp trikāḷ ne vartamān paryāy paṇ tatsvarūp pragaṭ thāy chhe, ne ānun nām dharma chhe. have keṭalākane to dravya-guṇ-paryāy shun ey khabar na hoy ane māne ke em jain chhīe, paṇ bāpu jain kāī sampradāyanī chīj nathī, e to vastunā tadrūp pariṇamanasvarūp chhe. are bhagavān! tārun rūp shun, tārun svarūp shun ne tārun tadrūp bhavan shun-e badhun samajyā vinā tane dharma kayānthī thashe?
āgaḷ svadharmavyāpakatvashaktinun varṇan āvī gayun. temān kahyun ke-rāg chhe te paradharma chhe, te rāgamān ātmā vyāpak nathī. ahīn kahe chhe-tatsvarūp pariṇaman thāy te tārun rūp chhe. gnān ne ānandanun pariṇaman thāy te rūp tattvashakti chhe, ne te tattvashaktimay tun bhagavān ātmā chho. oho! ā tārī chaitanya r̥uddhi-sampadāne jarā jo to kharo! tārāmān shun bharyun chhe tenī ā vāt chāle chhe. prabhu! tun dhūḷanī sampadāmān mūrchhā pāmī mūḍh thaī gayo chho, paṇ tārī chaitanyavastumān anant chaitanyasampadāo-anant gnān, anant darshan, anant sukh, anant vīrya ādi anant guṇ sampadāo bharapur bharī chhe. ahāhā...! jenī draṣhṭi karatān tun nyāl thaī jāy evo bhagavān! tun kāraṇaparamātmā chho.
ek vakhate prashna thayelo ke-kāraṇ paramātmā chhe to tenun kārya āvavun joīe ne? tyāre kahelun-kāraṇaparamātmā to andar trikāḷ chhe, paṇ tenun pariṇaman thāy temān tenī pratīti thāy ne?