144ḥ pravachan ratnākar bhāg-11 bhakti, pūjā ityādinā vikalpa kāī rāg na kahevāy, e to dharma kahevāy. are bhāī! rāganā svarūpanī tane sāchī samaj nathī. e sarva kriyākāṇḍamān lakṣha jāy te bhāv paṇ rāg chhe, bandhanun kāraṇ chhe, duḥkharūp chhe. te bhāv kāī chaitanyanā tadrūp pariṇamanarūp nathī.
prashnaḥ– to shāstromān vrat-tap ādi pariṇāmane dharma kahyo chhe? uttaraḥ– hā, e to dharmī puruṣhanī dharma pariṇatino sahachar jāṇīne ārop daī upachārathī tene (vratādinā vikalpane) dharma kahyo chhe. te upachāramātra samajavo, te kāī vāstavik dharma nathī.
prashnaḥ– to pachhī shun karavun? uttaraḥ– rāg ane gnān vachche sahaj ja bhinnatā chhe tenun bhān karī bhedagnān karavun; rāganun lakṣha chhoḍī, svabhāvanun grahaṇ karavun. lyo, ānun nām dharma chhe. dharmī puruṣhane rāg āvī jāy chhe paṇ temān tene heyabuddhi hoy chhe, temān ene kartābuddhi ane svāmitva hotān nathī. shubharāgane upādey mānavāthī, ādaraṇīy mānavāthī bhagavān chidānandasvarūpano anādar thaī jāy chhe. rāg hey chhe tene upādey mānavāthī chidrūp, tadrūp bhavanamay bhagavān ātmāno draṣhṭimān abhāv thaī jāy chhe; kaḷashamān āvyun chhe ke-maraṇane prāpta thāy chhe.
bhagavān! gnān ane ānandamay tārun jīvan chhe. jīvanashaktithī shaktino adhikār sharu karyo chhe ne? ahāhā...! jīvanashaktimān tattvashaktinun rūp chhe, ne tattvashaktimān jīvanashaktinun rūp chhe. eṭale shun? ke bhagavān ātmānun tattva je gnānānandasvabhāvamay chhe te-rūpe-tadrūp pariṇaman karavun, te rīte jīvanun jīvavun e vāstavik jīvan chhe. sharīrathī ne rāgathī jīvavun e jīvan nathī, e to maraṇ barābar ja chhe.
have lokone āvī vāt samajāy nahi, ne potānā mānelā (mithyā) ācharaṇano āgrah chhūṭe nahi eṭale virodh kare, paṇ kono virodh? e to potāno ja virodh chhe bāpu! parano virodh koṇ karī shake chhe? koī ja nahi. ame to ‘mandir banāvo ne mahotsav karāvo’ ityādi koī divas koīne kahetā nathī. ame to satshāstranā abhyāsathī satya samajavāno ne antaramān samyak puruṣhārtha karī samyagdarshan pragaṭ karavāno upadesh karīe chhīe. atyāre to satshāstranā abhyās vaḍe satya samajavāno kāḷ chhe.
arere! andar pūrṇānandano nāth sachchidānandasvarūp prabhu chhe te draṣhṭimān na āvyo, tenun tadrūp bhavanamay pariṇaman na karyun to jīvanamān shun karyun? kāī ja nā karyun, jīvatar eḷe gayun. bhāī! ā bahāranī dhūḷ-lākh-kroḍanī sampatti maḷī jāy to emān shun chhe? e to dhūḷanī dhūḷ chhe. mumbaīmān ame utaryā hatā e makān 70 lākhanī kimmatanun hatun. paṇ emān shun āvyun? ā manuṣhya deh chhūṭayā pachhī jīv chorāsīnā avatāramān kayāny rajhaḷato thaī jashe. ame to vāramvār kahīe chhīe ke jem vaṇṭoḷiye chaḍhelun taṇakhalun kayān jaī paḍashe te nishchit nathī tem mithyātvanā vaṇṭoḷiye chaḍhelo jīv chorāsīnā avatāramān kayāny kāgaḍe-kutare-kanthave... jaī paḍashe, -kāī nishchit nathī. are bhagavān! jarā andar to najar kar; ekalun chaitanyanun daḷ chaitanya-chamatkār prabhu tun ātmā chho, ane tadrūp bhavan-pariṇaman e tārun kārya chhe.
aho! digambar santonī ā rāmabāṇ vāṇī chhe. shun thāy? jīvane ā vāṇī maḷī nathī, ne kadāchit maḷī to premathī jignāsā karī sāmbhaḷī nathī. “jhīṇī vāt chhe, sūkṣhma vāt chhe, āmān āpaṇun kām nahi”-ām bahānān kāḍhīne teṇe samajavānun chhoḍī dīdhun chhe. ahāhā...! paṇ bhagavān ātmā gnānādi anant svabhāvano dariyo chhe. samudranā kāṇṭhe samudranā pāṇīnī jem bharatī āvī tem bhagavān ātmāmān draṣhṭi karatān paryāyamān tadrūp bhavanarūp gnān ne ānandanī bharatī āve chhe, ne ānun nām dharma chhe.
ahā! bhagavān ātmā shuddha chaitanyasvabhāvamay chhe, te ek chaitanyarūpe pariṇame te tenun tadrūp bhavan chhe. are ḍāhyā! tārun āvun pariṇaman thāy tyāre tārun ḍahāpaṇ kahevāy. 1964nī vāt chhe. pālejamān amārī dukān hatī. ḍāhyābhāī dhoḷashānī bharūchamān nāṭak kampanī āvelī. mīrāmbāīnun nāṭak hatun. te nāṭak kampanīnā mālīkanun nām ḍāhyābhāī hatun. te maratī vakhate em bolelā-ḍāhyā! shāntipūrvak tāro deh chhūṭe tyāre tārun ḍahāpaṇ kahevāy. tem ahīn sarvagna paramātmā kahe chhe-nij chaitanyasvarūp ātmadravyano āshray karī antaramān nirvikalpa ānandanī anubhav dashā pragaṭ kare tyāre tārun ḍahāpaṇ kahevāy. bākī rāg mand karīne lākhonān dān āpe toy shun? ethī puṇya bandhāy, sansār maḷe,