Show bookmarks Hide bookmarks

एक्को व दुगे बहुगा संखातीदा तदो अणंता य ।

प्रदेशप्रचयो हि तिर्यक्प्रचयः समयविशिष्टवृत्तिप्रचयस्तदूर्ध्वप्रचयः । तत्राकाशस्या- वस्थितानन्तप्रदेशत्वाद्धर्माधर्मयोरवस्थितासंख्येयप्रदेशत्वाज्जीवस्यानवस्थितासंख्येयप्रदेशत्वात्पुद्गलस्य निरूपयति — एक्को व दुगे बहुगा संखातीदा तदो अणंता य एको वा द्वौ बहवः संख्यातीतास्ततोऽनन्ताश्च । दव्वाणं च पदेसा संति हि कालद्रव्यं विहाय पञ्चद्रव्याणां संबन्धिन एते प्रदेशा यथासंभवं सन्ति हि स्फु टम् । समय त्ति कालस्स कालस्य पुनः पूर्वोक्तसंख्योपेताः समयाः सन्तीति । तद्यथा – एकाकारपरम- समरसीभावपरिणतपरमानन्दैकलक्षणसुखामृतभरितावस्थानां केवलज्ञानादिव्यक्तिरूपानन्तगुणाधारभूतानां लोकाकाशप्रमितशुद्धासंख्येयप्रदेशानां मुक्तात्मपदार्थे योऽसौ प्रचयः समूहः समुदायो राशिः स । किं किं भण्यते । तिर्यक्प्रचय इति तिर्यक्सामान्यमिति विस्तारसामान्यमिति अक्रमानेकान्त इति च

have, ¹tiryakprachay tathA ²Urdhvaprachay jaNAve chhe —

anvayArtha — [द्रव्याणां च] dravyone [एकः] ek, [द्वौ] be, [बहवः] ghaNA, [संख्यातीताः] asankhya [वा] athavA [ततः अनन्ताः च] anant [प्रदेशाः] pradesho [सन्ति हि] chhe. [कालस्य] kALane [समयाः इति] ‘samayo’ chhe.

TIkA — pradeshono prachay (samUh) te tiryakprachay ane samayavishiShTa ³vRuttiono prachay te Urdhvaprachay.

tyAn AkAsh avasthit ( – nishchaL, sthir) anant pradeshovALun hovAthI, dharma tathA adharma avasthit asankhya pradeshovALAn hovAthI, jIv anavasthit (asthir) asankhya

1. tiryak = tIrachho; ADo; kShetra -apekShit.
2. Urdhva = Uncho; kAL -apekShit.
3. vRutti = vartavun te; pariNati; paryAy; utpAd -vyay -dhrauvya; astitva.