उपधिसद्भावे हि ममत्वपरिणामलक्षणाया मूर्च्छायास्तद्विषयकर्मप्रक्रमपरिणामलक्षण- स्यारम्भस्य शुद्धात्मरूपहिंसनपरिणामलक्षणस्यासंयमस्य वावश्यम्भावित्वात्तथोपधिद्वितीयस्य पर- द्रव्यरतत्वेन शुद्धात्मद्रव्यप्रसाधकत्वाभावाच्च ऐकान्तिकान्तरङ्गच्छेदत्वमुपधेरवधार्यत एव । इदमत्र तात्पर्यमेवंविधत्वमुपधेरवधार्य स सर्वथा संन्यस्तव्यः ।।२२१।। लक्षणप्राणविनाशरूपो परजीवप्राणविनाशरूपो वा नियतं निश्चितं प्राणारम्भः प्राणवधो विद्यते, न केवलं प्राणारम्भः, विक्खेवो तस्स चित्तम्मि अविक्षिप्तचित्तपरमयोगरहितस्य सपरिग्रहपुरुषस्य विक्षेपस्तस्य विद्यते चित्ते मनसीति । इति द्वितीयगाथा । गेण्हइ स्वशुद्धात्मग्रहणशून्यः सन् गृह्णाति किमपि बहिर्द्रव्यं; विधुणइ कर्मधूलिं विहाय बहिरङ्गधूलिं विधूनोति विनाशयति; धोवइ निर्मलपरमात्मतत्त्वमलजनकरागादिमलं विहाय बहिरङ्गमलं धौति प्रक्षालयति; सोसेइ जदं तु आदवे खित्ता निर्विकल्पध्यानातपेन संसारनदी- शोषणमकुर्वन् शोषयति शुष्कं करोति यतं तु यत्नपरं तु यथा भवति । किं कृत्वा । आतपे निक्षिप्य । किं तत् । पत्तं व चेलखंडं पात्रं वस्त्रखण्डं वा । बिभेदि निर्भयशुद्धात्मतत्त्वभावनाशून्यः सन् बिभेति भयं करोति । कस्मात्सकाशात् । परदो य परतश्चौरादेः । पालयदि परमात्मभावनां न पालयन्न रक्षन्परद्रव्यं किमपि पालयतीति तृतीयगाथा ।।“१७ – १९।। अथ सपरिग्रहस्य नियमेन चित्तशुद्धिर्नश्यतीति विस्तरेणाख्याति — किध तम्हि णत्थि मुच्छा परद्रव्यममत्वरहितचिच्चमत्कारपरिणतेर्विसदृशा मूर्च्छा कथं
anvayArtha — [तस्मिन्] upadhinA sadbhAvamAn [तस्य] tene (bhikShune) [मूर्च्छा] mUrchhA, [आरम्भः] Arambh [वा] ke [असंयमः] asanyam [नास्ति] na hoy [कथं] e kem bane? (na ja bane.) [तथा] tathA [परद्रव्ये रतः] je paradravyamAn rat hoy te [आत्मानं] AtmAne [कथं] kaI rIte [प्रसाधयति] sAdhe?
TIkA — upadhinA sadbhAvamAn, (1) mamatva -pariNAm jenun lakShaN chhe evI mUrchhA, (2) upadhi sambandhI *karmaprakramanA pariNAm jenun lakShaN chhe evo Arambh, athavA (3) shuddhAtmasvarUpanI hinsArUp pariNAm jenun lakShaN chhe evo asanyam ( – e traNe) avashyambhAvI hoy chhe; tathA upadhi jenun dvitIy hoy tene (arthAt AtmAthI anya evo parigrah jeNe grahaN karyo hoy tene) paradravyamAn ratapaNAne lIdhe shuddhAtmadravyanA sAdhakapaNAno abhAv hoy chhe; tethI upadhine ekAntik antarangachhedapaNun nakkI thAy ja chhe.
A ahIn tAtparya chhe ke — ‘upadhi Avo chhe (arthAt parigrah te antarang chhed ja chhe)’ em nakkI karIne tene sarvathA chhoDavo. 221.
406pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-
*karmaprakram = kAmamAn joDAvun te; kAmanI vyavasthA.