Pravachansar-Gujarati (simplified iso15919 transliteration). Gatha: 100.

< Previous Page   Next Page >


Page 189 of 513
PDF/HTML Page 220 of 544

 

kahānajainashāstramāḷā ]    gneyatattva    -pragnāpan    189    
अथोत्पादव्ययध्रौव्याणां परस्पराविनाभावं दृढयति

ण भवो भंगविहीणो भंगो वा णत्थि संभवविहीणो

उप्पादो वि य भंगो ण विणा धोव्वेण अत्थेण ।।१००।।
न भवो भङ्गविहीनो भङ्गो वा नास्ति संभवविहीनः
उत्पादोऽपि च भङ्गो न विना ध्रौव्येणार्थेन ।।१००।।

यद्यपि पर्यायार्थिकनयेन परमात्मद्रव्यं परिणतं, तथापि द्रव्यार्थिकनयेन सत्तालक्षणमेव भवति त्रिलक्षणमपि सत्सत्तालक्षणं कथं भण्यत इति चेत् ‘‘उत्पादव्ययध


rr rr ra

ौव्ययुक्तं सत्’’ इति वचनात् यथेदं

परमात्मद्रव्यमेकसमयेनोत्पादव्ययध्रौव्यैः परिणतमेव सत्तालक्षणं भण्यते तता सर्वद्रव्याणीत्यर्थः ।।९९।। एवं स्वरूपसत्तारूपेण प्रथमगाथा, महासत्तारूपेण द्वितीया, यथा द्रव्यं स्वतःसिद्धं तथा सत्तागुणोऽपीति कथनेन तृतीया, उत्पादव्ययध्रौव्यत्वेऽपि सत्तैव द्रव्यं भण्यत इति कथनेन चतुर्थीति गाथाचतुष्टयेन

bhāvārthaḥdarek dravya sadāy svabhāvamān rahe chhe tethī ‘sat’ chhe. te svabhāv utpādavyayadhrauvyasvarūp pariṇām chhe. jem dravyanā vistārano nānāmān nāno ansh te pradesh chhe, tem dravyanā pravāhano nānāmān nāno ansh te pariṇām chhe. darek pariṇām sva -kāḷamān potānā rūpe ūpaje chhe, pūrva rūpathī nāsh pāme chhe ane sarva pariṇāmomān ekapravāhapaṇun hovāthī darek pariṇām utpād -vināsh vināno ekarūpdhruv rahe chhe. vaḷī utpād -vyay- dhrauvyamān samayabhed nathī, traṇey ek ja samaye chhe. āvā utpād -vyay -dhrauvyātmak pariṇāmonī paramparāmān dravya svabhāvathī ja sadāy rahetun hovāthī dravya pote paṇ, motīnā hāranī māphak, utpād -vyay -dhrauvyātmak chhe. 99.

have utpād, vyay ane dhrauvyano paraspar 1avinābhāv draḍh kare chheḥ

utpād bhaṅg vinā nahīn, sanhār sarga vinā nahīn;
utpād tem ja bhaṅg, dhrauvya -padārtha viṇ varte nahīn. 100.

anvayārthaḥ[भवः] utpād [भङ्गविहीनः] 2bhaṅg vināno [न] hoto nathī [वा] ane [भङ्गः] bhaṅg [संभवविहीनः] utpād vināno [नास्ति] hoto nathī; [उत्पादः] utpād [अपि च] tem ja [भङ्गः] bhaṅg [ध्रौव्येण अर्थेन विना] dhrauvya padārtha vinā [न] hotā nathī.

1. avinābhāv = ek vinā bījānun nahīn hovun te; ekabījā vinā hoī ja na shake evo bhāv.
2. bhaṅg = vyay; nāsh.