Pravachansar-Hindi (Tamil transliteration). MokshamArg pragnyapan; Gatha: 232-240.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 24 of 28

 

Page 428 of 513
PDF/HTML Page 461 of 546
single page version

பயேநாப்ரவர்தமாநஸ்யாதிகர்கஶாசரணீபூயாக்ரமேண ஶரீரஂ பாதயித்வா ஸுரலோகஂ ப்ராப்யோத்வாந்தஸமஸ்த-
ஸஂயமாம்ருதபாரஸ்ய தபஸோநவகாஶதயாஶக்யப்ரதிகாரோ மஹாந் லேபோ பவதி, தந்ந ஶ்ரேயாநபவாத-
நிரபேக்ஷ உத்ஸர்கஃ
. தேஶகாலஜ்ஞஸ்யாபி பாலவ்ருத்தஶ்ராந்தக்லாநத்வாநுரோதேநாஹாரவிஹாரயோரல்பலேபத்வஂ
விகணய்ய யதேஷ்டஂ ப்ரவர்தமாநஸ்ய ம்ருத்வாசரணீபூய ஸஂயமஂ விராத்யாஸஂயதஜநஸமாநீபூதஸ்ய ததாத்வே
தபஸோநவகாஶதயாஶக்யப்ரதிகாரோ மஹாந் லேபோ பவதி, தந்ந ஶ்ரேயாநுத்ஸர்கநிரபேக்ஷோபவாதஃ
.
அதஃ ஸர்வதோத்ஸர்காபவாதவிரோததௌஸ்தித்யமாசரணஸ்ய ப்ரதிஷேத்யஂ, ததர்தமேவ ஸர்வதாநுகம்யஶ்ச பரஸ்பர-
ஸாபேக்ஷோத்ஸர்காபவாதவிஜ்ரும்பிதவ்ருத்திஃ ஸ்யாத்வாதஃ
..௨௩௧..
க்ருத்வா பூர்வக்ருதபுண்யேந தேவலோகே ஸமுத்பத்யதே . தத்ர ஸஂயமாபாவாந்மஹாந் லேபோ பவதி . ததஃ காரணாதபவாத-
நிரபேக்ஷமுத்ஸர்கஂ த்யஜதி, ஶுத்தாத்மபாவநாஸாதகமல்பலேபஂ பஹுலாபமபவாதஸாபேக்ஷமுத்ஸர்கஂ ஸ்வீகரோதி . ததைவ
ச பூர்வஸூத்ரோக்தக்ரமேணாபஹ்ருதஸஂயமஶப்தவாச்யேபவாதே ப்ரவர்ததே தத்ர ச ப்ரவர்தமாநஃ ஸந் யதி கதஂசிதௌஷத-
பத்யாதிஸாவத்யபயேந வ்யாதிவ்யதாதிப்ரதீகாரமக்ருத்வா ஶுத்தாத்மபாவநாஂ ந கரோதி தர்ஹி மஹாந் லேபோ பவதி;

அதவா ப்ரதீகாரே ப்ரவர்தமாநோபி ஹரீதகீவ்யாஜேந குடபக்ஷணவதிந்த்ரியஸுகலாம்படயேந ஸஂயமவிராதநாஂ

கரோதி ததாபி மஹாந் லேபோ பவதி
. ததஃ காரணாதுத்ஸர்கநிரபேக்ஷமபவாதஂ த்யக்த்வா ஶுத்தாத்மபாவநாரூபஂ
ஶுபோபயோகரூபஂ வா ஸஂயமமவிராதயந்நௌஷதபத்யாதிநிமித்தோத்பந்நால்பஸாவத்யமபி பஹுகுணராஶிமுத்ஸர்கஸாபேக்ஷம-
தேஶகாலஜ்ஞகோ பீ, யதி வஹ பாலவ்ருத்தஶ்ராஂதக்லாநத்வகே அநுரோதஸே, ஜோ ஆஹாரவிஹார
ஹை, உஸஸே ஹோநேவாலே அல்பலேபகே பயஸே உஸமேஂ ப்ரவ்ருத்தி ந கரே தோ (அர்தாத் அபவாதகே ஆஶ்ரயஸே
ஹோநேவாலே அல்பபஂதகே பயஸே உத்ஸர்ககா ஹட கரகே அபவாதமேஂ ப்ரவ்ருத்த ந ஹோ தோ), அதி கர்கஶ
ஆசரணரூப ஹோகர அக்ரமஸே ஶரீரபாத கரகே தேவலோக ப்ராப்த கரகே ஜிஸநே ஸமஸ்த ஸஂயமாம்ருதகா
ஸமூஹ வமந கர டாலா ஹை உஸே தபகா அவகாஶ ந ரஹநேஸே, ஜிஸகா ப்ரதீகார அஶக்ய ஹை ஐஸா
மஹாந லேப ஹோதா ஹை, இஸலியே அபவாத
நிரபேக்ஷ உத்ஸர்க ஶ்ரேயஸ்கர நஹீஂ ஹை .
தேஶகாலஜ்ஞகோ பீ, யதி வஹ பாலவ்ருத்தஶ்ராஂதக்லாநத்வகே அநுரோதஸே ஜோ ஆஹாரவிஹார ஹை,
உஸஸே ஹோநேவாலே அல்பலேபகோ ந கிநகர உஸமேஂ யதேஷ்ட ப்ரவ்ருத்தி கரே தோ (அர்தாத் அபவாதஸே ஹோநேவாலே
அல்பபந்தகே ப்ரதி அஸாவதாந ஹோகர உத்ஸர்கரூப த்யேயகோ சூககர அபவாதமேஂ ஸ்வச்சந்தபூர்வக ப்ரவர்தே
தோ), ம்ருது ஆசரணரூப ஹோகர ஸஂயம விரோதீகோ
அஸஂயதஜநகே ஸமாந ஹுஏ உஸகோஉஸ ஸமய
தபகா அவகாஶ ந ரஹநேஸே, ஜிஸகா ப்ரதீகார அஶக்ய ஹை ஐஸா மஹாந் லேப ஹோதா ஹை . இஸலியே
உத்ஸர்க நிரபேக்ஷ அபவாத ஶ்ரேயஸ்கர நஹீஂ ஹை .
இஸஸே (ஐஸா கஹா கயா ஹை கி) உத்ஸர்க ஔர அபவாதகே விரோதஸே ஹோநேவாலா ஜோ
ஆசரணகா துஃஸ்திதபநா வஹ ஸர்வதா நிஷேத்ய (த்யாஜ்ய) ஹை, ஔர இஸீலியே பரஸ்பர ஸாபேக்ஷ உத்ஸர்க
ஔர அபவாதஸே ஜிஸகீ வ்ருத்தி (-அஸ்தித்வ, கார்ய) ப்ரகட ஹோதீ ஹை ஐஸா ஸ்யாத்வாத ஸர்வதா அநுகம்ய
(அநுஸரண கரநே யோக்ய) ஹை
.
௧. யதேஷ்ட = ஸ்வச்சஂததயா, இச்சாகே அநுஸார .

Page 429 of 513
PDF/HTML Page 462 of 546
single page version

இத்யேவஂ சரணஂ புராணபுருஷைர்ஜுஷ்டஂ விஶிஷ்டாதரை-
ருத்ஸர்காதபவாததஶ்ச விசரத்பஹ்வீஃ ப்ருதக்பூமிகாஃ .
ஆக்ரம்ய க்ரமதோ நிவ்ருத்திமதுலாஂ க்ருத்வா யதிஃ ஸர்வத-
ஶ்சித்ஸாமாந்யவிஶேஷபாஸிநி நிஜத்ரவ்யே கரோது ஸ்திதிம்
..௧௫..
இத்யாசரணப்ரஜ்ஞாபநஂ ஸமாப்தம் .
பவாதஂ ஸ்வீகரோதீத்யபிப்ராயஃ ..௨௩௧.. ஏவஂ ‘உவயரணஂ ஜிணமக்கே’ இத்யாத்யேகாதஶகாதாபிரபவாதஸ்ய விஶேஷ-
விவரணரூபேண சதுர்தஸ்தலஂ வ்யாக்யாதம் . இதி பூர்வோக்தக்ரமேண ‘ண ஹி ணிரவேக்கோ சாகோ’ இத்யாதித்ரிஂஶத்கத்கத்கத்கத்காதாபிஃ
ஸ்தலசதுஷ்டயேநாபவாதநாமா த்விதீயாந்தராதிகாரஃ ஸமாப்தஃ . அதஃ பரஂ சதுர்தஶகாதாபர்யந்தஂ ஶ்ராமண்யாபரநாமா
மோக்ஷமார்காதிகாரஃ கத்யதே . தத்ர சத்வாரி ஸ்தலாநி பவந்தி . தேஷு ப்ரதமதஃ ஆகமாப்யாஸமுக்யத்வேந
‘ஏயக்ககதோ ஸமணோ’ இத்யாதி யதாக்ரமேண ப்ரதமஸ்தலே காதாசதுஷ்டயம் . ததநந்தரஂ பேதாபேதரத்நத்ரயஸ்வரூபமேவ
மோக்ஷமார்க இதி வ்யாக்யாநரூபேண ‘ஆகமபுவ்வா திட்டீ’ இத்யாதி த்விதீயஸ்தலே ஸூத்ரசதுஷ்டயம் . அதஃ பரஂ
த்ரவ்யபாவஸஂயமகதநரூபேண ‘சாகோ ய அணாரஂபோ’ இத்யாதி த்ருதீயஸ்தலே காதாசதுஷ்டயம் . ததநந்தரஂ
பாவார்த :ஜப தக ஶுத்தோபயோகமேஂ ஹீ லீந ந ஹோ ஜாயா ஜாய தப தக ஶ்ரமணகோ
ஆசரணகீ ஸுஸ்திதிகே லியே உத்ஸர்க ஔர அபவாதகீ மைத்ரீ ஸாதநீ சாஹியே . உஸே அபநீ
நிர்பலதாகா லக்ஷ ரகே பிநா மாத்ர உத்ஸர்ககா ஆக்ரஹ ரககர கேவல அதி கர்கஶ ஆசரணகா ஹட
நஹீஂ கரநா சாஹியே; ததா உத்ஸர்கரூப த்யேயகோ சூககர மாத்ர அபவாதகே ஆஶ்ரயஸே கேவல ம்ருது
ஆசரணரூப ஶிதிலதாகா பீ ஸேவந நஹீஂ கரநா சாஹியே
. கிந்து இஸ ப்ரகாரகா வர்தந கரநா
சாஹியே ஜிஸமேஂ ஹட பீ ந ஹோ ஔர ஶிதிலதாகா பீ ஸேவந ந ஹோ . ஸர்வஜ்ஞ பகவாநகா மார்க
அநேகாந்த ஹை . அபநீ தஶாகீ ஜா஁ச கரகே ஜைஸே பீ லாப ஹோ உஸப்ரகாரஸே வர்தந கரநேகா
பகவாநகா உபதேஶ ஹை .
அபநீ சாஹே ஜோ (ஸபல யா நிர்பல) ஸ்திதி ஹோ, ததாபி ஏக ஹீ ப்ரகாரஸே வர்தநா, ஐஸா
ஜிநமார்க நஹீஂ ஹை ..௨௩௧..
அப ஶ்லோக த்வாரா ஆத்மத்ரவ்யமேஂ ஸ்திர ஹோநேகீ பாத கஹகர ‘ஆசரணப்ரஜ்ஞாபந’ பூர்ண கியா
ஜாதா ஹை .
அர்த :இஸப்ரகார விஶேஷ ஆதரபூர்வக புராண புருஷோஂகே த்வாரா ஸேவித, உத்ஸர்க ஔர அபவாத
த்வாரா அநேக ப்ருதக்ப்ருதக் பூமிகாஓஂமேஂ வ்யாப்த ஜோ சாரித்ர உஸகோ யதி ப்ராப்த கரகே, க்ரமஶஃ அதுல
நிவ்ருத்தி கரகே, சைதந்யஸாமாந்ய ஔர சைதந்யவிஶேஷரூப ஜிஸகா ப்ரகாஶ ஹை ஐஸே நிஜத்ரவ்யமேஂ ஸர்வதஃ
ஸ்திதி கரோ
.
இஸப்ரகார ‘ஆசரண ப்ரஜ்ஞாபந’ ஸமாப்த ஹுஆ .
ஶார்தூலவிக்ரீ஡ித சஂத

Page 430 of 513
PDF/HTML Page 463 of 546
single page version

அத ஶ்ராமண்யாபரநாம்நோ மோக்ஷமார்கஸ்யைகாக்்ரயலக்ஷணஸ்ய ப்ரஜ்ஞாபநம் . தத்ர தந்மூலஸாதநபூதே
ப்ரதமமாகம ஏவ வ்யாபாரயதி
ஏயக்ககதோ ஸமணோ ஏயக்கஂ ணிச்சிதஸ்ஸ அத்தேஸு .
ணிச்சித்தீ ஆகமதோ ஆகமசேட்டா ததோ ஜேட்டா ..௨௩௨..
ஐகாக்்ரயகதஃ ஶ்ரமணஃ ஐகாக்்ரயஂ நிஶ்சிதஸ்ய அர்தேஷு .
நிஶ்சிதிராகமத ஆகமசேஷ்டா ததோ ஜ்யேஷ்டா ..௨௩௨..
ஶ்ரமணோ ஹி தாவதைகாக்்ரயகத ஏவ பவதி . ஐகாக்்ரயஂ து நிஶ்சிதார்தஸ்யைவ பவதி .
அர்தநிஶ்சயஸ்த்வாகமாதேவ பவதி . தத ஆகம ஏவ வ்யாபாரஃ ப்ரதாநதரஃ, ந சாந்யா கதிரஸ்தி .
யதோ ந கல்வாகமமந்தரேணார்தா நிஶ்சேதுஂ ஶக்யந்தே, தஸ்யைவ ஹி த்ரிஸமயப்ரவ்ருத்தத்ரிலக்ஷணஸகலபதார்த-
ஸார்தயாதாத்ம்யாவகமஸுஸ்திதாந்தரஂககம்பீரத்வாத
. ந சார்தநிஶ்சயமந்தரேணைகாக்்ரயஂ ஸித்தயேத்,
நிஶ்சயவ்யவஹாரமோக்ஷமார்கோபஸஂஹாரமுக்யத்வேந ‘முஜ்ஜதி வா’ இத்யாதி சதுர்தஸ்தலே காதாத்வயம் . ஏவஂ
ஸ்தலசதுஷ்டயேந த்ருதீயாந்தராதிகாரே ஸமுதாயபாதநிகா . தத்யதாஅதைகாக்யகதஃ ஶ்ரமணோ பவதி .
அப, ஶ்ராமண்ய ஜிஸகா தூஸரா நாம ஹை ஐஸே ஏகாக்ரதாலக்ஷணவாலே மோக்ஷமார்ககா ப்ரஜ்ஞாபந ஹை .
உஸமேஂ ப்ரதம, உஸகே (-மோக்ஷமார்ககே) மூல ஸாதநபூத ஆகமமேஂ வ்யாபார (-ப்ரவ்ருத்தி) கராதே ஹைஂ :
அந்வயார்த :[ஶ்ரமணஃ ] ஶ்ரமண [ஐகாக்ரயதஃ ] ஏகாக்ரதாகோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை;
[ஐகாக்ரயஂ ] ஏகாக்ரதா [அர்தேஷு நிஶ்சிதஸ்ய ] பதார்தோஂகே நிஶ்சயவாந்கே ஹோதீ ஹை; [நிஶ்சிதிஃ ]
(பதார்தோஂகா) நிஶ்சய [ஆகமதஃ ] ஆகம த்வாரா ஹோதா ஹை; [ததஃ ] இஸலியே [ஆகமசேஷ்டா ]
ஆகமமேஂ வ்யாபார [ஜ்யேஷ்டா ] முக்ய ஹை
..௨௩௨..
டீகா :ப்ரதம தோ, ஶ்ரமண வாஸ்தவமேஂ ஏகாக்ரதாகோ ப்ராப்த ஹீ ஹோதா ஹை; ஏகாக்ரதா பதார்தோஂகே
நிஶ்சயவாந்கே ஹீ ஹோதீ ஹை; ஔர பதார்தோஂகா நிஶ்சய ஆகம த்வாரா ஹீ ஹோதா ஹை; இஸலியே ஆகமமேஂ ஹீ
வ்யாபார ப்ரதாநதர (-விஶேஷ ப்ரதாந) ஹை; தூஸரீ கதி (-அந்ய கோஈ மார்க) நஹீஂ ஹை
. உஸகா காரண
யஹ ஹை கி :
வாஸ்தவமேஂ ஆகமகே பிநா பதார்தோஂகா நிஶ்சய நஹீஂ கியா ஜா ஸகதா; க்யோஂகி ஆகம ஹீ,
ஜிஸகே த்ரிகால (உத்பாதவ்யயத்ரௌவ்யரூப) தீந லக்ஷண ப்ரவர்ததே ஹைஂ ஐஸே ஸகலபதார்தஸார்தகே
யதாதத்ய ஜ்ஞாந த்வாரா ஸுஸ்தித அஂதரஂகஸே கம்பீர ஹை (அர்தாத் ஆகமகா ஹீ அஂதரஂக, ஸர்வ பதார்தோஂகே
ஶ்ராமண்ய ஜ்யாஂ ஐகாக்ய்ரா, நே ஐகாக்ய்ரா வஸ்துநிஶ்சயே,
நிஶ்சய பநே ஆகம வடே, ஆகமப்ரவர்தந முக்ய சே. ௨௩௨
.

Page 431 of 513
PDF/HTML Page 464 of 546
single page version

யதோநிஶ்சிதார்தஸ்ய கதாசிந்நிஶ்சிகீர்ஷாகுலிதசேதஸஃ ஸமந்ததோ தோலாயமாநஸ்யாத்யந்ததரலதயா,
கதாசிச்சிகீர்ஷாஜ்வரபரவஶஸ்ய விஶ்வஂ ஸ்வயஂ ஸிஸ்ருக்ஷோர்விஶ்வவ்யாபாரபரிணதஸ்ய ப்ரதிக்ஷணவிஜ்ரும்ப-
மாணக்ஷோபதயா, கதாசித்புபுக்ஷாபாவிதஸ்ய விஶ்வஂ ஸ்வயஂ போக்யதயோபாதாய ராகத்வேஷதோஷகல்மாஷித-
சித்தவ்ருத்தேரிஷ்டாநிஷ்டவிபாகேந ப்ரவர்திதத்வைதஸ்ய ப்ரதிவஸ்துபரிணமமாநஸ்யாத்யந்தவிஸஂஷ்டுலதயா, க்ருத-
நிஶ்சயநிஃக்ரியநிர்போகஂ யுகபதாபீதவிஶ்வமப்யவிஶ்வதயைகஂ பகவந்தமாத்மாநமபஶ்யதஃ ஸததஂ
வையக்
்ரயமேவ ஸ்யாத. ந சைகாக்்ரயமந்தரேண ஶ்ராமண்யஂ ஸித்தயேத், யதோநைகாக்்ரயஸ்யாநேகமேவேதமிதி
பஶ்யதஸ்ததாப்ரத்யயாபிநிவிஷ்டஸ்யாநேகமேவேதமிதி ஜாநதஸ்ததாநுபூதிபாவிதஸ்யாநேகமேவேதமிதி
ப்ரத்யர்தவிகல்பவ்யாவ்ருத்தசேதஸா ஸந்ததஂ ப்ரவர்தமாநஸ்ய ததாவ்ருத்திதுஃஸ்திதஸ்ய சைகாத்மப்ரதீத்யநுபூதி-
தச்சைகாக்யமாகமபரிஜ்ஞாநாதேவ பவதீதி ப்ரகாஶயதிஏயக்ககதோ ஸமணோ ஐகாக்யகதஃ ஶ்ரமணோ பவதி ..
அத்ராயமர்தஃஜகத்த்ரயகாலத்ரயவர்திஸமஸ்தத்ரவ்யகுணபர்யாயைகஸமயபரிச்சித்திஸமர்தஸகலவிமலகேவல-
ஜ்ஞாநலக்ஷணநிஜபரமாத்மதத்த்வஸம்யக்ஶ்ரத்தாநஜ்ஞாநாநுஷ்டாநரூபமைகாக்யஂ பண்யதே . தத்ர கதஸ்தந்மயத்வேந பரிணதஃ
ஸமூஹகே யதார்தஜ்ஞாந த்வாரா ஸுஸ்தித ஹை இஸலியே ஆகம ஹீ ஸமஸ்த பதார்தோஂகே யதார்த ஜ்ஞாநஸே கம்பீர ஹை ) .
ஔர, பதார்தோஂகே நிஶ்சயகே பிநா ஏகாக்ரதா ஸித்த நஹீஂ ஹோதீ; க்யோஂகி, ஜிஸே பதார்தோஂகா
நிஶ்சய நஹீஂ ஹை வஹ (௧) கதாசித் நிஶ்சய கரநேகீ இச்சாஸே ஆகுலதாப்ராப்த சித்தகே காரண ஸர்வதஃ
தோலாயமாந (-டாவா஁டோல) ஹோநேஸே அத்யந்த தரலதா (சஂசலதா) ப்ராப்த கரதா ஹை, (௨) கதாசித்
கரநேகீ இச்சாரூப ஜ்வரஸே பரவஶ ஹோதா ஹுஆ விஶ்வகோ (-ஸமஸ்த பதார்தோஂகோ) ஸ்வயஂ ஸர்ஜந
கரநேகீ இச்சா கரதா ஹுஆ விஶ்வவ்யாபாரரூப (-ஸமஸ்த பதார்தோஂகீ ப்ரவ்ருத்திரூப) பரிணமித ஹோநேஸே
ப்ரதிக்ஷண க்ஷோபகீ ப்ரகடதாகோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை, ஔர (௩) கதாசித் போகநேகீ இச்சாஸே பாவித ஹோதா
ஹுஆ விஶ்வகோ ஸ்வயஂ போக்யரூப க்ரஹண கரகே, ராகத்வேஷரூப தோஷஸே கலுஷித சித்தவ்ருத்திகே காரண
(வஸ்துஓஂமேஂ) இஷ்ட
அநிஷ்ட விபாக த்வாரா த்வைதகோ ப்ரவர்தித கரதா ஹுஆ ப்ரத்யேக வஸ்துரூப பரிணமித
ஹோநேஸே அத்யந்த அஸ்திரதாகோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை, இஸலியே [-உபரோக்த தீந காரணோஂஸே ] உஸ அநிஶ்சயீ
ஜீவகே (௧) க்ருதநிஶ்சய, (௨) நிஷ்க்ரிய ஔர (௩) நிர்போக ஐஸே பகவாந ஆத்மாகோ
ஜோ கி
யுகபத் விஶ்வகோ பீ ஜாநேவாலா ஹோநே பர பீ விஶ்வரூப ந ஹோநேஸே ஏக ஹை உஸேநஹீஂ தேகநேஸே ஸதத
வ்யக்ரதா ஹீ ஹோதீ ஹை, (-ஏகாக்ரதா நஹீஂ ஹோதீ) .
ஔர ஏகாக்ரதாகே பிநா ஶ்ராமண்ய ஸித்த நஹீஂ ஹோதா; க்யோஂகி ஜிஸகே ஏகாக்ரதா நஹீஂ ஹை வஹ
ஜீவ (௧) ‘யஹ அநேக ஹீ ஹை’ ஐஸா தேகதா (-ஶ்ரத்தாந கரதா) ஹுஆ உஸப்ரகாரகீ ப்ரதீதிமேஂ
அபிநிவிஷ்ட ஹோதா ஹை; (௨) ‘யஹ அநேக ஹீ ஹை’ ஐஸா ஜாநதா ஹுஆ உஸப்ரகாரகீ அநுபூதிஸே
பாவித ஹோதா ஹை, ஔர (௩) யஹ அநேக ஹீ ஹை’ இஸப்ரகார ப்ரத்யேக பதார்தகே விகல்பஸே கண்டித
(-சிந்நபிந்ந) சித்த ஸஹித ஸதத் ப்ரவ்ருத்த ஹோதா ஹுஆ உஸப்ரகாரகீ
வ்ருத்திஸே துஃஸ்தித ஹோதா ஹை,
௧. அபிநிவிஷ்ட = ஆக்ரஹீ, த்ரு஢ . ௨. வ்ருத்தி = வர்தநா; சாரித்ர .

Page 432 of 513
PDF/HTML Page 465 of 546
single page version

வ்ருத்திஸ்வரூபஸம்யக்தர்ஶநஜ்ஞாநசாரித்ரபரிணதிப்ரவ்ருத்தத்ரஶிஜ்ஞப்திவ்ருத்திரூபாத்மதத்த்வைகாக்்ரயாபாவாத் ஶுத்தாத்ம-
தத்த்வப்ரவ்ருத்திரூபஂ ஶ்ராமண்யமேவ ந ஸ்யாத. அதஃ ஸர்வதா மோக்ஷமார்காபரநாம்நஃ ஶ்ராமண்யஸ்ய ஸித்தயே
பகவதர்ஹத்ஸர்வஜ்ஞோபஜ்ஞே ப்ரகடாநேகாந்தகேதநே ஶப்தப்ரஹ்மணி நிஷ்ணாதேந முமுக்ஷுணா பவிதவ்யம் ..௨௩௨..
அதாகமஹீநஸ்ய மோக்ஷாக்யஂ கர்மக்ஷபணஂ ந ஸம்பவதீதி ப்ரதிபாதயதி
ஶ்ரமணோ பவதி . ஏயக்கஂ ணிச்சிதஸ்ஸ ஐகாக்க்க்க்க்ாா
ாா
ஂ புநர்நிஶ்சிதஸ்ய தபோதநஸ்ய பவதி . கேஷு .
டங்கோத்கீர்ணஜ்ஞாயகைகஸ்வபாவோ யோஸௌ பரமாத்மபதார்தஸ்தத்ப்ரப்ருதிஷ்வர்தேஷு .ணிச்சித்தீ ஆகமதோ ஸா ச ஸா ச
பதார்தநிஶ்சித்திராகமதோ பவதி . ததாஹிஜீவபேதகர்மபேதப்ரதிபாதகாகமாப்யாஸாத்பபவதி, ந கேவல-
மாகமாப்யாஸாத்ததைவாகமபதஸாரபூதாச்சிதாநந்தைகபரமாத்மதத்த்வப்ரகாஶகாதத்யாத்மாபிதாநாத்பரமாகமாச்ச பதார்த-
பரிச்சித்திர்பவதி
. ஆகமசேட்டா ததோ ஜேட்டா ததஃ காரணாதேவமுக்தலக்ஷணாகமே பரமாகமே ச சேஷ்டா ப்ரவ்ருத்திஃ ஜ்யேஷ்டா
ஶ்ரேஷ்டா ப்ரஶஸ்யேத்யர்தஃ ..௨௩௨.. அதாகமபரிஜ்ஞாநஹீநஸ்ய கர்மக்ஷபணஂ ந பவதீதி ப்ரரூபயதிஆகமஹீணோ
இஸலியே உஸே ஏக ஆத்மாகீ ப்ரதீதிஅநுபூதிவ்ருத்திஸ்வரூப ஸம்யக்தர்ஶநஜ்ஞாநசாரித்ர பரிணதிரூப
ப்ரவர்தமாந ஜோ த்ருஶிஜ்ஞப்திவ்ருத்திரூப ஆத்மதத்த்வமேஂ ஏகாக்ரதா ஹை உஸகா அபாவ ஹோநேஸே
ஶுத்தாத்மதத்வப்ரவ்ருத்திரூப ஶ்ராமண்ய ஹோ (ஶுத்தாத்மதத்வமேஂ ப்ரவ்ருத்திரூப முநிபநா ஹீ) நஹீஂ ஹோதா .
இஸஸே (ஐஸா கஹா கயா ஹை கி) மோக்ஷமார்க ஜிஸகா தூஸரா நாம ஹை ஐஸே ஶ்ராமண்யகீ
ஸர்வப்ரகாரஸே ஸித்தி கரநேகே லியே முமுக்ஷுகோ பகவாந் அர்ஹந்த ஸர்வஜ்ஞஸே உபஜ்ஞ (-ஸ்வயஂ ஜாநகர கஹே
கயே) ஶப்தப்ரஹ்மமேஂ
ஜிஸகா கி அநேகாந்தரூபீ கேதந (சிஹ்நத்வஜலக்ஷண) ப்ரகட ஹை உஸமேஂ
நிஷ்ணாத ஹோநா சாஹியே .
பாவார்த :ஆகமகே விநா பதார்தோஂகா நிஶ்சய நஹீஂ ஹோதா, பதார்தோஂகே நிஶ்சயகே விநா
அஶ்ரத்தாஜநித தரலதா, பரகர்த்ருத்வாபிலாஷாஜநித க்ஷோப ஔர பரபோக்த்ருத்த்வாபிலாஷாஜநித அஸ்திரதாகே
காரண ஏகாக்ரதா நஹீஂ ஹோதீ; ஔர ஏகாக்ரதாகே விநா ஏக ஆத்மாமேஂ ஶ்ரத்தாந
ஜ்ஞாநவர்தநரூப
ப்ரவர்தமாந ஶுத்தாத்மப்ரவ்ருத்தி ந ஹோநேஸே முநிபநா நஹீஂ ஹோதா, இஸலியே மோக்ஷார்தீகா ப்ரதாந கர்த்தவ்ய
ஶப்தப்ரஹ்மரூப ஆகமமேஂ ப்ரவீணதா ப்ராப்த கரநா ஹீ ஹை ..௨௩௨..
அப ஆகமஹீநகே மோக்ஷாக்ய (மோக்ஷ நாமஸே கஹா ஜாநேவாலா) கர்மக்ஷய நஹீஂ ஹோதா, ஐஸா
ப்ரதிபாதந கரதே ஹைஂ :
௧. த்ருஶி = தர்ஶந .
௨. ஶப்தப்ரஹ்ம = பரமப்ரஹ்மரூப வாச்யகா வாசக த்ரவ்ய ஶ்ருத . [இந காதாஓஂமேஂ ஸர்வஜ்ஞோபஜ்ஞ ஸமஸ்த த்ரவ்யஶ்ருதகோ
ஸாமாந்யதயா ஆகம கஹா கயா ஹை . கபீ த்ரவ்யஶ்ருதகே ‘ஆகம’ ஔர ‘பரமாகம’ ஐஸே தோ பேத பீ கியே ஜாதே
ஹைஂ; வஹா஁ ஜீவபேதோஂ ஔர கர்மபேதோஂகே ப்ரதிபாதக த்ரவ்யஶ்ருதகோ ‘ஆகம’ கஹா ஜாதா ஹை, ஔர ஸமஸ்த த்ரவ்யஶ்ருதகே
ஸாரபூத சிதாநந்த ஏக பரமாத்மதத்த்வகே ப்ரகாஶக அத்யாத்மத்ரவ்யஶ்ருதகோ ‘பரமாகம’ கஹா ஜாதா ஹை]
.]

Page 433 of 513
PDF/HTML Page 466 of 546
single page version

ஆகமஹீணோ ஸமணோ ணேவப்பாணஂ பரஂ வியாணாதி .
அவிஜாணஂதோ அத்தே கவேதி கம்மாணி கித பிக்கூ ..௨௩௩..
ஆகமஹீநஃ ஶ்ரமணோ நைவாத்மாநஂ பரஂ விஜாநாதி .
அவிஜாநந்நர்தாந் க்ஷபயதி கர்மாணி கதஂ பிக்ஷுஃ ..௨௩௩..
ந கல்வாகமமந்தரேண பராத்மஜ்ஞாநஂ பரமாத்மஜ்ஞாநஂ வா ஸ்யாத்; ந ச பராத்மஜ்ஞாநஶூந்யஸ்ய
பரமாத்மஜ்ஞாநஶூந்யஸ்ய வா மோஹாதித்ரவ்யபாவகர்மணாஂ ஜ்ஞப்திபரிவர்தரூபகர்மணாஂ வா க்ஷபணஂ ஸ்யாத. ததா
ஹிந தாவந்நிராகமஸ்ய நிரவதிபவாபகாப்ரவாஹவாஹிமஹாமோஹமலமலீமஸஸ்யாஸ்ய ஜகதஃ
ஸமணோ ணேவப்பாணஂ பரஂ வியாணாதி ஆகமஹீநஃ ஶ்ரமணோ நைவாத்மாநஂ பரஂ வா விஜாநாதி; அவிஜாணஂதோ அத்தே
அவிஜாநந்நர்தாந்பரமாத்மாதிபதார்தாந் கவேதி கம்மாணி கித பிக்கூ க்ஷபயதி கர்மாணி கதஂ பிக்ஷுஃ, ந கதமபி
இதி . இதோ விஸ்தரஃ‘‘குணஜீவா பஜ்ஜத்தீ பாணா ஸண்ணா ய மக்கணாஓ ய . உவஓகோவி ய கமஸோ வீஸஂ
து பரூவணா பணிதா ..’’ இதி காதாகதிதாத்யாகமமஜாநந், ததைவ ‘‘பிண்ணஉ ஜேண ண ஜாணியஉ ணியதேஹஹஂ
பரமத்து . ஸோ அஂதஉ அவரஹஂ அஂதயஹஂ கி ம தரிஸாவஇ பஂது..’’ இதி தோஹகஸூத்ரகதிதாத்யாகமபதஸாரபூதம-
પ્ર. ૫૫
அந்வயார்த :[ஆகமஹீநஃ ] ஆகமஹீந [ஶ்ரமணஃ ] ஶ்ரமண [ஆத்மாநஂ ] ஆத்மாகோ
(நிஜகோ) ஔர [பரஂ ] பரகோ [ந ஏவ விஜாநாதி ] நஹீஂ ஜாநதா; [அர்தாந் அவிஜாநந் ]
பதார்தோஂகோ நஹீஂ ஜாநதா ஹுஆ [பிக்ஷுஃ ] பிக்ஷு [கர்மாணி ] கர்மோஂகோ [கதஂ ] கிஸப்ரகார
[க்ஷபயதி ] க்ஷய கரே ?
..௨௩௩..
டீகா :வாஸ்தவமேஂ ஆகமகே விநா பராத்மஜ்ஞாந யா பரமாத்மஜ்ஞாந நஹீஂ ஹோதா; ஔர
பராத்மஜ்ஞாநஶூந்யகே யா பரமாத்மஜ்ஞாநஶூந்யகே மோஹாதித்ரவ்யபாவகர்மோஂகா யா ஜ்ஞப்திபரிவர்தநரூப கர்மோஂகா
க்ஷய நஹீஂ ஹோதா . வஹ இஸப்ரகார ஹை :
ப்ரதம தோ, ஆகமஹீந யஹ ஜகதகி ஜோ நிரவதி (அநாதி) பவஸரிதாகே ப்ரவாஹகோ
பஹாநேவாலே மஹாமோஹமலஸே மலிந ஹை வஹததூரா பியே ஹுஏ மநுஷ்யகீ பா஁தி விவேககே நாஶகோ ப்ராப்த
௧. பராத்மஜ்ஞாந = பரகா ஔர ஆத்மாகா ஜ்ஞாந; ஸ்வபரகா பேதஜ்ஞாந .
௨. பரமாத்மஜ்ஞாந = பரமாத்மாகா ஜ்ஞாந, ‘மைஂ ஸமஸ்த லோகாலோககே ஜ்ஞாயக ஜ்ஞாநஸ்வபாவவாலா பரம ஆத்மா ஹூ஁’ ஐஸா
.
௩. ஜ்ஞப்திபரிவர்தந = ஜ்ஞப்திகா பதலநா, ஜாநநேகீ க்ரியாகா பரிவர்தந (ஜ்ஞாநகா ஏக ஜ்ஞேயஸே தூஸரே ஜ்ஞேயமேஂ பதலநா
ஸோ ஜ்ஞப்திபரிவர்தநரூப கர்ம ஹை .)
ஆகமரஹித ஜே ஶ்ரமண தே ஜாணே ந பரநே, ஆத்மநே;
பிக்ஷு பதார்த
அஜாண தே க்ஷய கர்மநோ கஈ ரீத கரே ? ௨௩௩.

Page 434 of 513
PDF/HTML Page 467 of 546
single page version

பீதோந்மத்தகஸ்யேவாவகீர்ணவிவேகஸ்யாவிவிக்தேந ஜ்ஞாநஜ்யோதிஷா நிரூபயதோப்யாத்மாத்மப்ரதேஶநிஶ்சித
ஶரீராதித்ரவ்யேஷூபயோகமிஶ்ரிதமோஹராகத்வேஷாதிபாவேஷு ச ஸ்வபரநிஶ்சாயகாகமோபதேஶபூர்வகஸ்வாநுபவா-
பாவாதயஂ பரோயமாத்மேதி ஜ்ஞாநஂ ஸித்தயேத
்; ததா ச த்ரிஸமயபரிபாடீப்ரகடிதவிசித்ரபர்யாய-
ப்ராக்பாராகாதகம்பீரஸ்வபாவஂ விஶ்வமேவ ஜ்ஞேயீக்ருத்ய ப்ரதபதஃ பரமாத்மநிஶ்சாயகாகமோபதேஶபூர்வக-
ஸ்வாநுபவாபாவாத
் ஜ்ஞாநஸ்வபாவஸ்யைகஸ்ய பரமாத்மநோ ஜ்ஞாநமபி ந ஸித்தயேத. பராத்ம-
பரமாத்மஜ்ஞாநஶூந்யஸ்ய து த்ரவ்யகர்மாரப்தைஃ ஶரீராதிபிஸ்தத்ப்ரத்யயைர்மோஹராகத்வேஷாதிபாவைஶ்ச ஸஹைக்ய-
மாகலயதோ வத்யகாதகவிபாகாபாவாந்மோஹாதித்ரவ்யபாவகர்மணாஂ க்ஷபணஂ ந ஸித்தயேத
்; ததாச
த்யாத்மஶாஸ்த்ரஂ சாஜாநந் புருஷோ ராகாதிதோஷரஹிதாவ்யாபாதஸுகாதிகுணஸ்வரூபநிஜாத்மத்ரவ்யஸ்ய பாவகர்ம-
ஶப்தாபிதேயை ராகாதிநாநாவிகல்பஜாலைர்நிஶ்சயேந கர்மபிஃ ஸஹ பேதஂ ந ஜாநாதி, ததைவ கர்மாரிவித்வஂஸக-
ஹோநேஸே அவிவிக்த ஜ்ஞாநஜ்யோதிஸே யத்யபி தேகதா ஹை ததாபி, உஸே ஸ்வபரநிஶ்சாயக
ஆகமோபதேஶபூர்வக ஸ்வாநுபவகே அபாவகே காரண, ஆத்மாமேஂ ஔர ஆத்மப்ரதேஶஸ்தித ஶரீராதித்ரவ்யோஂமேஂ
ததா உபயோகமிஶ்ரித மோஹராகத்வேஷாதிபாவோஂமேஂ ‘யஹ பர ஹை ஔர யஹ ஆத்மா (-ஸ்வ) ஹை’ ஐஸா ஜ்ஞாந
ஸித்த நஹீஂ ஹோதா; ததா உஸே,
பரமாத்மநிஶ்சாயக ஆகமோபதேஶபூர்வக ஸ்வாநுபவகே அபாவகே காரண,
ஜிஸகே த்ரிகால பரிபாடீமேஂ விசித்ர பர்யாயோஂகா ஸமூஹ ப்ரகட ஹோதா ஹை ஐஸே அகாதகம்பீரஸ்வபாவ
விஶ்வகோ ஜ்ஞேயரூப கரகே ப்ரதபித ஜ்ஞாநஸ்வபாவீ ஏக பரமாத்மாகா ஜ்ஞாந பீ ஸித்த நஹீஂ ஹோதா .
ஔர (இஸப்ரகார) ஜோ (௧) பராத்மஜ்ஞாநஸே ததா (௨) பரமாத்மஜ்ஞாநஸே ஶூந்ய ஹை உஸே, (௧)
த்ரவ்யகர்மஸே ஹோநேவாலே ஶரீராதிகே ஸாத ததா தத்ப்ரத்யயீ மோஹராகத்வேஷாதி பாவோஂகே ஸாத ஏகதாகா
அநுபவ கரநேஸே வத்யகாதககே விபாககா அபாவ ஹோநேஸே மோஹாதித்ரவ்யபாவகர்மோஂகா க்ஷய ஸித்த நஹீஂ
ஹோதா, ததா (௨) ஜ்ஞேயநிஷ்டதாஸே ப்ரத்யேக வஸ்துகே உத்பாதவிநாஶரூப பரிணமித ஹோநேகே காரண
௧. அவிவிக்த = அவிவேகவாலீ; விவேக ஶூந்ய, பேதஹீந; அபிந்ந; ஏகமேக .
௨. ஸ்வபரநிஶ்சாயக = ஸ்வபரகா நிஶ்சய கராநேவாலா (ஆகமோபதேஶ ஸ்வபரகா நிஶ்சய கராநேவாலா ஹை அர்தாத்
ஸ்வபரகா நிஶ்சய கரநேமேஂ நிமித்தபூத ஹை .)
௩. பரமாத்மநிஶ்சாயக = பரமாத்மாகா நிஶ்சய கரநேவாலா (அர்தாத் ஜ்ஞாநஸ்வபாவ பரமாத்மாகா நிஶ்சய கரநேமேஂ
நிமித்தபூத .)
௪. ப்ரதபித = ப்ரதாபவாந் (ஜ்ஞாநஸ்வபாவ பரமாத்மா விஶ்வகோ ஜ்ஞேயரூப கரகே தபதா ஹைப்ரதாபவாந் வர்ததா ஹை .)
௫. தத்ப்ரத்யயீ = தத்ஸம்பந்தீ, வஹ ஜிஸகா நிமித்த ஹை ஐஸே .
௬. வத்யகாதக = ஹநந யோக்ய ஔர ஹநநகர்தா [ஆத்மா வத்ய ஹை ஔர மோஹாதிபாவகர்ம காதக ஹைஂ . மோஹாதித்ரவ்யகர்ம
பீ ஆத்மாகே காதமேஂ நிமித்தபூத ஹோநேஸே காதக கஹலாதே ஹைஂ .]]
௭. ஜ்ஞேயநிஷ்ட = ஜ்ஞேயோஂமேஂ நிஷ்டாவாலா; ஜ்ஞேயபராயண; ஜ்ஞேயஸம்முக [அநாதி ஸஂஸாரமேஂ ஜ்ஞப்தி ஜ்ஞேயநிஷ்ட ஹோநேஸே வஹ ப்ரத்யேக
பதார்தகீ உத்பத்திவிநாஶரூப பரிணமித ஹோநேஸே பரிவர்தநகோ ப்ராப்த ஹோதீ ரஹதீ ஹை . பரமாத்மநிஷ்டதாகே பிநா
ஜ்ஞப்திகா வஹ பரிவர்தந அநிவார்ய ஹை .]]

Page 435 of 513
PDF/HTML Page 468 of 546
single page version

ஜ்ஞேயநிஷ்டதயா ப்ரதிவஸ்து பாதோத்பாதபரிணதத்வேந ஜ்ஞப்தேராஸஂஸாராத்பரிவர்தமாநாயாஃ பரமாத்மநிஷ்டத்வ-
மந்தரேணாநிவார்யபரிவர்ததயா ஜ்ஞப்திபரிவர்தரூபகர்மணாஂ க்ஷபணமபி ந ஸித்தயேத
. அதஃ கர்ம-
க்ஷபணார்திபிஃ ஸர்வதாகமஃ பர்யுபாஸ்யஃ ..௨௩௩..
அதாகம ஏவைகஶ்சக்ஷுர்மோக்ஷமார்கமுபஸர்பதாமித்யநுஶாஸ்தி
ஆகமசக்கூ ஸாஹூ இஂதியசக்கூணி ஸவ்வபூதாணி .
தேவா ய ஓஹிசக்கூ ஸித்தா புண ஸவ்வதோ சக்கூ ..௨௩௪..
ஸ்வகீயபரமாத்மதத்த்வஸ்ய ஜ்ஞாநாவரணாதித்ரவ்யகர்மபிரபி ஸஹ ப்ருதக்த்வஂ ந வேத்தி, ததாசாஶரீரலக்ஷணஶுத்தாத்ம-
பதார்தஸ்ய ஶரீராதிநோகர்மபிஃ ஸஹாந்யத்வஂ ந ஜாநாதி . இத்தஂபூதபேதஜ்ஞாநாபாவாத்தேஹஸ்தமபி நிஜஶுத்தாத்மாநஂ ந
ரோசதே, ஸமஸ்தராகாதிபரிஹாரேண ந ச பாவயதி . ததஶ்ச கதஂ கர்மக்ஷயோ பவதி, ந கதமபீதி . ததஃ
காரணாந்மோக்ஷார்திநா பரமாகமாப்யாஸ ஏவ கர்தவ்ய இதி தாத்பர்யார்தஃ ..௨௩௩.. அத மோக்ஷமார்கார்திநாமாகம
அநாதி ஸஂஸாரஸே பரிவர்தநகோ பாநேவாலீ ஜோ ஜ்ஞப்தி, உஸகா பரிவர்தந பரமாத்மநிஷ்டதாகே அதிரிக்த
அநிவார்ய ஹோநேஸே, ஜ்ஞப்திபரிவர்தநரூப கர்மோஂகா க்ஷய பீ ஸித்த நஹீஂ ஹோதா
. இஸலியே கர்மக்ஷயார்தியோஂகோ
ஸர்வப்ரகாரஸே ஆகமகீ பர்யுபாஸநா கரநா யோக்ய ஹை .
பாவார்த :ஆகமகீ பர்யுபாஸநாஸே ரஹித ஜகதகோ ஆகமோபதேஶபூர்வக ஸ்வாநுபவ ந
ஹோநேஸே ‘யஹ ஜோ அமூர்திக ஆத்மா ஹை ஸோ மைஂ ஹூ஁, ஔர யே ஸமாநக்ஷேத்ராவகாஹீ ஶரீராதிக வஹ பர ஹைஂ’
இஸீப்ரகார ‘யே ஜோ உபயோக ஹை ஸோ மைஂ ஹூ஁ ஔர யே உபயோகமிஶ்ரித மோஹராகத்வேஷாதிபாவ ஹைஂ ஸோ பர ஹை’
இஸப்ரகார ஸ்வ
பரகா பேதஜ்ஞாந நஹீஂ ஹோதா தா உஸே ஆகமோபதேஶபூர்வக ஸ்வாநுபவ ந ஹோநேஸே ‘மைஂ
ஜ்ஞாநஸ்வபாவீ ஏக பரமாத்மா ஹூ஁’ ஐஸா பரமாத்மஜ்ஞாந பீ நஹீஂ ஹோதா .
இஸப்ரகார ஜிஸே (௧) ஸ்வபர ஜ்ஞாந ததா (௨) பரமாத்மஜ்ஞாந நஹீஂ ஹை உஸே, (௧) ஹநந
ஹோநே யோக்ய ஸ்வகா ஔர ஹநநேவாலே மோஹாதித்ரவ்யபாவகர்மரூப பரகா பேதஜ்ஞாந ந ஹோநேஸே
மோஹாதித்ரவ்யபாவகர்மோஂகா க்ஷய நஹீஂ ஹோதா, ததா (௨) பரமாத்மநிஷ்டதாகே அபாவகே காரண ஜ்ஞப்திகா
பரிவர்தந நஹீஂ டலநேஸே ஜ்ஞப்திபரிவர்தநரூப கர்மோஂகா பீ க்ஷய நஹீஂ ஹோதா
.
இஸலியே மோக்ஷார்தியோஂகோ ஸர்வப்ரகாரஸே ஸர்வஜ்ஞகதித ஆகமகா ஸேவந கரநா சாஹியே ..௨௩௩..
அப, மோக்ஷமார்க பர சலநேவாலோஂகோ ஆகம ஹீ ஏக சக்ஷு ஹை ஐஸா உபதேஶ கரதே ஹைஂ :
முநிராஜ ஆகமசக்ஷு நே ஸௌ பூத இந்த்ரியசக்ஷு சே,
சே தேவ அவதிசக்ஷு நே ஸர்வத்ரசக்ஷு ஸித்த சே
. ௨௩௪.

Page 436 of 513
PDF/HTML Page 469 of 546
single page version

ஆகமசக்ஷுஃ ஸாதுரிந்த்ரியசக்ஷூஂஷி ஸர்வபூதாநி .
தேவாஶ்சாவதிசக்ஷுஷஃ ஸித்தாஃ புநஃ ஸர்வதஶ்சக்ஷுஷஃ ..௨௩௪..
இஹ தாவத்பகவந்தஃ ஸித்தா ஏவ ஶுத்தஜ்ஞாநமயத்வாத்ஸர்வதஶ்சக்ஷுஷஃ, ஶேஷாணி து ஸர்வாண்யபி
பூதாநி மூர்தத்ரவ்யாவஸக்தத்ரஷ்டித்வாதிந்த்ரியசக்ஷூஂஷி . தேவாஸ்து ஸூக்ஷ்மத்வவிஶிஷ்டமூர்தத்ரவ்யக்ராஹித்வாத-
வதிசக்ஷுஷஃ, அத ச தேபி ரூபித்ரவ்யமாத்ரத்ரஷ்டத்வேநேந்த்ரியசக்ஷுர்ப்யோவிஶிஷ்யமாணா இந்த்ரியசக்ஷுஷ ஏவ .
ஏவமமீஷு ஸமஸ்தேஷ்வபி ஸஂஸாரிஷு மோஹோபஹததயா ஜ்ஞேயநிஷ்டேஷு ஸத்ஸு ஜ்ஞாநநிஷ்டத்வமூல-
ஶுத்தாத்மதத்த்வஸஂவேதநஸாத்யஂ ஸர்வதஶ்சக்ஷுஸ்த்வஂ ந ஸித்தயேத
. அத தத்ஸித்தயே பகவந்தஃ ஶ்ரமணா
ஆகமசக்ஷுஷோ பவந்தி . தேந ஜ்ஞேயஜ்ஞாநயோரந்யோந்யஸஂவலநேநாஶக்யவிவேசநத்வே ஸத்யபி ஸ்வபர-
ஏவ த்ரஷ்டிரித்யாக்யாதிஆகமசக்கூ ஶுத்தாத்மாதிபதார்தப்ரதிபாதகபரமாகமசக்ஷுஷோ பவந்தி . கே தே . ஸாஹூ
நிஶ்சயரத்நத்ரயாதாரேண நிஜஶுத்தாத்மஸாதகாஃ ஸாதவஃ . இஂதியசக்கூணி நிஶ்சயேநாதீந்த்ரியாமூர்தகேவலஜ்ஞாநாதி-
குணஸ்வரூபாண்யபி வ்யவஹாரேணாநாதிகர்மபந்தவஶாதிந்த்ரியாதீநத்வேநேந்த்ரியசக்ஷூஂஷி பவந்தி . காநி கர்த்ரூணி .
ஸவ்வபூதாணி ஸர்வபூதாநி ஸர்வஸஂஸாரிஜீவா இத்யர்தஃ . தேவா ய ஓஹிசக்கூ தேவா அபி ச ஸூக்ஷ்மமூர்த-
புத்கலத்ரவ்யவிஷயாவதிசக்ஷுஷஃ . ஸித்தா புண ஸவ்வதோ சக்கூ ஸித்தாஃ புநஃ ஶுத்தபுத்தைகஸ்வபாவஜீவலோகாகாஶ-
ப்ரமிதஶுத்தாஸஂக்யேயஸர்வப்ரதேஶசக்ஷுஷ இதி . அநேந கிமுக்தஂ பவதி . ஸர்வஶுத்தாத்மப்ரதேஶே லோசநோத்பத்திநிமித்தஂ
அந்வயார்த :[ஸாதுஃ ] ஸாது [ஆகமசக்ஷுஃ ] ஆகமசக்ஷு (-ஆகமரூப சக்ஷுவாலே)
ஹைஂ, [ஸர்வபூதாநி ] ஸர்வப்ராணீ [இந்த்ரிய சக்ஷூஂஷி ] இந்த்ரியசக்ஷுவாலே ஹைஂ, [தேவாஃ ச ] தேவ
[அவதிசக்ஷுஷஃ ] அவதிசக்ஷு
ஹைஂ [புநஃ ] ஔர [ஸித்தாஃ ] ஸித்த [ஸர்வதஃ சக்ஷுஷஃ ] ஸர்வதஃசக்ஷு
(-ஸர்வ ஓரஸே சக்ஷுவாலே அர்தாத் ஸர்வாத்மப்ரதேஶோஸே சக்ஷுவாந்) ஹைஂ ..௨௩௪..
டீகா :ப்ரதம தோ இஸ லோகமேஂ பகவந்த ஸித்த ஹீ ஶுத்தஜ்ஞாநமய ஹோநேஸே ஸர்வதஃ சக்ஷு ஹைஂ,
ஔர ஶேஷ ‘ஸபீ பூத (-ஜீவ), மூர்த த்ரவ்யோஂமேஂ ஹீ உநகீ த்ருஷ்டி லகநேஸே இந்த்ரியசக்ஷு ஹைஂ . தேவ ஸூக்ஷ்மத்வ-
விஶிஷ்ட மூர்த த்ரவ்யோஂகோ க்ரஹண கரதே ஹைஂ இஸலியே வே அவதிசக்ஷு ஹைஂ; அதவா வே பீ, மாத்ர ரூபீ த்ரவ்யோஂகோ
தேகதே ஹைஂ இஸலியே உந்ஹேஂ இந்த்ரியசக்ஷுவாலோஂஸே அலக ந கியா ஜாய தோ, இந்த்ரியசக்ஷு ஹீ ஹைஂ
.’ இஸப்ரகார
யஹ ஸபீ ஸஂஸாரீ மோஹஸே உபஹத ஹோநேகே காரண ஜ்ஞேயநிஷ்ட ஹோநேஸே, ஜ்ஞாநநிஷ்டதாகா மூல ஜோ ஶுத்தாத்ம-
தத்த்வகா ஸஂவேதந உஸஸே ஸாத்ய (-ஸதநேவாலா) ஐஸா ஸர்வதஃ சக்ஷுபநா உநகே ஸித்த நஹீஂ ஹோதா .
அப, உஸ (ஸர்வதஃசக்ஷுபநே) கீ ஸித்திகே லியே பகவஂத ஶ்ரமண ஆகமசக்ஷு ஹோதே ஹைஂ .
யத்யபி ஜ்ஞேய ஔர ஜ்ஞாநகா பாரஸ்பரிக மிலந ஹோ ஜாநேஸே உந்ஹேஂ பிந்ந கரநா அஶக்ய ஹை (அர்தாத் ஜ்ஞேய
ஜ்ஞாநமேஂ ஜ்ஞாத ந ஹோஂ ஐஸா கரநா அஶக்ய ஹை ) ததாபி வே உஸ ஆகமசக்ஷுஸே ஸ்வபரகா விபாக கரகே,
மஹாமோஹகோ ஜிநநே பேத டாலா ஹை ஐஸே வர்ததே ஹுஏ பரமாத்மாகோ பாகர, ஸதத ஜ்ஞாநநிஷ்ட ஹீ ரஹதே ஹைஂ
.
௧. உபஹத = காயல, அஶுத்த, மலிந, ப்ரஷ்ட .

Page 437 of 513
PDF/HTML Page 470 of 546
single page version

விபாகமாரசய்ய நிர்பிந்நமஹாமோஹாஃ ஸந்தஃ பரமாத்மாநமவாப்ய ஸததஂ ஜ்ஞாநநிஷ்டா ஏவாவதிஷ்டந்தே .
அதஃ ஸர்வமப்யாகமசக்ஷுஷைவ முமுக்ஷூணாஂ த்ரஷ்டவ்யம் ..௨௩௪..
அதாகமசக்ஷுஷா ஸர்வமேவ த்ரஶ்யத ஏவேதி ஸமர்தயதி
ஸவ்வே ஆகமஸித்தா அத்தா குணபஜ்ஜஏஹிஂ சித்தேஹிஂ .
ஜாணஂதி ஆகமேண ஹி பேச்சித்தா தே வி தே ஸமணா ..௨௩௫..
ஸர்வே ஆகமஸித்தா அர்தா குணபர்யாயைஶ்சித்ரைஃ .
ஜாநந்த்யாகமேந ஹி த்ரஷ்டவா தாநபி தே ஶ்ரமணாஃ ..௨௩௫..
ஆகமேந தாவத்ஸர்வாண்யபி த்ரவ்யாணி ப்ரமீயந்தே, விஸ்பஷ்டதர்கணஸ்ய ஸர்வத்ரவ்யாணாம-
விருத்தத்வாத்; விசித்ரகுணபர்யாயவிஶிஷ்டாநி ச ப்ரதீயந்தே, ஸஹக்ரமப்ரவ்ருத்தாநேகதர்மவ்யாபகா-
பரமாகமோபதேஶாதுத்பந்நஂ நிர்விகாரஂ மோக்ஷார்திபிஃ ஸ்வஸஂவேதநஜ்ஞாநமேவ பாவநீயமிதி ..௨௩௪.. அதாகம-
லோசநேந ஸர்வஂ த்ரஶ்யத இதி ப்ரஜ்ஞாபயதிஸவ்வே ஆகமஸித்தா ஸர்வேப்யாகமஸித்தா ஆகமேந ஜ்ஞாதாஃ . கே தே .
அத்தா விஶுத்தஜ்ஞாநதர்ஶநஸ்வபாவோ யோஸௌ பரமாத்மபதார்தஸ்தத்ப்ரப்ருதயோர்தாஃ . கதஂ ஸித்தாஃ . குணபஜ்ஜஏஹிஂ
இஸஸே (ஐஸா கஹா ஜாதா ஹை கி) முமுக்ஷுஓஂகோ ஸப குச ஆகமரூப சக்ஷு த்வாரா ஹீ தேகநா
சாஹியே ..௨௩௪..
அப, யஹ ஸமர்தந கரதே ஹைஂ கி ஆகமரூப சக்ஷுஸே ஸப குச திகாஈ தேதா ஹீ ஹை :
அந்வயார்த :[ஸர்வே அர்தாஃ ] ஸமஸ்த பதார்த [சித்ரைஃ குணபர்யாயைஃ ] விசித்ர
(அநேக ப்ரகாரகீ) குணபர்யாயோஂ ஸஹித [ஆகமஸித்தாஃ ] ஆகமஸித்த ஹைஂ . [தாந் அபி ] உந்ஹேஂ பீ
[தே ஶ்ரமணாஃ ] வே ஶ்ரமண [ஆகமேந ஹி த்ருஷ்டா ] ஆகம த்வாரா வாஸ்தவமேஂ தேககர [ஜாநந்தி ] ஜாநதே
ஹைஂ
..௨௩௫..
டீகா :ப்ரதம தோ, ஆகம த்வாரா ஸபீ த்ரவ்ய ப்ரமேய (ஜ்ஞேய) ஹோதே ஹைஂ, க்யோஂகி ஸர்வத்ரவ்ய
விஸ்பஷ்ட தர்கணாஸே அவிருத்த ஹைஂ, (ஸர்வ த்ரவ்ய ஆகமாநுஸார ஜோ விஶேஷ ஸ்பஷ்ட தர்க உஸகே ஸாத
மேலவாலே ஹைஂ, அர்தாத் வே ஆகமாநுஸார விஸ்பஷ்ட விசாரஸே ஜ்ஞாத ஹோஂ ஐஸே ஹைஂ ) . ஔர ஆகமஸே வே த்ரவ்ய
விசித்ர குணபர்யாயவாலே ப்ரதீத ஹோதே ஹைஂ, க்யோஂகி ஆகமகோ ஸஹப்ரவ்ருத்த ஔர க்ரமப்ரவ்ருத்த அநேக தர்மோஂமேஂ
ஸௌ சித்ர குணபர்யாயயுக்த பதார்த ஆகமஸித்த சே;
தே ஸர்வநே ஜாணே ஶ்ரமண ஏ தேகீநே ஆகம வடே. ௨௩௫
.

Page 438 of 513
PDF/HTML Page 471 of 546
single page version

நேகாந்தமயத்வேநைவாகமஸ்ய ப்ரமாணத்வோபபத்தேஃ . அதஃ ஸர்வேர்தா ஆகமஸித்தா ஏவ பவந்தி . அத தே
ஶ்ரமணாநாஂ ஜ்ஞேயத்வமாபத்யந்தே ஸ்வயமேவ, விசித்ரகுணபர்யாயவிஶிஷ்டஸர்வத்ரவ்யவ்யாபகாநேகாந்தாத்மக-
ஶ்ருதஜ்ஞாநோபயோகீபூய விபரிணமநாத
. அதோ ந கிஂசிதப்யாகமசக்ஷுஷாமத்ரஶ்யஂ ஸ்யாத..௨௩௫..
அதாகமஜ்ஞாநதத்பூர்வதத்த்வார்தஶ்ரத்தாநததுபயபூர்வஸஂயதத்வாநாஂ யௌகபத்யஸ்ய மோக்ஷமார்கத்வஂ நியமயதி
ஆகமபுவ்வா திட்டீ ண பவதி ஜஸ்ஸேஹ ஸஂஜமோ தஸ்ஸ .
ணத்தீதி பணதி ஸுத்தஂ அஸஂஜதோ ஹோதி கித ஸமணோ ..௨௩௬..
சித்தேஹிஂ விசித்ரகுணபர்யாயைஃ ஸஹ . ஜாணஂதி ஜாநந்தி . காந் . தே வி தாந் பூர்வோக்தார்தகுணபர்யாயாந் . கிஂ க்ருத்வா
பூர்வம் . பேச்சித்தா த்ரஷ்டவா ஜ்ஞாத்வா . கேந . ஆகமேண ஹி ஆகமேநைவ . அயமத்ரார்தஃபூர்வமாகமஂ படித்வா
பஶ்சாஜ்ஜாநந்தி . தே ஸமணா தே ஶ்ரமணா பவந்தீதி . அத்ரேதஂ பணிதஂ பவதிஸர்வே த்ரவ்யகுணபர்யாயாஃ பரமாகமேந
ஜ்ஞாயந்தே . கஸ்மாத் . ஆகமஸ்ய பரோக்ஷரூபேண கேவலஜ்ஞாநஸமாநத்வாத் . பஶ்சாதாகமாதாரேண ஸ்வஸஂவேதநஜ்ஞாநே ஜாதே
ஸ்வஸஂவேதநஜ்ஞாநபலேந கேவலஜ்ஞாநே ச ஜாதே ப்ரத்யக்ஷா அபி பவந்தி . ததஃகாரணாதாகமசக்ஷுஷா பரஂபரயா ஸர்வஂ
த்ரஶ்யஂ பவதீதி ..௨௩௫.. ஏவமாகமாப்யாஸகதநரூபேண ப்ரதமஸ்தலே ஸூத்ரசதுஷ்டயஂ கதம் . அதாகமபரிஜ்ஞாந-
தத்த்வார்தஶ்ரத்தாநததுபயபூர்வகஸஂயதத்வத்ரயஸ்ய மோக்ஷமார்கத்வஂ நியமயதிஆகமபுவ்வா திட்டீ ண பவதி ஜஸ்ஸேஹ
வ்யாபக (-அநேக தர்மோஂகோ கஹநேவாலா) அநேகாந்தமய ஹோநேஸே ஆகமகோ ப்ரமாணதாகீ உபபத்தி
ஹை (அர்தாத் ஆகம ப்ரமாணபூத ஸித்த ஹோதா ஹை ) . இஸஸே ஸபீ பதார்த ஆகமஸித்த ஹீ ஹைஂ . ஔர
வே ஶ்ரமணோஂகோ ஸ்வயமேவ ஜ்ஞேயபூத ஹோதே ஹைஂ, க்யோஂகி ஶ்ரமண விசித்ரகுணபர்யாயவாலே ஸர்வத்ரவ்யோஂமேஂ வ்யாபக
(-ஸர்வத்ரவ்யோஂகோ ஜாநநேவாலே) அநேகாந்தாத்மக
ஶ்ருதஜ்ஞாநோபயோகரூப ஹோகர பரிணமித ஹோதே ஹைஂ .
இஸஸே (ஐஸா கஹா ஹை கி) ஆகமசக்ஷுஓஂகோ (-ஆகமரூப சக்ஷுவாலோஂகோ) குச பீ
அத்ருஶ்ய நஹீஂ ஹை ..௨௩௫..
அப, ஆகமஜ்ஞாந, தத்பூர்வக தத்த்வார்தஶ்ரத்தாந ஔர ததுபயபூர்வக ஸஂயதத்த்வகீ யுகபததாகோ
மோக்ஷமார்கபநா ஹோநேகா நியம கரதே ஹைஂ . [அர்தாத் ஐஸா நியம ஸித்த கரதே ஹைஂ கிஆகமஜ்ஞாந,
தத்பூர்வக தத்த்வார்தஶ்ரத்தாந ஔர ௩உந தோநோஂ பூர்வக ஸஂயதபநா இந தீநோஂகா ஸாத ஹோநா ஹீ
மோக்ஷமார்க ஹை ] :
௧. அநேகாந்த = அநேக அந்த; அநேக தர்ம . [த்ரவ்யஶ்ருத அநேகாந்தமய ஹை; ஸர்வத்ரவ்யோஂகே ஏக ஹீ ஸாத ஔர க்ரமஶஃ
ப்ரவர்தமாந அநேக தர்மோஂமேஂ வ்யாப்த (உந்ஹேஂ கஹநேவாலே) அநேக தர்ம த்ரவ்யஶ்ருதமேஂ ஹைஂ .]]
௨. ஶ்ருதஜ்ஞாநோபயோக அநேகாந்தாத்மக ஹை . ஸர்வ த்ரவ்யோஂகே அநேக தர்மோஂமேஂ வ்யாப்த (உந்ஹேஂ ஜாநநேவாலே அநேக தர்ம
பாவஶ்ருதஜ்ஞாநமேஂ ஹைஂ ) .
த்ருஷ்டி ந ஆகமபூர்விகா தே ஜீவநே ஸஂயம நஹீஂ
ஏ ஸூத்ர கேருஂ சே வசந; முநி கேம ஹோய அஸஂயமீ ? ௨௩௬.

Page 439 of 513
PDF/HTML Page 472 of 546
single page version

ஆகமபூர்வா த்ரஷ்டிர்ந பவதி யஸ்யேஹ ஸஂயமஸ்தஸ்ய .
நாஸ்தீதி பணதி ஸூத்ரமஸஂயதோ பவதி கதஂ ஶ்ரமணஃ ..௨௩௬..
இஹ ஹி ஸர்வஸ்யாபி ஸ்யாத்காரகேதநாகமபூர்விகயா தத்த்வார்தஶ்ரத்தாநலக்ஷணயா த்ரஷ்டயா ஶூந்யஸ்ய
ஸ்வபரவிபாகாபாவாத் காயகஷாயைஃ ஸஹைக்யமத்யவஸதோநிருத்தவிஷயாபிலாஷதயா ஷட்ஜீவநிகாய-
காதிநோ பூத்வா ஸர்வதோபி க்ருதப்ரவ்ருத்தேஃ ஸர்வதோ நிவ்ருத்த்யபாவாத்ததா பரமாத்மஜ்ஞாநாபாவாத் ஜ்ஞேயசக்ர-
க்ரமாக்ரமணநிரர்கலஜ்ஞப்திதயா ஜ்ஞாநரூபாத்மதத்த்வைகாக்
்ரயப்ரவ்ருத்த்யபாவாச்ச ஸஂயம ஏவ ந தாவத் ஸித்தயேத.
ஆகமபூர்விகா த்ரஷ்டிஃ ஸம்யக்த்வஂ நாஸ்தி யஸ்யேஹ லோகே ஸஂஜமோ தஸ்ஸ ணத்தி ஸஂயமஸ்தஸ்ய நாஸ்தி இதி பணதி
இத்யேவஂ பணதி கதயதி . கிஂ கர்த்ரு . ஸுத்தஂ ஸூத்ரமாகமஃ . அஸஂஜதோ ஹோதி கித ஸமணோ அஸஂயதஃ ஸந்
ஶ்ரமணஸ்தபோதநஃ கதஂ பவதி, ந கதமபீதி . ததாஹியதி நிர்தோஷிநிஜபரமாத்மைவோபாதேய இதி ருசிரூபஂ
ஸம்யக்த்வஂ நாஸ்தி தர்ஹி பரமாகமபலேந விஶதைகஜ்ஞாநரூபமாத்மாநஂ ஜாநந்நபி ஸம்யக்த்ரஷ்டிர்ந பவதி, ஜ்ஞாநீ ச
ந பவதி, தத்த்வயாபாவே ஸதி பஞ்சேந்த்ரியவிஷயாபிலாஷஷட்ஜீவவதவ்யாவ்ருத்தோபி ஸஂயதோ ந பவதி . ததஃ
அந்வயார்த :[இஹ ] இஸ லோகமேஂ [யஸ்ய ] ஜிஸகீ [ஆகமபூர்வா த்ருஷ்டிஃ ]
ஆகமபூர்வக த்ருஷ்டி (தர்ஶந) [ந பவதி ] நஹீஂ ஹை [தஸ்ய ] உஸகே [ஸஂயமஃ ] ஸஂயம [நாஸ்தி ]
நஹீஂ ஹை, [இதி ] இஸப்ரகார [ஸூத்ரஂ பணதி ] ஸூத்ர கஹதா ஹை; ஔர [அஸஂயதஃ ] அஸஂயத வஹ
[ஶ்ரமணஃ ] ஶ்ரமண [கதஂ பவதி ] கைஸே ஹோ ஸகதா ஹை ?
..௨௩௬..
டீகா :இஸ லோகமேஂ வாஸ்தவமேஂ, ஸ்யாத்கார ஜிஸகா சிஹ்ந ஹை ஐஸே ஆகமபூர்வக
தத்த்வார்தஶ்ரத்தாநலக்ஷணவாலீ த்ருஷ்டிஸே ஜோ ஶூந்ய ஹை உந ஸபீகோ ப்ரதம தோ ஸஂயம ஹீ ஸித்த நஹீஂ ஹோதா,
க்யோஂகி (௧) ஸ்வபரகே விபாககே அபாவகே காரண காயா ஔர கஷாயோஂகே ஸாத ஏகதாகா
அத்யவஸாய கரநேவாலே ஐஸே வே ஜீவ,
விஷயோஂகீ அபிலாஷாகா நிரோத நஹீஂ ஹோநேஸே சஹ
ஜீவநிகாயகே காதீ ஹோகர ஸர்வதஃ (ஸப ஓர ஸே) ப்ரவ்ருத்தி கரதே ஹைஂ, இஸலியே உநகே ஸர்வதஃ
நிவ்ருத்திகா அபாவ ஹை
. (அர்தாத் கிஸீ பீ ஓரஸேகிஂசித்மாத்ர பீ நிவ்ருத்தி நஹீஂ ஹை ), ததாபி
(௨) உநகே பரமாத்மஜ்ஞாநகே அபாவகே காரண ஜ்ஞேயஸமூஹகோ க்ரமஶஃ ஜாநநேவாலீ நிரர்கல ஜ்ஞப்தி
௧. தத்த்வார்தஶ்ரத்தாநலக்ஷணவாலீ = தத்த்வார்தகா ஶ்ரத்தாந ஜிஸகா லக்ஷண ஹை ஐஸீ . [ஸம்யக்தர்ஶநகா லக்ஷண
தத்த்வார்தஶ்ரத்தாந ஹை . வஹ ஆகமபூர்வக ஹோதா ஹை . ஆகமகா சிஹ்ந ‘ஸ்யாத்’ கார ஹை] .]
௨. ஜிந ஜீவோஂகோ ஸ்வபரகா பேதஜ்ஞாந நஹீஂ ஹை உநகே பலே ஹீ கதாசித் பஂசேந்த்ரியோஂகே விஷயோஂகா ஸஂயோக திகாஈ
ந தேதா ஹோ, சஹ ஜீவநிகாயகீ த்ரவ்யஹிஂஸா ந திகாஈ தேதீ ஹோ ஔர இஸப்ரகார ஸஂயோகஸே நிவ்ருத்தி திகாஈ தேதீ
ஹோ, ததாபி காயா ஔர கஷாயகே ஸாத ஏகத்வ மாநநேவாலே உந ஜீவோஂகே வாஸ்தவமேஂ பஂசேந்த்ரியகே விஷயோஂகீ
அபிலாஷாகா நிரோத நஹீஂ ஹை, ஹிஂஸாகா கிஂசித்மாத்ர அபாவ நஹீஂ ஹை ஔர இஸீப்ரகார பரபாவஸே கிஂசித்மாத்ர
நிவ்ருத்தி நஹீஂ ஹை
.
௩. நிரர்கல = நிரஂகுஶ; ஸஂயமரஹித; ஸ்வச்சந்தீ .

Page 440 of 513
PDF/HTML Page 473 of 546
single page version

அஸித்தஸஂயமஸ்ய து ஸுநிஶ்சிதைகாக்்ரயகதத்வரூபஂ மோக்ஷமார்காபரநாம ஶ்ராமண்யமேவ ந ஸித்தயேத. அத
ஆகமஜ்ஞாநதத்த்வார்தஶ்ரத்தாநஸஂயதத்வாநாஂ யௌகபத்யஸ்யைவ மோக்ஷமார்கத்வஂ நியம்யேத ..௨௩௬..
அதாகமஜ்ஞாநதத்த்வார்தஶ்ரத்தாநஸஂயதத்வாநாமயௌகபத்யஸ்ய மோக்ஷமார்கத்வஂ விகடயதி
ண ஹி ஆகமேண ஸிஜ்ஜதி ஸத்தஹணஂ ஜதி வி ணத்தி அத்தேஸு .
ஸத்தஹமாணோ அத்தே அஸஂஜதோ வா ண ணிவ்வாதி ..௨௩௭..
ந ஹ்யாகமேந ஸித்தயதி ஶ்ரத்தாநஂ யத்யபி நாஸ்த்யர்தேஷு .
ஶ்ரத்ததாந அர்தாநஸஂயதோ வா ந நிர்வாதி ..௨௩௭..
ஸ்திதமேதத்பரமாகமஜ்ஞாநதத்த்வார்தஶ்ரத்தாநஸஂயதத்வத்ரயமேவ முக்திகாரணமிதி ..௨௩௬.. அதாகமஜ்ஞாநதத்த்வார்த-
ஶ்ரத்தாநஸஂயதத்வாநாஂ யௌகபத்யாபாவே மோக்ஷோ நாஸ்தீதி வ்யவஸ்தாபயதிண ஹி ஆகமேண ஸிஜ்ஜதி ஆகமஜநித-
பரமாத்மஜ்ஞாநேந ந ஸித்தயதி, ஸத்தஹணஂ ஜதி வி ணத்தி அத்தேஸு ஶ்ரத்தாநஂ யதி ச நாஸ்தி பரமாத்மாதிபதார்தேஷு .
ஸத்தஹமாணோ அத்தே ஶ்ரத்ததாநோ வா சிதாநந்தைகஸ்வபாவநிஜபரமாத்மாதிபதார்தாந், அஸஂஜதோ வா ண ணிவ்வாதி விஷய-
கஷாயாதீநத்வேநாஸஂயதோ வா ந நிர்வாதி, நிர்வாணஂ ந லபத இதி . ததாஹியதா ப்ரதீபஸஹிதபுருஷஸ்ய
கூபபதநப்ரஸ்தாவே கூபபதநாந்நிவர்தநஂ மம ஹிதமிதி நிஶ்சயரூபஂ ஶ்ரத்தாநஂ யதி நாஸ்தி ததா தஸ்ய ப்ரதீபஃ கிஂ
கரோதி, ந கிமபி
. ததா ஜீவஸ்யாபி பரமாகமாதாரேண ஸகலபதார்தஜ்ஞேயாகாரகரம்பிதவிஶதைகஜ்ஞாநரூபஂ
ஹோநேஸே ஜ்ஞாநரூப ஆத்மதத்த்வமேஂ ஏகாக்ரதாகீ ப்ரவ்ருத்திகா அபாவ ஹை . (இஸப்ரகார உநகே ஸஂயம ஸித்த
நஹீஂ ஹோதா) ஔர (-இஸப்ரகார) ஜிநகே ஸஂயம ஸித்த நஹீஂ ஹோதா உந்ஹேஂ ஸுநிஶ்சித
ஐகாக்ய்ராபரிணததாரூப ஶ்ராமண்ய ஹீஜிஸகா தூஸரா நாம மோக்ஷமார்க ஹை வஹீஸித்த நஹீஂ ஹோதா .
இஸஸே ஆகமஜ்ஞாநதத்த்வார்தஶ்ரத்தாந ஔர ஸஂயதத்த்வகே யுகபதபநேகோ ஹீ மோக்ஷமார்கபநா ஹோநேகா
நியம ஹோதா ஹை ..௨௩௬..
அப, ஐஸா ஸித்த கரதே ஹைஂ கிஆகமஜ்ஞாநதத்த்வார்தஶ்ரத்தாந ஔர ஸஂயதத்த்வகே
அயுகபத்பநேகோ மோக்ஷமார்கத்வ கடித நஹீஂ ஹோதா :
அந்வயார்த :[ஆகமேந ] ஆகமஸே, [யதி அபி ] யதி [அர்தேஷு ஶ்ரத்தாநஂ நாஸ்தி ]
பதார்தோஂகா ஶ்ரத்தாந ந ஹோ தோ, [ந ஹி ஸித்தயதி ] ஸித்தி (முக்தி) நஹீஂ ஹோதீ; [அர்தாந் ஶ்ரத்ததாநஃ ]
பதார்தோஂகா ஶ்ரத்தாந கரநேவாலா பீ [அஸஂயதஃ வா ] யதி அஸஂயத ஹோ தோ [ந நிர்வாதி ] நிர்வாணகோ
ப்ராப்த நஹீஂ ஹோதா
..௨௩௭..
௧. ஸுநிஶ்சித = த்ரு஢ . (த்ரு஢தாபூர்வக ஏகாக்ரதாமேஂ பரிணமித ஹோநா ஸோ ஶ்ராமண்ய ஹை .)
ஸித்தி நஹி ஆகம தகீ, ஶ்ரத்தா ந ஜோ அர்தீ தணீ;
நிர்வாண நஹி அர்தோ தணீ ஶ்ரத்தாதீ, ஜோ ஸஂயம நஹீஂ. ௨௩௭
.

Page 441 of 513
PDF/HTML Page 474 of 546
single page version

ஶ்ரத்தாநஶூந்யேநாகமஜநிதேந ஜ்ஞாநேந, ததவிநாபாவிநா ஶ்ரத்தாநேந ச ஸஂயமஶூந்யேந, ந
தாவத்ஸித்தயதி . ததா ஹிஆகமபலேந ஸக லபதார்தாந் விஸ்பஷ்டஂ தர்கயந்நபி, யதி ஸக ல-
பதார்தஜ்ஞேயாகாரகரம்பிதவிஶதைகஜ்ஞாநாகாரமாத்மாநஂ ந ததா ப்ரத்யேதி, ததா யதோதிதாத்மநஃ ஶ்ரத்தாந-
ஶூந்யதயா யதோதிதமாத்மாநமநநுபவந் கதஂ நாம ஜ்ஞேயநிமக்நோ ஜ்ஞாநவிமூடோ ஜ்ஞாநீ ஸ்யாத
.
அஜ்ஞாநிநஶ்ச ஜ்ஞேயத்யோதகோ பவந்நப்யாகமஃ கிஂ குர்யாத. ததஃ ஶ்ரத்தாநஶூந்யாதாகமாந்நாஸ்தி ஸித்திஃ .
கிஂச, ஸகலபதார்தஜ்ஞேயாகாரகரம்பிதவிஶதைகஜ்ஞாநாகாரமாத்மாநஂ ஶ்ரத்ததாநோப்யநுபவந்நபி, யதி
ஸ்வஸ்மிந்நேவ ஸஂயம்ய ந வர்தயதி, ததாநாதிமோஹராகத்வேஷவாஸநோபஜநிதபரத்ரவ்யசங்க்ரமணஸ்வைரிண்யா-
ஶ்சித்வ்ருத்தேஃ ஸ்வஸ்மிந்நேவ ஸ்தாநாந்நிர்வாஸநநிஷ்கம்பைகதத்த்வமூர்ச்சிதசித்வ்ருத்த்யபாவாத்கதஂ நாம ஸஂயதஃ ஸ்யாத
.
ஸ்வாத்மாநஂ ஜாநதோபி மமாத்மைவோபாதேய இதி நிஶ்சயரூபஂ யதி ஶ்ரத்தாநஂ நாஸ்தி ததா தஸ்ய ப்ரதீபஸ்தாநீய
ஆகமஃ கிஂ கரோதி, ந கிமபி
. யதா வா ஸ ஏவ ப்ரதீபஸஹிதபுருஷஃ ஸ்வகீயபௌருஷபலேந கூபபதநாத்யதி
ந நிவர்ததே ததா தஸ்ய ஶ்ரத்தாநஂ ப்ரதீபோ த்ரஷ்டிர்வா கிஂ கரோதி, ந கிமபி . ததாயஂ ஜீவஃ
ப்ர. ௫௬
டீகா :ஆகமஜநித ஜ்ஞாநஸே, யதி வஹ ஶ்ரத்தாநஶூந்ய ஹோ தோ ஸித்தி நஹீஂ ஹோதீ; ததா
உஸகே (-ஆகமஜ்ஞாநகே) விநா ஜோ நஹீஂ ஹோதா ஐஸே ஶ்ரத்தாநஸே பீ யதி வஹ (ஶ்ரத்தாந) ஸஂயமஶூந்ய
ஹோ தோ ஸித்தி
நஹீஂ ஹோதீ . வஹ இஸப்ரகார :
ஆகமபலஸே ஸகல பதார்தோஂகீ விஸ்பஷ்ட தர்கணா கரதா ஹுஆ பீ யதி ஜீவ ஸகல
பதார்தோஂகே ஜ்ஞேயாகாரோஂகே ஸாத மிலித ஹோநேவாலா விஶத ஏக ஜ்ஞாந ஜிஸகா ஆகார ஹை ஐஸே
ஆத்மாகோ உஸப்ரகாரஸே ப்ரதீத நஹீஂ கரதா தோ யதோக்த ஆத்மாகே ஶ்ரத்தாநஸே ஶூந்ய ஹோநேகே காரண ஜோ
யதோக்த ஆத்மாகா அநுபவ நஹீஂ கரதா ஐஸா வஹ ஜ்ஞேயநிமக்ந ஜ்ஞாநவிமூ஢ ஜீவ கைஸே ஜ்ஞாநீ ஹோகா ?
(நஹீஂ ஹோகா, வஹ அஜ்ஞாநீ ஹீ ஹோகா
.) ஔர அஜ்ஞாநீகோ, ஜ்ஞேயத்யோதக ஹோநே பர பீ, ஆகம க்யா
கரேகா ? (-ஆகம ஜ்ஞேயோஂகா ப்ரகாஶக ஹோநே பர பீ வஹ அஜ்ஞாநீகே லியே க்யா கர ஸகதா ஹை ?)
இஸலியே ஶ்ரத்தாநஶூந்ய ஆகமஸே ஸித்தி நஹீஂ ஹோதீ
.
ஔர, ஸகல பதார்தோஂகே ஜ்ஞேயாகாரோஂகே ஸாத மிலித ஹோதா ஹுஆ விஶத ஏக ஜ்ஞாந ஜிஸகா
ஆகார ஹை ஐஸே ஆத்மாகா ஶ்ரத்தாந கரதா ஹுஆ பீ, அநுபவ கரதா ஹுஆ பீ யதி ஜீவ அபநேமேஂ
ஹீ ஸஂயமித (-அஂகுஶித) ஹோகர நஹீஂ ரஹதா, தோ அநாதி மோஹராகத்வேஷகீ வாஸநாஸே ஜநித ஜோ
பரத்ரவ்யமேஂ ப்ரமண
உஸகே காரண ஜோ ஸ்வைரிணீ (-ஸ்வச்சஂதீ, வ்யபிசாரிணீ) ஹை ஐஸீ சித்வ்ருத்தி (-
சைதந்யகீ பரிணதி) அபநேமேஂ ஹீ ரஹநேஸே, வாஸநாரஹித நிஷ்கஂப ஏக தத்த்வமேஂ லீந சித்வ்ருத்திகா
அபாவ ஹோநேஸே, வஹ கைஸே ஸஂயத ஹோகா ? (நஹீஂ ஹோகா, அஸஂயத ஹீ ஹோகா) ஔர அஸஂயதகோ, யதோக்த
௧. தர்கணா = விசாரணா; யுக்தி இத்யாதிகே ஆஶ்ரயவாலா ஜ்ஞாந .
௨. மிலித ஹோநே வாலா = மிஶ்ரித ஹோநேவாலா; ஸஂபஂதகோ ப்ராப்த; அர்தாத் உந்ஹேஂ ஜாநநேவாலா . [ஸமஸ்த பதார்தோஂகே
ஜ்ஞேயாகார ஜிஸமேஂ ப்ரதிபிஂபித ஹோதே ஹைஂ அர்தாத் உந்ஹேஂ ஜாநதா ஹை ஐஸா ஸ்பஷ்ட ஏக ஜ்ஞாந ஹீ ஆத்மாகா ரூப ஹை .]]

Page 442 of 513
PDF/HTML Page 475 of 546
single page version

அஸஂயதஸ்ய ச யதோதிதாத்மதத்த்வப்ரதீதிரூபஂ ஶ்ரத்தாநஂ யதோதிதாத்மதத்த்வாநுபூதிரூபஂ ஜ்ஞாநஂ வா கிஂ
குர்யாத
. ததஃ ஸஂயமஶூந்யாத் ஶ்ரத்தாநாத் ஜ்ஞாநாத்வா நாஸ்தி ஸித்திஃ . அத ஆகமஜ்ஞாநதத்த்வார்த-
ஶ்ரத்தாநஸஂயதத்வாநாமயௌகபத்யஸ்ய மோக்ஷமார்கத்வஂ விகடேதைவ ..௨௩௭..
அதாகமஜ்ஞாநதத்த்வார்தஶ்ரத்தாநஸஂயதத்வாநாஂ யௌகபத்யேப்யாத்மஜ்ஞாநஸ்ய மோக்ஷமார்கஸாதகதமத்வஂ
த்யோதயதி
ஜஂ அண்ணாணீ கம்மஂ கவேதி பவஸயஸஹஸ்ஸகோடீஹிஂ .
தஂ ணாணீ திஹிஂ குத்தோ கவேதி உஸ்ஸாஸமேத்தேண ..௨௩௮..
யதஜ்ஞாநீ கர்ம க்ஷபயதி பவஶதஸஹஸ்ரகோடிபிஃ .
தஜ்ஜ்ஞாநீ த்ரிபிர்குப்தஃ க்ஷபயத்யுச்ச்வாஸமாத்ரேண ..௨௩௮..
ஶ்ரத்தாநஜ்ஞாநஸஹிதோபி பௌருஷஸ்தாநீயசாரித்ரபலேந ராகாதிவிகல்பரூபாதஸஂயமாத்யதி ந நிவர்ததே ததா தஸ்ய
ஶ்ரத்தாநஂ ஜ்ஞாநஂ வா கிஂ குர்யாத், ந கிமபீதி
. அதஃ ஏததாயாதிபரமாகமஜ்ஞாநதத்த்வார்தஶ்ரத்தாநஸஂயதத்வாநாஂ
மத்யே த்வயேநைகேந வா நிர்வாணஂ நாஸ்தி, கிஂது த்ரயேணேதி ..௨௩௭.. ஏவஂ பேதாபேதரத்நத்ரயாத்மகமோக்ஷமார்க-
ஸ்தாபநமுக்யத்வேந த்விதீயஸ்தலே காதாசதுஷ்டயஂ கதம் . கிஂச பஹிராத்மாவஸ்தாந்தராத்மாவஸ்தாபரமாத்மாவஸ்தா-
மோக்ஷாவஸ்தாத்ரயஂ திஷ்டதி . அவஸ்தாத்ரயேநுகதாகாரஂ த்ரவ்யஂ திஷ்டதி . ஏவஂ பரஸ்பரஸாபேக்ஷத்ரவ்யபர்யாயாத்மகோ
ஜீவபதார்தஃ. தத்ர மோக்ஷகாரணஂ சிந்த்யதே . மித்யாத்வராகாதிரூபா பஹிராத்மாவஸ்தா தாவதஶுத்தா, முக்திகாரணஂ
ஆத்மதத்த்வகீ ப்ரதீதிரூப ஶ்ரத்தாந யா யதோக்த ஆத்மதத்த்வகீ அநுபூதிரூப ஜ்ஞாந க்யா கரேகா ?
இஸலியே ஸஂயமஶூந்ய ஶ்ரத்தாநஸே யா ஜ்ஞாநஸே ஸித்தி நஹீஂ ஹோதீ
.
இஸஸே ஆகமஜ்ஞாநதத்த்வார்தஶ்ரத்தாநஸஂயதத்த்வகே அயுகபத்பநேகோ மோக்ஷமார்கபநா கடித நஹீஂ
ஹோதா ..௨௩௭..
அப, ஆகமஜ்ஞாநதத்த்வார்தஶ்ரத்தாநஸஂயதத்த்வகா யுகபத்பநா ஹோநே பர பீ, ஆத்மஜ்ஞாந
மோக்ஷமார்ககா ஸாதகதம (உத்க்ருஷ்ட ஸாதக) ஹை ஐஸா ஸமஜாதே ஹைஂ :
அந்வயார்த :[யத் கர்ம ] ஜோ கர்ம [அஜ்ஞாநீ ] அஜ்ஞாநீ [பவஶதஸஹஸ்ரகோடிபிஃ ]
லக்ஷகோடி பவோஂமேஂ [க்ஷபயதி ] கபாதா ஹை, [தத் ] வஹ கர்ம [ஜ்ஞாநீ ] ஜ்ஞாநீ [த்ரிபிஃ குப்தஃ ] தீந
ப்ரகார (மந
வசநகாய) ஸே குப்த ஹோநேஸே [உச்ச்வாஸமாத்ரேண ] உச்ச்வாஸமாத்ரமேஂ [க்ஷபயதி ] கபா
தேதா ஹை ..௨௩௮..
அஜ்ஞாநீ ஜே கர்மோ கபாவே லக்ஷ கோடி பவோ வடே,
தே கர்ம ஜ்ஞாநீ த்ரிகுப்த பஸ உச்ச்வாஸமாத்ரதீ க்ஷய கரே. ௨௩௮
.

Page 443 of 513
PDF/HTML Page 476 of 546
single page version

யதஜ்ஞாநீ கர்ம க்ரமபரிபாடயா பாலதபோவைசித்ர்யோபக்ரமேண ச பச்யமாநமுபாத்தராகத்வேஷதயா
ஸுகதுஃகாதிவிகாரபாவபரிணதஃ புநராரோபிதஸந்தாநஂ பவஶதஸஹஸ்ரகோடீபிஃ கதஂசந நிஸ்தரதி,
ததேவ ஜ்ஞாநீ ஸ்யாத்காரகேதநாகமஜ்ஞாநதத்த்வார்தஶ்ரத்தாநஸஂயதத்வயௌகபத்யாதிஶயப்ரஸாதாஸாதிதஶுத்த-
ஜ்ஞாநமயாத்மதத்த்வாநுபூதிலக்ஷணஜ்ஞாநித்வஸத்பாவாத்காயவாங்மநஃகர்மோபரமப்ரவ்ருத்தத்ரிகுப்தத்வாத
் ப்ரசண்டோப-
ந பவதி . மோக்ஷாவஸ்தா ஶுத்தா பலபூதா, ஸா சாக்ரே திஷ்டதி . ஏதாப்யாஂ த்வாப்யாஂ பிந்நா யாந்தராத்மாவஸ்தா
ஸா மித்யாத்வராகாதிரஹிதத்வேந ஶுத்தா . யதா ஸூக்ஷ்மநிகோதஜ்ஞாநே ஶேஷாவரணே ஸத்யபி க்ஷயோபஶமஜ்ஞாநாவரணஂ
நாஸ்தி ததாத்ராபி கேவலஜ்ஞாநாவரணே ஸத்யப்யேகதேஶக்ஷயோபஶமஜ்ஞாநாபேக்ஷயா நாஸ்த்யாவரணம் . யாவதாஂஶேந
நிராவரணா ராகாதிரஹிதத்வேந ஶுத்தா ச தாவதாஂஶேந மோக்ஷகாரணஂ பவதி . தத்ர ஶுத்தபாரிணாமிகபாவரூபஂ
பரமாத்மத்ரவ்யஂ த்யேயஂ பவதி, தச்ச தஸ்மாதந்தராத்மத்யாநாவஸ்தாவிஶேஷாத்கதஂசித்பிந்நம் . யதைகாந்தேநாபிந்நஂ
பவதி ததா மோக்ஷேபி த்யாநஂ ப்ராப்நோதி, அதவாஸ்ய த்யாநபர்யாயஸ்ய விநாஶே ஸதி தஸ்ய பாரிணாமிக-
பாவஸ்யாபி விநாஶஃ ப்ராப்நோதி
. ஏவஂ பஹிராத்மாந்தராத்மபரமாத்மகதநரூபேண மோக்ஷமார்கோ ஜ்ஞாதவ்யஃ . அத
பரமாகமஜ்ஞாநதத்த்வார்தஶ்ரத்தாநஸஂயதத்வாநாஂ பேதரத்நத்ரயரூபாணாஂ மேலாபகேபி, யதபேதரத்நத்ரயாத்மகஂ நிர்விகல்ப-
ஸமாதிலக்ஷணமாத்மஜ்ஞாநஂ, நிஶ்சயேந ததேவ முக்திகாரணமிதி ப்ரதிபாதயதி
ஜஂ அண்ணாணீ கம்மஂ கவேதி
நிர்விகல்பஸமாதிரூபநிஶ்சயரத்நத்ரயாத்மகவிஶிஷ்டபேதஜ்ஞாநாபாவாதஜ்ஞாநீ ஜீவோ யத்கர்ம க்ஷபயதி . காபிஃ
கரணபூதாபிஃ . பவஸயஸஹஸ்ஸகோடீஹிஂ பவஶதஸஹஸ்ரகோடிபிஃ . தஂ ணாணீ திஹிஂ குத்தோ தத்கர்ம ஜ்ஞாநீ ஜீவஸ்த்ரி-
குப்திகுப்தஃ ஸந் கவேதி உஸ்ஸாஸமேத்தேண க்ஷபயத்யுச்ச்வாஸமாத்ரேணேதி . தத்யதாபஹிர்விஷயே பரமாகமாப்யாஸபலேந
யத்ஸம்யக்பரிஜ்ஞாநஂ ததைவ ஶ்ரத்தாநஂ வ்ரதாத்யநுஷ்டாநஂ சேதி த்ரயஂ, தத்த்ரயாதாரேணோத்பந்நஂ ஸித்தஜீவவிஷயே ஸம்யக்-
பரிஜ்ஞாநஂ ஶ்ரத்தாநஂ தத்குணஸ்மரணாநுகூலமநுஷ்டாநஂ சேதி த்ரயஂ, தத்த்ரயாதாரேணோத்பந்நஂ விஶதாகண்டைகஜ்ஞாநாகாரே

ஸ்வஶுத்தாத்மநி பரிச்சித்திரூபஂ ஸவிகல்பஜ்ஞாநஂ ஸ்வஶுத்தாத்மோபாதேயபூதருசிவிகல்பரூபஂ ஸம்யக்தர்ஶநஂ தத்ரைவாத்மநி

ராகாதிவிகல்பநிவ்ருத்திரூபஂ ஸவிகல்பசாரித்ரமிதி த்ரயம்
. தத்த்ரயப்ரஸாதேநோத்பந்நஂ யந்நிர்விகல்பஸமாதிரூபஂ
நிஶ்சயரத்நத்ரயலக்ஷணஂ விஶிஷ்டஸ்வஸஂவேதநஜ்ஞாநஂ ததபாவாதஜ்ஞாநீ ஜீவோ பஹுபவகோடிபிர்யத்கர்ம க்ஷபயதி,
டீகா :ஜோ கர்ம (அஜ்ஞாநீகோ) க்ரமபரிபாடீஸே ததா அநேக ப்ரகாரகே பாலதபாதிரூப
உத்யமஸே பகதே ஹுஏ, ராகத்வேஷகோ க்ரஹண கியா ஹோநேஸே ஸுகதுஃகாதி விகாரபாவரூப பரிணமித ஹோநேஸே
புநஃ ஸஂதாநகோ ஆரோபித கரதா ஜாய இஸப்ரகார, லக்ஷகோடிபவோஂ த்வாரா சாஹே ஜிஸப்ரகார (-மஹா
கஷ்டஸே) அஜ்ஞாநீ பார கர ஜாதா ஹை, வஹீ கர்ம, (ஜ்ஞாநீகோ ஸ்யாத்காரகேதந ஆகமஜ்ஞாந,
தத்த்வார்தஶ்ரத்தாந ஔர ஸஂயதத்த்வகே யுகபத்பநேகே அதிஶயப்ரஸாதஸே ப்ராப்த கீ ஹுஈ ஶுத்தஜ்ஞாநமய
ஆத்மதத்த்வகீ அநுபூதி ஜிஸகா லக்ஷண ஹை ஐஸே ஜ்ஞாநீபநகே ஸத்பாவகே காரண காய
வசநமநகே
கர்மோஂகே உபரமஸே த்ரிகுப்திதா ப்ரவர்தமாந ஹோநேஸே ப்ரசண்ட உத்யம ஸே பகதா ஹுஆ, ராகத்வேஷகே சோ஡நேஸே
ஸமஸ்த ஸுகதுஃகாதி விகார அத்யந்த நிரஸ்த ஹுஆ ஹோநேஸே புநஃஸஂதாநகோ ஆரோபித ந கரதா ஜாய
௧. உபரம = விராம, அடக ஜாநா வஹ, ருக ஜாநா வஹ; [ஜ்ஞாநீகே ஜ்ஞாநீபநகே காரண காயவசநமந ஸஂபஂதீ
கார்ய ருக ஜாநேஸே த்ரிகுப்ததா ப்ரவர்ததீ ஹை .]]

Page 444 of 513
PDF/HTML Page 477 of 546
single page version

க்ரமபச்யமாநமபஹஸ்திதராகத்வேஷதயா தூரநிரஸ்தஸமஸ்தஸுகதுஃகாதிவிகாரஃ புநரநாரோபிதஸந்தாந-
முச்ச்வாஸமாத்ரேணைவ லீலயைவ பாதயதி
. அத ஆகமஜ்ஞாநதத்த்வார்தஶ்ரத்தாநஸஂயதத்வயௌகபத்யேப்யாத்ம-
ஜ்ஞாநமேவ மோக்ஷமார்கஸாதகதமமநுமந்தவ்யம் ..௨௩௮..
அதாத்மஜ்ஞாநஶூந்யஸ்ய ஸர்வாகமஜ்ஞாநதத்த்வார்தஶ்ரத்தாநஸஂயதத்வாநாஂ யௌகபத்யமப்யகிஂ சித்க ர-
மித்யநுஶாஸ்தி
பரமாணுபமாணஂ வா முச்சா தேஹாதிஏஸு ஜஸ்ஸ புணோ .
விஜ்ஜதி ஜதி ஸோ ஸித்திஂ ண லஹதி ஸவ்வாகமதரோ வி ..௨௩௯..
தத்கர்ம ஜ்ஞாநீ ஜீவஃ பூர்வோக்தஜ்ஞாநகுணஸத்பாவாத் த்ரிகுப்திகுப்தஃ ஸந்நுச்ச்வாஸமாத்ரேண லீலயைவ க்ஷபயதீதி .
ததோ ஜ்ஞாயதே பரமாகமஜ்ஞாநதத்த்வார்தஶ்ரத்தாநஸஂயதத்வாநாஂ பேதரத்நத்ரயரூபாணாஂ ஸத்பாவேப்யபேதரத்நத்ரயரூபஸ்ய ஸ்வ-
ஸஂவேதநஜ்ஞாநஸ்யைவ ப்ரதாநத்வமிதி
..௨௩௮.. அத பூர்வஸூத்ரோக்தாத்மஜ்ஞாநரஹிதஸ்ய ஸர்வாகமஜ்ஞாநதத்த்வார்தஶ்ரத்தாந-
இஸப்ரகார உச்ச்வாஸமாத்ரமேஂ ஹீ லீலாஸே ஹீ ஜ்ஞாநீ நஷ்ட கர தேதா ஹை .
இஸஸே ஆகமஜ்ஞாந, தத்த்வார்தஶ்ரத்தாந ஔர ஸஂயதத்த்வகா யுகபத்பநா ஹோநே பர பீ ஆத்மஜ்ஞாநகோ
ஹீ மோக்ஷமார்ககா ஸாதகதம ஸஂமத கரநா .
பாவார்த :அஜ்ஞாநீகே க்ரமஶஃ ததா பாலதபாதிரூப உத்யமஸே கர்ம பகதே ஹைஂ ஔர
ஜ்ஞாநீபநகே காரண ஹோநேவாலே த்ரிகுப்ததாரூப ப்ரசண்ட உத்யமஸே கர்ம பகதே ஹைஂ; இஸலியே
அஜ்ஞாநீ ஜிஸ கர்மகோ அநேக ஶதஸஹஸ்ரகோடி பவோஂமேஂ மஹாகஷ்டஸே உல்லஂகந (பார) கர பாதா
ஹை வஹீ கர்ம ஜ்ஞாநீ உச்ச்வாஸமாத்ரமேஂ ஹீ, கௌதுகமாத்ரமேஂ ஹீ நஷ்ட கர டாலதா ஹை . ஔர அஜ்ஞாநீகே
வஹ கர்ம, ஸுகதுஃகாதிவிகாரரூப பரிணமநகே காரண, புநஃ நூதந கர்மரூப ஸஂததிகோ சோ஡தா ஜாதா
ஹை ததா ஜ்ஞாநீகே ஸுகதுஃகாதிவிகாரரூப பரிணமந ந ஹோநேஸே வஹ க ர்ம புநஃ நூதந கர்மரூப ஸஂததிகோ
நஹீஂ சோ஡தா ஜாதா
.
இஸலியே ஆத்மஜ்ஞாந ஹீ மோக்ஷமார்ககா ஸாதகதம ஹை ..௨௩௮..
அப, ஐஸா உபதேஶ கரதே ஹைஂ கிஆத்மஜ்ஞாநஶூந்யகே ஸர்வ ஆகமஜ்ஞாந, தத்த்வார்தஶ்ரத்தாந ததா
ஸஂயதத்த்வகா யுகபத்பநா பீ அகிஂசித்கர ஹை, (அர்தாத் குச பீ நஹீஂ கர ஸகதா) :
௧. ஜ்ஞாநீபந = ஆகமஜ்ஞாநதத்த்வார்தஶ்ரத்தாநஸஂயதத்த்வகே யுகபத்பநேகே அதிஶய ப்ரஸாதஸே ப்ராப்த ஶுத்தஜ்ஞாநமய
ஆத்மதத்த்வகீ அநுபூதி ஜ்ஞாநீபநகா லக்ஷண ஹை .
௨. ஶதஸஹஸ்ரகோடி = ௧௦௦ × ௧௦௦௦ × ௧௦௦௦௦௦௦௦
அணுமாத்ர பண மூர்சா தணோ ஸத்பாவ ஜோ தேஹாதிகே,
தோ ஸர்வஆகமதர பலே பண நவ லஹே ஸித்தத்வநே. ௨௩௯
.

Page 445 of 513
PDF/HTML Page 478 of 546
single page version

பரமாணுப்ரமாணஂ வா மூர்ச்சா தேஹாதிகேஷு யஸ்ய புநஃ .
வித்யதே யதி ஸ ஸித்திஂ ந லபதே ஸர்வாகமதரோபி ..௨௩௯..
யதி கரதலாமலகீக்ருதஸகலாகமஸாரதயா பூதபவத்பாவி ச ஸ்வோசிதபர்யாயவிஶிஷ்டம-
ஶேஷத்ரவ்யஜாதஂ ஜாநந்தமாத்மாநஂ ஜாநந் ஶ்ரத்ததாநஃ ஸஂயமயஂஶ்சாகமஜ்ஞாநதத்த்வார்தஶ்ரத்தாநஸஂயதத்வாநாஂ
யௌகபத்யேபி மநாங்மோஹமலோபலிப்தத்வாத
் யதா ஶரீராதிமூர்ச்சோபரக்ததயா நிருபராகோபயோகபரிணதஂ
க்ருத்வா ஜ்ஞாநாத்மாநமாத்மாநஂ நாநுபவதி ததா தாவந்மாத்ரமோஹமலகலஂக கீலிகாகீலிதைஃ கர்ம-
பிரவிமுச்யமாநோ ந ஸித்தயதி
. அத ஆத்மஜ்ஞாநஶூந்யமாகமஜ்ஞாநதத்த்வார்தஶ்ரத்தாநஸஂயதத்வயௌக-
பத்யமப்யகிஂசித்கரமேவ ..௨௩௯..
ஸஂயதத்வாநாஂ யௌகபத்யமப்யகிஂசித்கரமித்யுபதிஶதிபரமாணுபமாணஂ வா முச்சா தேஹாதிஏஸு ஜஸ்ஸ புணோ விஜ்ஜதி ஜதி
பரமாணுமாத்ரஂ வா மூர்ச்சா தேஹாதிகேஷு விஷயேஸு யஸ்ய புருஷஸ்ய புநர்வித்யதே யதி சேத், ஸோ ஸித்திஂ ண லஹதி
ஸ ஸித்திஂ முக்திஂ ந லபதே
. கதஂபூதஃ . ஸவ்வாகமதரோ வி ஸர்வாகமதரோபீதி . அயமத்ரார்தஃஸர்வாகமஜ்ஞாந-
தத்த்வார்தஶ்ரத்தாநஸஂயதத்வாநாஂ யௌகபத்யே ஸதி யஸ்ய தேஹாதிவிஷயே ஸ்தோகமபி மமத்வஂ வித்யதே தஸ்ய பூர்வஸூத்ரோக்தஂ
நிர்விகல்பஸமாதிலக்ஷணஂ நிஶ்சயரத்நத்ரயாத்மகஂ ஸ்வஸஂவேதநஜ்ஞாநஂ நாஸ்தீதி
..௨௩௯.. அத த்ரவ்யபாவ-
ஸஂயமஸ்வரூபஂ கதயதி
.
அந்வயார்த :[புநஃ ] ஔர [யதி ] யதி [யஸ்ய ] ஜிஸகே [தேஹாதிகேஷு ] ஶரீராதிகே
ப்ரதி [பரமாணுப்ரமாணஂ வா ] பரமாணுமாத்ர பீ [மூர்ச்சா ] மூர்ச்சா [வித்யதே ] வர்ததீ ஹோ தோ [ஸஃ ] வஹ
[ஸர்வாகமதரஃ அபி ] பலே ஹீ ஸர்வாகமகா தாரீ ஹோ ததாபி [ஸித்திஂ ந லபதே ] ஸித்திகோ ப்ராப்த
நஹீஂ ஹோதா
..௨௩௯..
டீகா :ஸகல ஆகமகே ஸாரகோ ஹஸ்தாமலகவத் கரநேஸே (-ஹதேலீமேஂ ரக்கே ஹுஏ
ஆஂவலேகே ஸமாந ஸ்பஷ்ட ஜ்ஞாந ஹோநேஸே) ஜோ புருஷ பூதவர்தமாநபாவீ ஸ்வோசித பர்யாயோஂகே ஸாத
அஶேஷ த்ரவ்யஸமூஹகோ ஜாநநேவாலே ஆத்மாகோ ஜாநதா ஹை, ஶ்ரத்தாந கரதா ஹை ஔர ஸஂயமித ரகதா ஹை,
உஸ புருஷகே ஆகமஜ்ஞாந
தத்த்வார்தஶ்ரத்தாநஸஂயதத்த்வகா யுகபத்பநா ஹோநே பர பீ, யதி வஹ
கிஂசித்மாத்ர பீ மோஹமலஸே லிப்த ஹோநேஸே ஶரீராதிகே ப்ரதி (தத்ஸஂபஂதீ) மூர்ச்சாஸே உபரக்த ரஹநேஸே,
நிருபராக உபயோகமேஂ பரிணத கரகே ஜ்ஞாநாத்மக ஆத்மாகா அநுபவ நஹீஂ கரதா, தோ வஹ புருஷ மாத்ர
உதநே (குச) மோஹமலகலஂகரூப கீலேகே ஸாத ப஁தே ஹுஏ கர்மோஂஸே ந சூடதா ஹுஆ ஸித்த நஹீஂ
ஹோதா
.
இஸலியே ஆத்மஜ்ஞாநஶூந்ய ஆகமஜ்ஞாநதத்த்வார்தஶ்ரத்தாநஸஂயதத்த்வகா யுகபத்பநா பீ
௧. ஸ்வோசித = அபநேகோ உசித, அபநேஅபநே யோக்ய . [ஆத்மாகா ஸ்வபாவ த்ரிகாலகீ ஸ்வோசித பர்யாயோஂ ஸஹித
ஸமஸ்த த்ரவ்யோஂகோ ஜாநநா ஹை .]]
௨. உபரக்த = மலிந; விகாரீ . ௩. நிருபராக = உபராக ரஹித; நிர்மல; நிர்விகார; ஶுத்த .

Page 446 of 513
PDF/HTML Page 479 of 546
single page version

அதாகமஜ்ஞாநதத்த்வார்தஶ்ரத்தாநஸஂயதத்வயௌகபத்யாத்மஜ்ஞாநயௌகபத்யஂ ஸாதயதி
பஂசஸமிதோ திகுத்தோ பஂசேஂதியஸஂவுடோ ஜிதகஸாஓ .
தஂஸணணாணஸமக்கோ ஸமணோ ஸோ ஸஂஜதோ பணிதோ ..௨௪௦..
பஞ்சஸமிதஸ்த்ரிகுப்தஃ பஞ்சேந்த்ரியஸஂவ்ருதோ ஜிதகஷாயஃ .
தர்ஶநஜ்ஞாநஸமக்ரஃ ஶ்ரமணஃ ஸ ஸஂயதோ பணிதஃ ..௨௪௦..
யஃ கல்வநேகாந்தகேதநாகமஜ்ஞாநபலேந ஸகலபதார்தஜ்ஞேயாகாரகரஂபிதவிஶதைகஜ்ஞாநாகார-
மாத்மாநஂ ஶ்ரத்ததாநோநுபவஂஶ்சாத்மந்யேவ நித்யநிஶ்சலாஂ வ்ருத்திமிச்சந் ஸமிதிபஂசகாஂகு ஶிதப்ரவ்ருத்திப்ரவர்தித-
சாகோ ய அணாரஂபோ விஸயவிராகோ கஓ கஸாயாணஂ .
ஸோ ஸஂஜமோ த்தி பணிதோ பவ்வஜ்ஜாஏ விஸேஸேண ..“௩௫..
சாகோ ய நிஜஶுத்தாத்மபரிக்ரஹஂ க்ருத்வா பாஹ்யாப்யந்தரபரிக்ரஹநிவ்ருத்திஸ்த்யாகஃ . அணாரஂபோ நிஃக்ரியநிஜ-
ஶுத்தாத்மத்ரவ்யே ஸ்தித்வா மநோவசநகாயவ்யாபாரநிவ்ருத்திரநாரம்பஃ . விஸயவிராகோ நிர்விஷயஸ்வாத்மபாவநோத்தஸுகே
த்ருப்திஂ க்ருத்வா பஞ்சேந்த்ரியஸுகாபிலாஷத்யாகோ விஷயவிராகஃ. கஓ கஸாயாணஂ நிஃகஷாயஶுத்தாத்மபாவநாபலேந
க்ரோதாதிகஷாயத்யாகஃ கஷாயக்ஷயஃ . ஸோ ஸஂஜமோ த்தி பணிதோ ஸ ஏவஂகுணவிஶிஷ்டஃ ஸஂயம இதி பணிதஃ .
பவ்வஜ்ஜாஏ விஸேஸேண ஸாமாந்யேநாபி தாவதிதஂ ஸஂயமலக்ஷணஂ, ப்ரவ்ரஜ்யாயாஂ தபஶ்சரணாவஸ்தாயாஂ விஶேஷேணேதி .
அத்ராப்யந்தரஶுத்தாத்மஸஂவித்திர்பாவஸஂயமோ, பஹிரங்கநிவ்ருத்திஶ்ச த்ரவ்யஸஂயம இதி ..“௩௫.. அதாகமஜ்ஞாநதத்த்வார்த-
அகிஂசித்கர ஹீ ஹை ..௨௩௯..
அப ஆகமஜ்ஞாநதத்த்வார்தஶ்ரத்தாநஸஂயதத்த்வகே யுகபத்பநேகே ஸாத ஆத்மஜ்ஞாநகே
யுகபத்பநேகோ ஸாததே ஹைஂ; (அர்தாத் ஆகமஜ்ஞாந, தத்த்வார்தஶ்ரத்தாந ஔர ஸஂயதத்த்வஇஸ த்ரிககே ஸாத
ஆத்மஜ்ஞாநகே யுகபத்பநேகோ ஸித்த கரதே ஹைஂ ) :
அந்வயார்த :[பஂசஸமிதிஃ ] பா஁ச ஸமிதியுக்த, [பஂசேந்த்ரிய -ஸஂவ்ருதஃ ] பாஂச இந்த்ரியோஂகா
ஸஂவரவாலா [த்ரிகுப்தஃ ] தீந குப்தி ஸஹித, [ஜிதகஷாயஃ ] கஷாயோஂகோ ஜீதநேவாலா,
[தர்ஶநஜ்ஞாநஸமக்ரஃ ] தர்ஶநஜ்ஞாநஸே பரிபூர்ண
[ஶ்ரமணஃ ] ஐஸா ஜோ ஶ்ரமண [ஸஃ ] வஹ [ஸஂயதஃ ]
ஸஂயத [பணிதஃ ] கஹா கயா ஹை ..௨௪௦..
டீகா :ஜோ புருஷ அநேகாந்தகேதந ஆகமஜ்ஞாநகே பலஸே, ஸகல பதார்தோஂகே
ஜ்ஞேயாகாரோஂகே ஸாத மிலித ஹோதா ஹுஆ, விஶத ஏக ஜ்ஞாந ஜிஸகா ஆகார ஹை ஐஸே ஆத்மாகா ஶ்ரத்தாந
ஜே பஂசஸமித, த்ரிகுப்த, இந்த்ரிநிரோதீ, விஜயீ கஷாயநோ,
பரிபூர்ண தர்ஶநஜ்ஞாநதீ தே ஶ்ரமணநே ஸஂயத கஹ்யோ. ௨௪௦
.

Page 447 of 513
PDF/HTML Page 480 of 546
single page version

ஸஂயமஸாதநீக்ருதஶரீரபாத்ரஃ க்ரமேண நிஶ்சலநிருத்தபஂசேந்த்ரியத்வாரதயா ஸமுபரதகாயவாங்மநோவ்யாபாரோ
பூத்வா சித்வ்ருத்தேஃ பரத்ரவ்யசஂங்க்ர மணநிமித்தமத்யந்தமாத்மநா ஸமமந்யோந்யஸஂவலநாதேகீபூதமபி
ஸ்வபாவபேதாத்பரத்வேந நிஶ்சித்யாத்மநைவ குஶலோ மல்ல இவ ஸுநிர்பரஂ நிஷ்பீடய நிஷ்பீடய
கஷாயசக்ரமக்ரமேண ஜீவஂ த்யாஜயதி, ஸ கலு ஸகலபரத்ரவ்யஶூந்யோபி விஶுத்தத்ருஶிஜ்ஞப்திமாத்ர-
ஸ்வபாவபூதாவஸ்தாபிதாத்மதத்த்வோபஜாதநித்யநிஶ்சலவ்ருத்திதயா ஸாக்ஷாத்ஸஂயத ஏவ ஸ்யாத
. தஸ்யைவ
சாகமஜ்ஞாநதத்த்வார்தஶ்ரத்தாநஸஂயதத்வயௌகபத்யாத்மஜ்ஞாநயௌகபத்யஂ ஸித்தயதி ..௨௪௦..
ஶ்ரத்தாநஸஂயதத்வாநாஂ த்ரயாணாஂ யத்ஸவிகல்பஂ யௌகபத்யஂ ததா நிர்விகல்பாத்மஜ்ஞாநஂ சேதி த்வயோஃ ஸஂபவஂ தர்ஶயதி
பஂசஸமிதோ வ்யவஹாரேண பஞ்சஸமிதிபிஃ ஸமிதஃ ஸஂவ்ருதஃ பஞ்சஸமிதஃ, நிஶ்சயேந து ஸ்வஸ்வரூபே ஸம்யகிதோ
கதஃ பரிணதஃ ஸமிதஃ . திகுத்தோ வ்யவஹாரேண மநோவசநகாயநிரோதத்ரயேண குப்தஃ த்ரிகுப்தஃ, நிஶ்சயேந ஸ்வஸ்வரூபே
குப்தஃ பரிணதஃ . பஂசேஂதியஸஂவுடோ வ்யவஹாரேண பஞ்சேந்த்ரியவிஷயவ்யாவ்ருத்த்யா ஸஂவ்ருதஃ பஞ்சேந்த்ரியஸஂவ்ருதஃ, நிஶ்சயேந
வாதீந்த்ரியஸுகஸ்வாதரதஃ . ஜிதகஸாஓ வ்யவஹாரேண க்ரோதாதிகஷாயஜயேந ஜிதகஷாயஃ, நிஶ்சயேந
சாகஷாயாத்மபாவநாரதஃ . தஂஸணணாணஸமக்கோ அத்ர தர்ஶநஶப்தேந நிஜஶுத்தாத்மஶ்ரத்தாநரூபஂ ஸம்யக்தர்ஶநஂ க்ராஹ்யம்,
ஜ்ஞாநஶப்தேந து ஸ்வஸஂவேதநஜ்ஞாநமிதி; தாப்யாஂ ஸமக்ரோ தர்ஶநஜ்ஞாநஸமக்ரஃ . ஸமணோ ஸோ ஸஂஜதோ பணிதோ
ஏவஂகுணவிஶிஷ்டஃ ஶ்ரமண ஸஂயத இதி பணிதஃ . அத ஏததாயாதஂவ்யவஹாரேண யத்பஹிர்விஷயே வ்யாக்யாநஂ க்ருதஂ
தேந ஸவிகல்பஂ ஸம்யக்தர்ஶநஜ்ஞாநசாரித்ரத்ரயயௌகபத்யஂ க்ராஹ்யம்; அப்யந்தரவ்யாக்யாநேந து நிர்விகல்பாத்மஜ்ஞாநஂ
க்ராஹ்யமிதி ஸவிகல்பயௌகபத்யஂ நிர்விகல்பாத்மஜ்ஞாநஂ ச கடத இதி
..௨௪௦.. அதாகமஜ்ஞாநதத்த்வார்தஶ்ரத்தாந-
ஸஂயதத்வலக்ஷணேந விகல்பத்ரயயௌகபத்யேந ததா நிர்விகல்பாத்மஜ்ஞாநேந ச யுக்தோ யோஸௌ ஸஂயதஸ்தஸ்ய கிஂ
லக்ஷணமித்யுபதிஶதி
. இத்யுபதிஶதி கோர்தஃ இதி ப்ருஷ்டே ப்ரத்யுத்தரஂ ததாதி . ஏவஂ ப்ரஶ்நோத்தரபாதநிகாப்ரஸ்தாவே
௧. மர்தந கர கரகே = தபா தபாகே, கசர கசரகே, தமந கரகே .
௨. ஆத்மதத்த்வகா ஸ்வபாவ விஶுத்ததர்ஶநஜ்ஞாநமாத்ர ஹை .
ஔர அநுபவ கரதா ஹுஆ ஆத்மாமேஂ ஹீ நித்யநிஶ்சல வ்ருத்திகோ இச்சதா ஹுஆ, ஸஂயமகே ஸாதநரூப
பநாயே ஹுஏ ஶரீரபாத்ரகோ பா஁ச ஸமிதியோஂஸே அஂகுஶித ப்ரவ்ருத்தி த்வாரா ப்ரவர்தித கரதா ஹுஆ, க்ரமஶஃ
பஂசேந்த்ரியோஂகே நிஶ்சல நிரோத த்வாரா ஜிஸகே காய
வசநமநகா வ்யாபார விராமகோ ப்ராப்த ஹுஆ ஹை ஐஸா
ஹோகர, சித்வ்ருத்திகே லியே பரத்ரவ்யமேஂ ப்ரமணகா நிமித்த ஜோ கஷாயஸமூஹ வஹ ஆத்மாகே ஸாத அந்யோந்ய
மிலநகே காரண அத்யந்த ஏகரூப ஹோ ஜாநே பர பீ ஸ்வபாவபேதகே காரண உஸே பரரூபஸே நிஶ்சித
கரகே ஆத்மாஸே ஹீ குஶல மல்லகீ பா஁தி அத்யந்த
மர்தந கர கரகே அக்ரமஸே உஸே மார டாலதா
ஹை, வஹ புருஷ வாஸ்தவமேஂ, ஸகல பரத்ரவ்யஸே ஶூந்ய ஹோநே பர பீ விஶுத்த தர்ஶநஜ்ஞாநமாத்ர ஸ்வபாவரூபஸே
ரஹநேவாலே ஆத்மதத்த்வ (-ஸ்வத்ரவ்ய) மேஂ நித்யநிஶ்சல பரிணதி உத்பந்ந ஹோநேஸே, ஸாக்ஷாத் ஸஂயத ஹீ ஹை .
ஔர உஸே ஹீ ஆகமஜ்ஞாநதத்த்வார்தஶ்ரத்தாநஸஂயதத்த்வகே யுகபத்பநேகா ததா ஆத்மஜ்ஞாநகா யுகபத்பநா
ஸித்த ஹோதா ஹை ..௨௪௦..