Pravachansar (Hindi). Gatha: 5.

< Previous Page   Next Page >


Page 5 of 513
PDF/HTML Page 38 of 546

 

कहानजैनशास्त्रमाला ]
ज्ञानतत्त्व -प्रज्ञापन
तेसिं विसुद्धदंसणणाणपहाणासमं समासेज्ज
उवसंपयामि सम्मं जत्तो णिव्वाणसंपत्ती ।।५।। [ पणगं ]
एष सुरासुरमनुष्येन्द्रवन्दितं धौतघातिकर्ममलम्
प्रणमामि वर्धमानं तीर्थं धर्मस्य कर्तारम् ।।१।।
शेषान् पुनस्तीर्थकरान् ससर्वसिद्धान् विशुद्धसद्भावान्
श्रमणांश्च ज्ञानदर्शनचारित्रतपोवीर्याचारान् ।।२।।
तांस्तान् सर्वान् समकं समकं प्रत्येकमेव प्रत्येकम्
वन्दे च वर्तमानानर्हतो मानुषे क्षेत्रे ।।३।।
कम्ममलं परमसमाधिसमुत्पन्नरागादिमलरहितपारमार्थिकसुखामृतरूपनिर्मलनीरप्रक्षालितघातिकर्ममल-
त्वादन्येषां पापमलप्रक्षालनहेतुत्वाच्च धौतघातिकर्ममलम् पुनश्च किंलक्षणम् तित्थं दृष्टश्रुतानुभूत-
विषयसुखाभिलाषरूपनीरप्रवेशरहितेन परमसमाधिपोतेनोत्तीर्णसंसारसमुद्रत्वात् अन्येषां तरणोपाय-
भूतत्वाच्च तीर्थम्
पुनश्च किंरूपम् धम्मस्स कत्तारं निरुपरागात्मतत्त्वपरिणतिरूपनिश्चयधर्मस्योपादान-

अन्वयार्थ :[एषः ] यह मैं [सुरासुरमनुष्येन्द्रवंदितं ] जो सुरेन्द्रों, असुरेन्द्रों और नरेन्द्रोंसे वन्दित हैं तथा जिन्होंने [धौतघातिकर्ममलं ] घाति कर्ममलको धो डाला है ऐसे [तीर्थं ] तीर्थरूप और [धर्मस्य कर्तारं ] धर्मके कर्ता [वर्धमानं ] श्री वर्धमानस्वामीको [प्रणमामि ] नमस्कार करता हूँ ।।१।।

[पुनः ] और [विशुद्धसद्भावान् ] विशुद्ध सत्तावाले [शेषान् तीर्थकरान् ] शेष तीर्थंकरोंको [ससर्वसिद्धान् ] सर्व सिद्धभगवन्तोंके साथ ही, [च ] और [ज्ञानदर्शनचारित्रतपोवीर्याचारान् ] ज्ञानाचार, दर्शनाचार, चारित्राचार, तपाचार तथा वीर्याचार युक्त [श्रमणान् ] श्रमणोंको नमस्कार करता हूँ ।।२।।

[तान् तान् सर्वान् ] उन उन सबको [च ] तथा [मानुषे क्षेत्रे वर्तमानान् ] मनुष्य क्षेत्रमें विद्यमान [अर्हतः ] अरहन्तोंको [समकं समकं ] साथ ही साथसमुदायरूपसे और [प्रत्येकं एव प्रत्येकं ] प्रत्येक प्रत्येककोव्यक्तिगत [वंदे ] वन्दना करता हूँ ।।३।। १ . सुरेन्द्र = ऊर्ध्वलोकवासी देवोंके इन्द्र २. असुरेन्द्र = अधोलोकवासी देवोंके इन्द्र ३. नरेन्द्र = (मध्यलोकवासी) मनुष्योंके अधिपति, राजा ४. सत्ता=अस्तित्व ५. श्रमण = आचार्य, उपाध्याय और साधु

तसु शुद्धदर्शनज्ञान मुख्य पवित्र आश्रम पामीने, प्राप्ति करूं हुं साम्यनी, जेनाथी शिवप्राप्ति बने. ५.