shrI guNadhar AchAryako gnAnapravAdapUrvakI dasham vastuadhikArake tRutIy prAbhRutakA
gnAn thA. us gnAnamense bAdake AchAryonne kramasha siddhAnta -rachanA kI. isaprakAr sarvagna
bhagavAn mahAvIrase chalA AnevAlA gnAn AchAryaparamparAse bhagavAn shrI kundakundAchAryadevako
prApta huA. unhonne panchAstikAyasangrah, pravachanasAr, samayasAr, niyamasAr, aShTapAhuD Adi
shAstronkI rachanA kI. is prakAr dvitIy shrutaskandhakI utpatti huI. usamen gnAnako pradhAn
karake shuddhadravyArthik nayase kathan hai, AtmAke shuddhasvarUpakA varNan hai.
bhagavAn shrI kundakundAchAryadev vikram samvatke prArambhamen ho gaye hain. digambar jain
paramparAmen bhagavAn kundakundAchAryadevakA sthAn sarvotkRuShTa hai.
mangalan bhagavAn vIro mangalan gautamo gaNI.
mangalan kundakundAryo jainadharmostu mangalam..
— yah shlok pratyek digambar jain, shAstrasvAdhyAyake prArambhamen mangalAcharaNake
rUpamen bolate hain. isase siddha hotA hai ki sarvagna bhagavAn shrI mahAvIrasvAmI aur
gaNadhar bhagavAn shrI gautamasvAmIke pashchAt turat hI bhagavAn kundakundAchAryakA sthAn
AtA hai. digambar jain sAdhu apaneko kundakundAchAryakI paramparAkA kahalAnemen gaurav
mAnate hain. bhagavAn kundakundAchAryadevake shAstra sAkShAt gaNadharadevake vachan jitane hI
pramANabhUt mAne jAte hain. unake bAd honevAle granthakAr AchArya apane kisI kathanako
siddha karaneke liye kundakundAchAryadevake shAstronkA pramAN dete hain jisase yah kathan
nirvivAd siddha ho jAtA hai. unake bAd likhe gaye granthommen unake shAstrommense anekAnek
bahutase avataraN liye gae hain. vAstavamen bhagavAn kundakundAchAryadevane apane paramAgamommen
tIrthankaradevonke dvArA prarUpit uttamottam siddhAntonko surakShit kar rakhA hai, aur mokShamArgako
sthir rakhA hai. vikram samvat 660men honevAle shrI devasenAchAryavar apane darshanasAr
nAmake granthamen kahate hain ki —
jai paumaNandiNAho sImandharasAmidivvaNANeN.
Na vibohai to samaNA kahan sumaggan payANanti..
‘‘videhakShetrake vartamAn tIrthankar shrI sImandharasvAmIke samavasaraNamen jAkar shrI
padmanandinAthane (shrI kundakundAchAryadevane) svayam prApta kiye gae gnAnake dvArA bodh na diyA
hotA to munijan sachche mArgako kaise jAnate ?’’ ek dUsarA ullekh dekhiye, jisamen
kundakundAchAryadevako ‘kalikAlasarvagna’ kahA gayA hai. ShaTprAbhRutakI shrI shrutasAgarasUrikRut
[ 11 ]