yata sarva ev sAmAnyacharamasharIrAstIrthakarA acharamasharIrA mumukShavashchAmunaiv yathodi- ten shuddhAtmatattvapravRuttilakShaNen vidhinA pravRuttamokShasya mArgamadhigamya siddhA babhUvu, na punaranyathApi, tatovadhAryate kevalamayamek ev mokShasya mArgo, na dvitIy iti . alan cha samayasArabalenAtikrAmati vinAshayati yadA tasminnev kShaNe samastabAdhArahita sannatIndriyamananta- mAtmotthasukhan dhyAyatyanubhavati pariNamati . tato gnAyate kevalinAmanyachchintAnirodhalakShaNan dhyAnan nAsti, kintvidamev paramasukhAnubhavanan vA dhyAnakAryabhUtAn karmanirjarAn dRuShTavA dhyAnashabdenopacharyate . yatpuna sayogikevalinastRutIyashukladhyAnamayogikevalinashchaturthashukladhyAnan bhavatItyuktan tadupachAreN gnAtavyamiti sUtrAbhiprAya ..198.. evan kevalI kin dhyAyatIti prashnamukhyatven prathamagAthA . paramasukhan dhyAyatyanubhavatIti parihAramukhyatven dvitIyA cheti dhyAnaviShayapUrvapakShaparihAradvAreN tRutIyasthale gAthAdvayan gatam . athAyamev nijashuddhAtmopalabdhilakShaNamokShamArgo, nAnya iti visheSheN samarthayati — jAdA jAtA utpannA . kathambhUtA. siddhA siddhA siddhaparameShThino muktAtmAn ityartha . ke kartAra . jiNA jinA anAgArakevalina . jiNindA na kevalan jinA jinendrAshcha tIrthakaraparamadevA . kathambhUtA santa ete siddhA
ab, yah nishchit karate hain ki – ‘yahI (pUrvokta hI) shuddha AtmAkI upalabdhi jisakA lakShaN hai, aisA mokShakA mArga hai’ : —
anvayArtha : — [jinA jinendrA shramaNA ] jin, jinendra aur shramaN (arthAt sAmAnyakevalI, tIrthankar aur muni) [evan ] is (pUrvokta hI) prakArase [mArga samutthitA ] mArgamen ArUDh hote hue [siddhA jAtA ] siddha hue [namostu ] namaskAr ho [tebhya ] unhen [cha ] aur [tasmai nirvANamArgAy ] us nirvANamArgako ..199..
TIkA : — sabhI sAmAnya charamasharIrI, tIrthankar aur acharamasharIrI mumukShu isI yathokta shuddhAtmatattvapravRuttilakShaN (shuddhAtmatattvamen pravRutti jisakA lakShaN hai aisI) vidhise pravartamAn mokShamArgako prApta karake siddha hue; kintu aisA nahIn hai ki kisI dUsarI vidhise bhI siddha hue
siddhi varyA; namun temane, nirvANanA te mArgane. 199.
366pravachanasAr[ bhagavAnashrIkundakund-